Κυριακή 7 Απριλίου 2013

ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Του ΣΩΤΗΡΗ ΣΙΩΚΟΥ* Το στίγμα για τον πολιτισμό σύμφωνα με τις ανθρωπιστικές επιστήμες αντιπροσωπεύει και τα δύο βασικά είδη της παραγωγής: Την υλική και την πνευματική. Η μεν πρώτη περιλαμβάνει όλη τη σφαίρα της υλικής δραστηριότητας και τα αποτελέσματά της, η δε δεύτερη περιλαμβάνει τη σφαίρα της συνείδησης, της πνευματικής παραγωγής εν γένει. Είναι ενδεικτικό ότι οι πρώτοι συγγραφείς σε θέματα της νεώτερης πολιτιστικής ανθρωπολογίας, είχαν την τάση να εξισώνουν την κουλτούρα και τον πολιτισμό. Αυτή η “εξίσωση”περιλαμβάνει τις γνώσεις, τις πεποιθήσεις, την τέχνη, την ηθική, το δίκαιο και κάθε άλλη ικανότητα ή συνήθεια που απέκτησε ο άνθρωπος σαν μέλος της κοινωνίας. Από όλη τη διαδικασία εξαιρούμε τον μιλιταρισμό σε επίπεδο παραγωγής όπλων και ιδεολογίας διότι αυτός ανήκει στη σφαίρα τηςΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑΣ και ΟΧΙ του ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ.

Επαναπροσδιορισμός των κοινωνικών αξιών πέραν αυτών που διαμόρφωσε ο καπιταλισμός και ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός ή καπιταλισμός της καταστροφής και η διαμόρφωση νέων αξιών, στον πυρήνα των οποίων θα βρίσκονται οι έννοιες της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, ΙΣΟΤΗΤΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ, ΧΕΙΡΑΦΕΤΗΣΗΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ, ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ, ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ, ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗΣ ΤΟΥ ΔΟΜΗΜΕΝΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ και γενικά οι αξίες που διατύπωσε η παγκόσμια κοινότητα και το 1948 μετά τα εγκλήματα του φασισμού – ναζισμού και τον πυρηνικό όλεθρο στη ΧΙΡΟΣΙΜΑ-ΝΑΓΚΑΣΑΚΙ, μέσα από την ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ τωνΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ και τις αποφάσεις του ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ από το 1919, καθώς και οι αξίες που αναδείχθηκαν μέσα στους αιώνες από δημιουργούς, που καλύπτουν όλους τους τομείς του πολιτισμού (Συγγραφείς – μουσικοί – ζωγράφοι – ποιητές - αρχιτέκτονες). Ενδεικτικά να αναφερθούμε στον ΠΡΟΜΗΘΕΑ ΔΕΣΜΩΤΗ του ΑΙΣΧΥΛΟΥ, παγκόσμιο σύμβολο ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ-ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΝΥΠΑΚΟΗΣ-ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ σύμφωνα με την οπτική του Shelley, και στους προοδευτικούς διανοούμενους της ρωσικής πρωτοπορίας, Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, New Deal, Ελληνικής Εθνικής Αντίστασης, Δεκαετίας του ’60, της σύγχρονης αντιπαγκοσμιοποιημένης καλλιτεχνικής αμφισβήτησης.

Ως εκ τούτου ο πολιτισμός που προωθεί η Αριστερά, συνδέεται με την ιστορική μνήμη και παίρνει σοβαρά υπ΄ όψιν τις παρακαταθήκες του Β’ Παγκοσμίου πολέμου και των επιζήσαντων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. ΟΧΙ ΣΤΟ ΡΑΤΣΙΣΜΟ- ΦΑΣΙΣΜΟ- ΝΑΖΙΣΜΟ-ΝΕΟΝΑΖΙΣΜΟ και τις σύγχρονες εκφράσεις τους, που αμαυρώνουν την ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΝΗΜΗ-ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ-ΑΝΘΡΩΠΟ.

Σύνδεση της παραγωγικής ανασυγκρότησης με την πολιτιστική αναγέννηση στη βάση των αποφάσεων τουΟΗΕ για ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ-ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ των σκοπών της ΟΥΝΕΣΚΟ και των καλύτερων παρακαταθηκών που μας κληροδότησε η ανθρωπότητα από την αρχαία Αθήνα μέχρι σήμερα.

Μας βρίσκει αντίθετους, η νεοφιλελεύθερη πρόταση, ότι η χρηματοδότηση του πολιτισμού και της παιδείας από το Δημόσιο, είναι συνάρτηση των δημοσιονομικών πολιτικών και των προτεραιοτήτων που ορίζουν οι αγορές (τράπεζες-μιλιταρισμός-προνόμια στο μεγάλο κεφάλαιο – αόρατη οικονομία) όπως και το ότι ο πολιτισμός πρέπει να ΙΔΡΥΜΑΤΟΠΟΙΗΘΕΙ, να είναι υπό τη σκέπη ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ – ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΜΕΓΑΘΗΡΙΩΝ.

Ο ρόλος του κράτους που ενεργεί για το δημόσιο συμφέρον και αναλαμβάνει τη χρηματοδότηση, τις υποδομές, τη στήριξη του πολιτισμού, χωρίς να επεμβαίνει στην καλλιτεχνική δημιουργία, είναι κομβικός και πρέπει να υπάρχει, αλλά αυτό λόγω της φύσης του κράτους, είναι αποτέλεσμα της πάλης της Αριστεράς και του λαϊκού κινήματος γενικότερα.

Η Αριστερά πρέπει να ενθαρρύνει τη δημιουργία ανεξάρτητων από το κράτος και τις αγορές φορέων πολιτισμού, όπου να συμμετέχουν άμεσα οι πολίτες. Να υποστηρίζει την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών,την ισότιμη πρόσβαση όλων των πολιτών στα καλλιτεχνικά δρώμενα, στις ίσες ευκαιρίες, στην καλλιτεχνική δημιουργία και συγχρόνως να προστατεύει τα δικαιώματα των δημιουργών που ακρωτηριάζονται από τα επιχειρηματικά συμφέροντα και την καταστροφική πολιτική του κράτους. Να προωθεί την προβολή και τη διάδοση του ελληνικού-ευρωπαϊκού-παγκόσμιου πολιτισμού που προωθεί τα ιδανικά του ανθρώπου, τη στήριξη της παιδείας – γλώσσας – πολιτισμού στον απόδημο ελληνισμό, εκεί που το ελληνικό κράτος ποτέ δεν εκπλήρωσε τις υποχρεώσεις του στο ακέραιο.

Η ανάπτυξη της πολιτιστικής πολιτικής συνδέεται με νέες και ποιοτικές θέσεις εργασίας σ΄ ένα σύμπλεγμα:ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ – ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ - ΠΡΩΤΟΓΕΝΟΥΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ -ΠΑΙΔΕΙΑΣ-ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ-ΕΡΕΥΝΑΣ. Η Αριστερά με την οπτική μιας ολοκληρωμένης πολιτιστικής πολιτικής (πολυπολιτισμικής και διαπολιτισμικής πολιτικής) και με βάση τις πολιτιστικές μας παρακαταθήκες θα πρέπει να ενώσει την πολιτιστική μας κληρονομιά με την σύγχρονη έκφραση, τον πειραματισμό και την καινοτομία.

ΑΞΟΝΕΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΜΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ.

Χρηματοδότηση μέσω ΓΚΠ+ΠΔΕ+ΕΣΠΑ και λύση για τη χρηματοδότηση που δινόταν μέσω ΟΠΑΠ-ΕΡΓ. ΕΣΤΙΑΣ. Ακίνητα του Υπ. Πολιτισμό, του Δημοσίου γενικότερα, της τοπικής Αυτοδιοίκησης να διαθέτουν στην υπηρεσία του πολιτισμού και της ιστορικής μνήμης (Μουσεία Εθνικής Αντίστασης).

Ανάπτυξη των ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΣΚΗΝΩΝ (ΕΘΝΙΚΟ-ΚΘΒΕ-ΕΠΣ)-ΔΗΠΕΘΕ με έμφαση στις περιφέρειες και την κάλυψη όλων των νομών και με νέους θεσμούς. Ανάπτυξη του ελεύθερου θεάτρου με επιδοτήσεις κάτω από προϋποθέσεις, ανάπτυξη της ΜΟΥΣΙΚΗΣ – ΧΟΡΟΥ – ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ - ΚΙΝ/ΦΟΥ – ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ – ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ - ΠΟΙΗΣΗΣ και μέσα από την αναβάθμιση της καλλιτεχνικής παιδείας και των φορέων τους. Ανάπτυξη του πειραματικού – εναλλακτικού θεάτρου και στήριξη αυτής της δράσης, που αφορά τις πιο ζωντανές δυνάμεις του Πολιτισμού γενικότερα. Νέο θεσμικό πλαίσιο για τους κανόνες λειτουργίας αυτών των χώρων και γενικά όλων των χώρων πολιτισμού. Αυτές οι πολιτικές θα δώσουν διέξοδο μαζί με την αξιοποίηση της Δημόσιας – Δημοτικής ακίνητης περιουσίας, στο πρόβλημα της ανεργίας των καλλιτεχνών που πρέπει να αντιμετωπίζονται σαν εργαζόμενοι – δημιουργοί και όχι σαν επιχειρηματίες σε φορολογικό επίπεδο, με σεβασμό στις ΣΣΕ, τις συνθήκες εργασίας, την ασφαλιστική κάλυψη και την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.

Αναβάθμιση της εθνικής βιβλιοθήκης, των δημοτικών και παιδικών βιβλιοθηκών, καθώς και των βιβλιοθηκών πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, με προτεραιότητα τις υποβαθμισμένες και παραμεθόριες περιοχές, με χρηματοδότηση από εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους.

Διατήρηση και αναβάθμιση της πολιτιστικής κληρονομιάς (προϊστορικής-αρχαιοελληνικής-βυζαντινής-νεότερων μνημείων – λαϊκής παράδοσης – νεότερης πολιτιστικής κληρονομιάς) με βασική προϋπόθεση την αυθύπαρκτη παρουσία του Υπ. Πολιτισμού με επαρκή χρηματοδότηση και συνεργασία με το Υπ. Παιδείας.

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ + ΜΜΕ με αναβάθμιση της κρατικής τηλεόρασης και υλοποίησης του ιδρυτικού νόμου, της ραδιοφωνίας, του περιοδικού τύπου, των διαδικτυακών πολιτιστικών σελίδων. Τα ιδιωτικά ραδιοτηλεοπτικά κανάλια που χρησιμοποιούν τις δημόσιες συχνότητες και τηρούν τους νόμους και το Σύνταγμα και η πολιτεία να εγγυηθεί την εφαρμογή των νόμων και του Συντάγματος, ως οφείλει.

Ο θεσμός των φεστιβάλ θα πρέπει να εμπεριέχει και τα στοιχεία: ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΟΙΟΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ, ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΩΝ Δ/ΝΤΩΝ ΜΕ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΕΡΓΟΥ.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Τα τελευταία λόγια το 1987 του μαρξιστή καθηγητή – ελληνιστή GEORGE THOMSON, αποτελούν και σήμερα επίκαιρη και δυναμική απάντηση στον καπιταλισμό της καταστροφής. «Το ελεύθερο παιχνίδι των δυνάμεων της αγοράς πρέπει να μπει κάτω από έλεγχο, για να σωθεί ο πολιτισμός μας από την αυτοκαταστροφή. Κι αυτό μπορεί να γίνει μόνο από τους στερημένους και τους απόκληρους. Όταν αυτοί πάρουν στα δικά τους χέρια το μέλλον τους θα αποτινάξουν την καθυστέρησή τους και ελευθερώνοντας νέες δυνάμεις, υλικές και πνευματικές θα ανεβάσουν τον πολιτισμό σε ψηλότερο επίπεδο». Τα λόγια που διατυπώθηκαν τελευταία με τίτλο: «Για έναν πολιτισμό της αλληλεγγύης και της αντίστασης»

“Πολιτισμός είναι να σταθούμε έμπρακτα, αλληλέγγυα με τον διπλανό μας, το να μην επιτρέψουμε στο βασίλειο της ανάγκης να μας οδηγήσει στην παραίτηση και τον κανιβαλισμό και να μην νοιώθουμε επαίτες, που μας πετούν, όταν και αν αυτό συμβαίνει, ένα πιάτο φαγητό για να ησυχάσουν την συνείδηση τους, αυτοί που ληστεύουν τον τόπο μας. Πολιτισμός είναι να μην υποκύψουμε στην προπαγάνδα που θέλει να υπάρχουν “καθαροί” λαοί, που ανάγονται σε κανόνα και άλλοι “βρώμικοι”, που πρέπει να θυσιαστούν, ως αποδιοπομπαίοι τράγοι. Πολιτισμός είναι να προστατέψουμε την ταυτότητα και την αξιοπρέπεια μας ως άτομα και ως κοινωνία. Δεν μπορεί να υπάρξει άνθρωπος χωρίς αντίσταση. Δεν μπορεί να υπάρξει κοινωνία χωρίς αλληλεγγύη”. Αντίσταση στο ξεπούλημα, στην “ενοικίαση”, στην εμπορευματοποίηση της λειτουργίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, των αρχαιοτήτων, του πνευματικού πλούτου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου