Αφορά τον αγωνιστή της εθνικοαπελευθερωτικών βαλκανικών πολέμων και αργότερα στέλεχος του ΚΚΕ και της Εθνικής Αντίστασης, δημιουργό του εμβατηρίου «Βροντά ο Όλυμπος», Νίκο Καρβούνη.
Όπως θα διαβάσετε στις αράδες που ακολουθούν, αυτός ο έξοχος πατριώτης, διακεκριμένος λόγιος και δημοσιογράφος, μακεδονομάχος και στέλεχος της Εθνικής μας Αντίστασης, όχι απλώς είχε μυηθεί στον τεκτονισμό αλλά και έφερε τον 32ο βαθμό. Όπως και σε άλλες παρόμοιες δημοσιεύσεις μας, αφήνουμε την τελική κρίση στους αναγνώστες μας και αναδημοσιεύουμε το κείμενο δίχως καμία δική μας παρέμβαση:
Νίκος Καρβούνης (1880 – 1947): Ο Τέκτων και Πολιτικός
Του Ι.Μ.Κ.
Στη φωτογραφία: Ο Νίκος Καρβούνης (αριστερά), με τον Δημήτρη Χατζή (γραμματέα του ΕΑΜ) στο βουνό.(Φωτογραφία Σπύρου Μελετζή). Στην κατοχή προσχωρεί στην Εθνική Αντίσταση και διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο. Γράφει τα αντάρτικα τραγούδια που τραγουδήθηκαν από χιλιάδες στόματα.( Στ΄άρματα… στ’ άρματα… εμπρός στον αγώνα… και αρκετά άλλα). Με την απελευθέρωση θα διευθύνει το εξωτερικό τμήμα του γραφείου τύπου του ΕΑΜ.
Αιωρείται η εντύπωση, ότι στον τεκτονισμό δεν εισέρχονται, δεν φοιτούν, ούτε δραστηριοποιούνται άτοµα µε αριστερές ιδέες ή καταβολές. Αν όµως εξετάσει κάποιος βαθύτερα θα αποκαλύψει κοινές ρίζες, οµόηχες επισηµάνσεις, ευαίσθητες πνευµατικές συλλήψεις και πολλή αγάπη για τον άνθρωπο ως «αδελφό» και ως «συναγωνιστή» αφού αγωνίζονται ενάντια στο κακό, το ψέµα, την εκµετάλλευση, την αλλοτρίωση, τη φίµωση της ελευθερίας, τον εξοστρακισµό της διαλεκτικής σκέψης και αλήθειας κ.ά.
Αν υπάρχει ένας, ταυτόσηµος παρανοµαστής στον τεκτονισμό και στον μαρξισμό, αυτός πρέπει να είναι ο ανθρωπισµός.
Αυτόν τον αληθινό ανθρωπισµό που ονειρεύτηκε, τον γεύτηκε και τον υπηρέτησε πιστά µε πάθος και ειλικρίνεια ο αδ. Νίκος Καρβούνης. Πίστευε ακράδαντα «Το άτοµο για το σύνολο» (το αναλύει σε πολλές επιφυλλίδες του στην εφηµερίδα «Πρωία», ιδίως στις 28-12-31. Την επόµενη χρονιά στις 5-12-32 σ’ένα άρθρο του µε τίτλο «Άτοµο και Σύνολο» γράφει: «Του σωστά εξελιγµένου ατόµου η συνείδησις παύει να είναι συνείδησις ατοµική, απλώνεται, απλώνεται ολοένα, έως ότου γίνει συvείδησις του όλου»).
Αυτή η πίστη του διαµορφώθηκε σιγά-σιγά και εξελικτικά. Νέος διάβαζε πoίηση: Βύρωνα, Ουγκώ, Σέλλεϋ. Αργότερα Σαίξπηρ, Κρισναµούρτι και μελέτησε τον πνευµατισµό. Περισσότερο τον επηρέασε, όπως οµολογεί, ο Σπινόζα.
Ένας ιδεαλισµός και λυρισµός κατ’αρχήν κυριαρχούσε στη σκέψη του. Κάθε νέο ανάγνωσµα του παρουσίαζε διαφορετική αλήθεια. Έτσι οδηγήθηκε σε ένα «µηδενισµό» που τον ξεπέρασε µε την αναζήτηση. Θέλησε να επιστρέψει στη Θρησκεία! Αλλά ας ακούσουµε τον ίδιο τί µας λέει (Ιλισός 1959, σ. 280).
«Η θρησκεία στον τόπο µας είναι κάτι εξωτερικό, επιφανειακό. Είναι υπόθεσις οµαδικής τελετής, είναι Επιτάφιος, Σταυροπροσκύνησις, ολονυκτία, είναι µία λατρεία ειδωλολατρικού περιεχοµένου. Ο Χριστός δεν λατρεύεται από τον κόσµον, όσον η αγία Βαρβάρα ή η αγία Μαρίνα. Οι άγιοι και οι Παναγίες σχεδόν εξετόπισαν το Χριστό και η χριστιανική θρησκεία δεν είναι τίποτε άλλο, παρά ένας εκχριστιανισµένος παγανισµός».
Έτσι το 1924 ενεγράφη στη Θεοσοφική Εταιρεία µε έντονη παρουσία και παραγωγικότητα. Αλλά µέσα του «ζούσε» η κληρονοµιά από την αρχαιότητα: τα Παναθήναια, τα Ελευσίνια Μυστήρια. Μάλιστα εκφράζει τη βεβαιότητα: «Όσοι µετείχαν των Μυστηρίων είχαν απόλυτη συνείδηση του τι έκαναν». Αυτή η τάση, δική µου προσωπική υποψία, τον οδήγησε και στο να κρούσει την πύλη του τεκτονισμού. Στον τεκτονισμό εισήλθε πριν τους Βαλκανικούς Πολέμους, αφού κατά την περίοδο 1913-14 αναφέρεται ως επισκέπτης διδ. ομιλητής στα πρακτικά της Στοάς Φίλιππος Θεσ/νίκης, στην Στοά Ησίοδος 2, όπου εργάσθηκε ως αξιωματικός Ρήτορας (1924-26, 1930-32), Α Επόπτης (1926-27) και Μεγ. Στεγ. της Μεγάλης Ανατολής (1928-32). Συμμετείχε αργότερα και στα εργαστήρια του Σκωτικού τύπου. Εισήλθε στην Στοά Τελειοποιήσεως Μυσταγωγία (1924) και Φως (Ρήτωρ 1928-34), Σοφ. στο περιστύλιο Σοφία (1930-32) και Μεγ. Διδ. στον Άρειο Πάγο Ιερουσαλήμ (1933-35) και αργότερα πρόεδρο του φιλοσοφικού αυτού εργαστηρίου. Δημοσιεύει τεκτονικές μελέτες στο τεκτονικό περιοδικό Πυθαγόρας-Γνώμων. Μία εκ των πλέον σημαντικών, θεωρώ, είναι η εργασία «ο Γκαίτε ως μύστης» στο τεύχος 3 του Μαρτίου 1932 σ. 42-52. Κατείχε τον 32ο βαθµό.
Ο Νίκος Καρβούνης µελετούσε Μαρξ, Λένιν κ.ά., τον είχε συνεπάρει ο διαλεκτικός υλισµός και ζητούσε έµπρακτα να αποδείξει το πάθος του αυτό.
Γράφεται στο Κ.Κ.Ε. και δεν αργεί να γίνει ενεργό µέλος και αγωνιστής. «Το ρωµαλέο του Θούριο, στην Κατοχή: “Βροντάει ο Όλυµπος”, γίνεται ιαχή µάχης και σάλπισµα λευτεριάς» (Π. Πολίτης, σ. 9, 1960, εκδ. Εκλεκτά βιβλία).
Πόσο όµως ευαίσθητος και ειλικρινής ήταν φαίνεται ότι, όταν ανέλαβε θέσεις στο κόµµα, απεχώρησε από τον τεκτονισμό και τη Θεοσοφική Εταιρεία, να µην χρωµατισθούν ως «αριστερά» τα κινήµατα αυτά – λόγω των ιδεών του.
Ξεκινά από την Ιθάκη .. Η «ποντο»πορεία του.
Ενα πολύ χαρακτηριστικό σκίτσο του Ν. Καρβούνη, που φιλοτέχνησε ο ακούραστος σκιτσογράφος του «Ριζοσπάστη», Αντώνης Πρωτοπάτσης
Ο Νίκος Καρβούνης είδε το φως της µέρας το 1880 στην Ιθάκη. Υπήρξε και αυτός, όπως ο Οδυσσέας ή ο «Δυσέας» του αδ. N. Καζαντζάκη, «ταξιδευτής» στο χώρο των ιδεών. Στάθηκε σε αρκετά πνευµατικά (Θεοσοφία, Τεκτ.) και πολιτικά λιµάνια «χαρούµενα, ανεπιφύλακτα, ολοκληρωτικά» και η πυξίδα του έδειχνε πάντα τον “Άνθρωπο”! Μέσα στις φλέβες του, στο ίδιο το αίµα του, στη σκέψη του «ζούσε» και τον πυράκτωνε ο λαός µε τους καηµούς, τις αγωνίες και τους αγώνες του.
Το 1883 τον παίρνει κοντά του ο πατέρας του, επιτυχηµένος επιχειρηµατίας στη Ρουµανία και του προσφέρει άνετη ζωή και άρτια µόρφωση. Γράφει στη «Διάπλαση των παίδων» και το 1907 εκδίδει µαζί µε άλλους (Κ. Βάρναλη, Φιλύρα), το περιοδικό «Ηγησώ» όπου δηµοσιεύει αρκετά τραγούδια του.
Ασχολείται αποκλειστικά µε τη δηµοσιογραφία µε ανταποκρίσεις και ιδίως µε επιφυλλίδες στην «Πρωΐα», «Καθημερινή», «Πολιτεία», «Εστία» κ.ά. εφηµερίδες, ιδίως το 1931-1936 και σε περιοδικά «Νεοελληνικά Γράμματα», «Νέα Ελλάδα». Γράφει διηγήµατα που τα χαρακτηρίζει ο εκφραστικός λόγoς του και η ειλικρινής αγάπη του για το λαό. Το 1912 εκδίδει τις εντυπώσεις του από τον πόλεµο µε τίτλο «Πόλεµος Ελλάδος-Βουλγαρίας».
Συνδέεται με τον Ίωνα Δραγούμη, εκφωνώντας τον επικήδειό του. Δεν πολεµάει για τις ιδέες του µόνο µε την πέννα του, και µε το όπλο. Προσπάθησε να σχηµατίσει εθελοντική οµάδα για να πολεµήσει στην επανάσταση του Μεξικού, αργότερα τον συναντάµε στο σώµα των Γαριβαλδίνων κατά τους Βαλκανικούς πολέµους, πλάι στον αδ. Λορέντζο Μαβίλη, που πεθαίνει στα χέρια του.
Γίνεται «Μακεδονοµάχος», µε την οµάδα του καπετάν Παναγιωτόπουλου. Το 1909 παίρνει µέρος στο κίνηµα του Γουδί. Στη Μικρασιατική εκστρατεία υπηρετεί στο σώµα του αδ. πρίγκιπα Ανδρέα, αναδόχου του στον Τεκτονισμό της Στ. Ησίοδος και λαµβάνει µέρος στην επανάσταση του 1922 των Πλαστήρα-Γονατά.
Την 4η Αυγούστου συλαµβάνεται και φυλακίζεται σε αποµόνωση, που αφήνεται ελεύθερος µε διαταγή του αδ. Ιωάννη Μεταξά.
Τον lούνιο του 1941 τον κλείνουν σε ιταλικό στρατόπεδο στη Λάρισα, αφήνεται όµως τον Οκτώβριο. Αναπτύσσει δράση µε την Εθνική Αντίσταση ως υπεύθυνος του γραφείου τύπου της ΠΕΕΑ και φθάνει στη Μέση Ανατολή µε την Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας (Διευθυντής του γραφείου τύπου της).
Στις 17 Φλεβάρη του 1947, ένοιωσε σαν τον Ευφορίωνα του Γκαίτε, που τόσο είχε µελετήσει, «κάποια φτερά να ξεδιπλώνουν. Εκεί, εκεί θέλω να πετάξω». Και επέταξε ο αδ. µας ο πνευµατικός αυτός «αετός».
Για ν’αποκτήσουµε κάπως µία εικόνα του τρόπου σκέψεως και εκφράσεως του αδ.µας, θα µεταφέρουµε, κυρίως από τις εξαίρετες επιφυλλίδες του στην «Πρωΐα», ωρισµένα µόνο ψήγµατα – ψηφίδες.
· “Κάθε άνθρωπος, κάθε εποχής, έχει µέσα του έναν θεόν που πρέπει να τον ανακαλύψη” (Η Ακρόπολις, Πρωΐα 4/5/31).
· “Ο Γκάντι εδίδαξε, µε το παράδειγµά του, ότι τα ψυχικά όπλα είναι αστόµωτα, ακατανίκητα, τροµερά πραγµατικώς. Χωρίς όπλα, χωρίς βιαιότητας, χωρίς άλλην αντίστασιν από την παθητικήν. Αλλά τί τροµερόν, τί ακαταγώνιστον όπλον η παθητική αυτή αντίστασις, που είναι η αντίστασις της αδουλώτου ψυχής εις την βίαν της ύλης” (Ο όρθρος της αύριον, Πρωΐα 13/7/31).
· “Το σχολείον δεν πρέπει να είναι χαλκείον προκαταλήψεων και πνευµατικών δεσµών. Πρέπει να είναι φυτώριον γενναίας βλαστήσεως κάτω από τον ήλιον της πνευµατικής ελευθερίας” (Δια την αυριανήν γενεάν. Πρωΐα 28/9/31).
· “Εκείνο που χρειάζεται δεν είναι η «διανόησις», αλλά η κατανόησις. Η κατανόησις, είναι το προϊόν της πείρας της ζωής – του διαβάσµατος, του αιωνίως νέου βιβλίου της ζωής” (Κορακιστικά διανοήσεως, Πρωΐα 4/1/32).
Πηγή: www.grandlodge.gr
Ακολουθεί το πλέον γνωστό αντάρτικο εμβατήριο που έγραψε ο Νίκος Καρβούνης, το «Βροντάει ο Όλυμπος»:
Βροντάει ο Όλυμπος κι αστράφτει η Γκιόνα
μουγκρίζουν τ’ Άγραφα σειέται η στεριά
στ’ άρματα στ’ άρματα εμπρός στον αγώνα
για τη χιλιάκριβη τη λευτεριά (δις)
Ξαναζωντάνεψε τ’ αρματωλίκι
τα μπράτσα σίδερο φλόγα η ψυχή
λουφάζουν έντρομοι οι ξένοι λύκοι
στην εκδικήτρα μας αντρίκια ορμή (δις)
Ο Γοργοπόταμος στην Αλαμάνα
στέλνει περήφανο χαιρετισμό
μιας ανάστασης νέας χτυπά η καμπάνα
μιλάν τα όπλα μας στο λυτρωμό (δις)
Σπάμε την άτιμη την αλυσίδα
που μας εβάραινε θανατερά
θέλουμε λεύτερη εμείς πατρίδα
και πανανθρώπινη τη λευτεριά (εξάκις)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου