Γαλλία: Η Μητέρα των Μαχών

Πάνος Πέτρου 

Σε λαοθάλασσα εξελίχθηκε η πανεθνική απεργιακή διαδήλωση της 14 Ιουνίου, με τα συνδικάτα να κάνουν λόγο για πάνω από 1,3 εκατομμύρια διαδηλωτές. Εκτός από το Παρίσι έγιναν διαδηλώσεις σε άλλες 50 πόλεις.
Από την κι­νη­το­ποί­η­ση δεν έλ­λει­ψαν τα επει­σό­δια, οι συ­γκρού­σεις και η κα­τα­στο­λή, με το κο­ντέρ να γρά­φει 73 συλ­λή­ψεις και 40 τραυ­μα­τι­σμούς (από τους οποί­ους οι 28 αφο­ρού­σαν αστυ­νο­μι­κούς!).
Στην επι­τυ­χία συ­νέ­βα­λαν πολ­λοί κλά­δοι που βρί­σκο­νταν σε απερ­γία διαρ­κεί­ας από τις προη­γού­με­νες μέρες, δη­μιουρ­γώ­ντας μά­λι­στα σο­βα­ρά προ­βλή­μα­τα στη διορ­γά­νω­ση του πο­δο­σφαι­ρι­κού Euro 2016. Αυτές οι δια­δη­λώ­σεις κι απερ­γί­ες στοί­χι­σαν γι’ άλλη μια φορά εκα­τομ­μύ­ρια ευρώ κέρδη σε κρά­τος κι αφε­ντι­κά. Οι ερ­γα­ζό­με­νοι στις συ­γκοι­νω­νί­ες, στην απο­κο­μι­δή σκου­πι­διών, στα δι­υ­λι­στή­ρια και την ενέρ­γεια επι­τεί­νουν με τις απερ­γί­ες την εν­δο­κυ­βερ­νη­τι­κή κρίση και συ­νε­χί­ζουν, αντι­λαμ­βα­νό­με­νοι ότι το Euro προ­σφέ­ρει έναν επι­πλέ­ον μοχλό πί­ε­σης.

Η πλα­τιά λαϊκή συ­μπα­ρά­στα­ση και πάλι δεν απέ­τρε­ψε στην κυ­βέρ­νη­ση να πραγ­μα­το­ποι­ή­σει τις απει­λές της για ευ­ρεί­ας κλί­μα­κας κα­τα­στο­λή. Προ­σπά­θειες από ιδιω­τι­κές εται­ρεί­ες απο­κο­μι­δής σκου­πι­διών να παί­ξουν απερ­γο­σπα­στι­κό ρόλο απο­τρά­πη­καν από τους ίδιους τους ερ­γα­ζό­με­νους του Δη­μο­σί­ου. Οι ερ­γα­ζό­με­νοι του Πύρ­γου του Άιφελ επί­σης απέρ­γη­σαν στις 14/6, ενώ στο Πα­ρί­σι συμ­με­τεί­χαν στον αγώνα με κλει­σί­μα­τα δρό­μων και οι οδη­γοί ταξί.

Τα επό­με­να κα­λέ­σμα­τα των συν­δι­κά­των σε πα­νε­θνι­κή κι­νη­το­ποι­ή­ση έχουν ορι­στεί στις 23 (ψη­φο­φο­ρία του νόμου Ελ-Κομ­ρί στη Γε­ρου­σία) και 28 Ιου­νί­ου. Kαι όμως, 3 και πλέον μήνες μετά, το γαλ­λι­κό κί­νη­μα συ­νε­χί­ζει.

Όλα δεί­χνουν ότι η με­τω­πι­κή σύ­γκρου­ση θα πάει μέχρι τέ­λους. Ακο­λου­θεί άρθρο που γρά­φτη­κε για την «Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά» στις 8 Ιούνη, για τη ξε­χω­ρι­στή ση­μα­σία της έκ­βα­σης της μάχης του νόμου Ελ Κομρί, ιδιαί­τε­ρα για τον τα­ξι­κό συ­σχε­τι­σμό στη Γαλ­λία, όσο και για το μή­νυ­μα που θα στεί­λει διε­θνώς.

-----------------------------------
Γαλ­λία: Η Μη­τέ­ρα των Μαχών

Στη Γαλ­λία η σύ­γκρου­ση για τον νόμο Ελ Κομρί (που ξη­λώ­νει τον Ερ­γα­τι­κό Κώ­δι­κα) κλι­μα­κώ­νε­ται. Μαζί με την πάλη ενά­ντια στο νόμο, εμ­φα­νί­ζο­νται και διά­φο­ρα κλα­δι­κά αι­τή­μα­τα, με απο­τέ­λε­σμα όλη η χώρα να βρί­σκε­ται σε πα­ρα­τε­τα­μέ­νο απερ­για­κό πυ­ρε­τό. Λι­με­νερ­γά­τες, συ­γκοι­νω­νί­ες, δι­υ­λι­στή­ρια, πυ­ρη­νι­κά ερ­γο­στά­σια, οι ερ­γα­ζό­με­νοι στην Air France βρί­σκο­νται είτε σε «ανα­νε­ού­με­νες» απερ­γί­ες διαρ­κεί­ας, είτε δί­νουν ο ένας τη σκυ­τά­λη στον άλλο, φρο­ντί­ζο­ντας με τον συ­ντο­νι­σμό τους μέσω της «δια­συν­δι­κα­λι­στι­κής» να μένει πάντα το απερ­για­κό μέ­τω­πο ανοι­χτό. Συ­νε­λεύ­σεις, απερ­για­κές φρου­ρές, συ­γκρού­σεις εξε­λίσ­σο­νται σε κάθε πόλη της Γαλ­λί­ας. Και όλα αυτά καθώς πλη­σιά­ζει το Euro 2016, το οποίο οι απερ­γοί δη­λώ­νουν πρό­θυ­μοι να «σα­μπο­τά­ρουν», απει­λώ­ντας το κύρος (αλλά και τα κέρδη) του γαλ­λι­κού κα­πι­τα­λι­σμού.

Aυτό που εξε­λίσ­σε­ται στη Γαλ­λία παίρ­νει δια­στά­σεις «Μη­τέ­ρας των Μαχών», τόσο για τον τα­ξι­κό συ­σχε­τι­σμό δυ­νά­με­ων στην ίδια τη χώρα, όσο και για το μή­νυ­μα που θα στεί­λει διε­θνώς.

Κα­ταρ­χήν είναι κρί­σι­μη μάχη για την ίδια τη γαλ­λι­κή αστι­κή τάξη. Στα χρό­νια της διε­θνούς επέ­λα­σης του νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού, ο συ­σχε­τι­σμός δυ­νά­με­ων δεν της επέ­τρε­ψε να ακο­λου­θή­σει με τους ίδιους ρυθ­μούς τους διε­θνείς αντα­γω­νι­στές της. Με­γά­λοι αγώ­νες όπως του 1995 και του 2006, ή στα με­σο­δια­στή­μα­τα ακόμα και ο φόβος να ξε­σπά­σουν αντί­στοι­χοι αγώ­νες, έβα­λαν «φρένο» στα σχέ­διά της. Μια ή δύο 24ω­ρες γε­νι­κές απερ­γί­ες μπο­ρού­σαν ακόμα να οδη­γή­σουν τις κυ­βερ­νή­σεις στο «τρα­πέ­ζι του δια­λό­γου», από όπου περ­νού­σαν πράγ­μα­τα, αλλά συχνά «ψα­λι­δι­σμέ­να».

Κάπως έτσι, ένα είδος «κοι­νω­νι­κού συμ­βο­λαί­ου» επι­βί­ω­σε στη Γαλ­λία: Παρά τις υπαρ­κτές επι­θέ­σεις και αντι­με­ταρ­ρυθ­μί­σεις που πέ­ρα­σαν όλα αυτά τα χρό­νια, η αλή­θεια είναι πως δεν θί­χτη­καν κα­τα­κτή­σεις που σε άλλες χώρες θε­ω­ρού­νται πλέον «αδια­νό­η­τες», ενώ στη Γαλ­λία θε­ω­ρού­νται ακόμα «αυ­το­νό­η­τες».

Αν επί ανά­πτυ­ξης, αυτό για τους Γάλ­λους κα­πι­τα­λι­στές ήταν «πο­νο­κέ­φα­λος», με το ξέ­σπα­σμα της κρί­σης εξε­λί­χθη­κε σε «εφιάλ­τη». Η πυκνή αρ­θρο­γρα­φία για την «πα­ρα­τε­τα­μέ­νη κρίση αντα­γω­νι­στι­κό­τη­τας» της γαλ­λι­κής οι­κο­νο­μί­ας, για τα «βα­ρί­δια» ενός «αρ­χαϊ­κού οι­κο­νο­μι­κού μο­ντέ­λου», αντα­να­κλού­σαν την αγω­νία του γαλ­λι­κού κα­πι­τα­λι­σμού που έμενε πολύ πίσω στην κούρ­σα με τον με­γά­λο του αντα­γω­νι­στή, τη Γερ­μα­νία.

Μετά το ξέ­σπα­σμα της κρί­σης ξε­κί­νη­σε η προ­σπά­θεια να σα­ρω­θούν όλα τα «εμπό­δια» που έχουν επι­βιώ­σει και «κρα­τά­νε κα­θη­λω­μέ­νο» το γαλ­λι­κό κα­πι­τα­λι­σμό. Μια δια­δι­κα­σία που ξε­κί­νη­σε επί Σαρ­κο­ζί (εμ­βλη­μα­τι­κή η επί­θε­ση στο συ­ντα­ξιο­δο­τι­κό), συ­νε­χί­στη­κε επί Ολάντ (π.χ. Νόμος Μα­κρόν για απο­λύ­σεις, «διαι­τη­σία», ερ­γά­σι­μες Κυ­ρια­κές κ.ά.) και κο­ρυ­φώ­νε­ται σή­με­ρα με τον νόμο Ελ Κομρί.

Αυτό έχει γίνει σαφές από τη συ­μπε­ρι­φο­ρά του αστι­κού μπλοκ: Η πα­ρά­καμ­ψη του κοι­νο­βου­λί­ου από τον Ολάντ (αξιο­ποιώ­ντας τη ρύθ­μι­ση που κα­τήγ­γει­λε παλιά ως «άρ­νη­ση της δη­μο­κρα­τί­ας»), η αξιο­ποί­η­ση της «κα­τά­στα­σης έκτα­κτης ανά­γκης» για να εξα­πο­λυ­θεί μια άνευ προη­γου­μέ­νου για δε­κα­ε­τί­ες κα­τα­στο­λή ενά­ντια στο κί­νη­μα, η… εκ δε­ξιών κρι­τι­κή που κά­νουν στο νο­μο­σχέ­διο οι Ρε­που­μπλι­κά­νοι του Σαρ­κο­ζί, η αμη­χα­νία της Λε Πεν που αδυ­να­τεί ακόμα και να δη­μα­γω­γή­σει απο­τε­λε­σμα­τι­κά, καθώς κα­τα­δι­κά­ζει το νόμο γε­νι­κά ως «εντο­λή της ΕΕ», ενώ το κόμμα ζητά πε­ρισ­σό­τε­ρη κα­τα­στο­λή και στη­ρί­ζει τις θλι­βε­ρές κι­νη­το­ποι­ή­σεις των μπά­τσων, οι κραυ­γές της MEDEF (γαλ­λι­κός ΣΕΒ) ενά­ντια στην CGT και οι προει­δο­ποι­ή­σεις της ενά­ντια στον Ολάντ (καμιά διόρ­θω­ση δεν θα γίνει ανε­κτή) είναι απο­κα­λυ­πτι­κά.

Αντί­στοι­χα, είναι κρί­σι­μη μάχη για το ερ­γα­τι­κό κί­νη­μα.

Κα­ταρ­χήν, με από­λυ­τα υλι­κούς όρους, αν πε­ρά­σει ο νόμος θα ξη­λω­θούν θε­με­λιώ­δεις κα­τα­κτή­σεις και θα ση­μα­το­δο­τεί μια εν πολ­λοίς «νέα κα­τά­στα­ση» στη Γαλ­λία, όσον αφορά τη δύ­να­μη των συν­δι­κά­των και την προ­στα­σία των ερ­γα­ζο­μέ­νων.

Δεύ­τε­ρον, αλλά κα­θό­λου δευ­τε­ρεύ­ον, από τη στιγ­μή που το ερ­γα­τι­κό κί­νη­μα έχει ήδη εμπλα­κεί σε ένα υψη­λής έντα­σης «μπρα-ντε-φερ» δύ­να­μης και απο­φα­σι­στι­κό­τη­τας με την αστι­κή τάξη, η έκ­βα­σή του μπο­ρεί να έχει κρί­σι­μες συ­νέ­πειες και για τα μα­ζι­κά συ­μπε­ρά­σμα­τα που θα βγουν από αυτή.

Για να κα­τα­νοη­θεί αυτή η δεύ­τε­ρη διά­στα­ση, χρειά­ζε­ται να πάμε λίγο πίσω στην πρό­σφα­τη προϊ­στο­ρία.

Πε­ρι­γρά­ψα­με πα­ρα­πά­νω με τι εί­δους «απο­σκευ­ές» μπήκε το γαλ­λι­κό ερ­γα­τι­κό κί­νη­μα στη φάση της οι­κο­νο­μι­κής κρί­σης. Επι­χεί­ρη­σε να απα­ντή­σει στις πρώ­τες επι­θέ­σεις του Σαρ­κο­ζί με τη «γνω­στή ρου­τί­να» (που πα­λιό­τε­ρα δού­λευε) κά­ποιων 24ω­ρων απερ­γιών ή πα­νε­θνι­κών δια­δη­λώ­σε­ων. Όταν συ­νά­ντη­σε τοίχο και αντι­με­τώ­πι­σε τη χο­ντρή πρό­κλη­ση της αντια­σφα­λι­στι­κής με­ταρ­ρύθ­μι­σης, ρί­χτη­κε στη μάχη με «τα βαριά όπλα»: Ήταν το «θερμό ερ­γα­τι­κό φθι­νό­πω­ρο» του 2010. Αυτή η εν πολ­λοίς ξε­χα­σμέ­νη μάχη, ήταν αντί­στοι­χη με το ελ­λη­νι­κό «2010-2012», συ­μπυ­κνω­μέ­νη σε 2μιση πε­ρί­που μήνες γε­μά­τους με δια­δο­χι­κές γε­νι­κές απερ­γί­ες και θη­ριώ­δη συλ­λα­λη­τή­ρια, που συ­νο­δεύ­ο­νταν στα «με­σο­δια­στή­μα­τα» από απερ­γί­ες διαρ­κεί­ας στα δι­υ­λι­στή­ρια και τις συ­γκοι­νω­νί­ες, κυ­λιό­με­νες από κλάδο σε κλάδο απερ­γί­ες, μα­χη­τι­κές μορ­φές πάλης που έκα­ναν τους ανα­λυ­τές να μι­λούν για «κύμα ερ­γα­τι­κής μα­χη­τι­κό­τη­τας που εί­χα­με να δούμε από το 1968», και στο κο­ρύ­φω­μά του πλαι­σιώ­θη­κε από φοι­τη­τι­κές δια­δη­λώ­σεις των οποί­ων το σύν­θη­μα «Σαρκό ξό­φλη­σες, η νε­ο­λαία βγήκε στους δρό­μους» αντα­να­κλού­σε από­λυ­τα το τότε κλίμα.

Αυτό το κί­νη­μα ητ­τή­θη­κε και ο Σαρ­κο­ζί πέ­ρα­σε την αντια­σφα­λι­στι­κή του με­ταρ­ρύθ­μι­ση. Ως συ­νέ­πεια της ήττας, ακο­λού­θη­σε μια διε­τία «εκλο­γι­κής ανα­μο­νής» που κα­τέ­λη­ξε στη νίκη του Ολάντ το 2012: Ενός Ολάντ που για να εκλε­γεί (και πιε­ζό­με­νος από το 12% του Με­λαν­σόν), δή­λω­νε προ­ε­κλο­γι­κά πως «εχθρός μου είναι ο κό­σμος του κε­φα­λαί­ου»…

Φυ­σι­κά ο Ολάντ απο­δεί­χθη­κε από την πρώτη στιγ­μή εχθρός της ερ­γα­τι­κής τάξης. Στην πρώτη υπο­ψία πα­ρα­φω­νιών από την «αρι­στε­ρή» πτέ­ρυ­γα των Σο­σια­λι­στών, φρό­ντι­σε να ξη­λώ­σει την κυ­βέρ­νη­ση και να την αντι­κα­τα­στή­σει με νέα, ούλ­τρα-νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη. Η προ­δο­σία των ελ­πί­δων και η αμη­χα­νία απέ­να­ντι σε μια Σο­σια­λι­στι­κή κυ­βέρ­νη­ση οδή­γη­σε σε τέλμα τους τα­ξι­κούς αγώ­νες. Ακο­λού­θη­σαν αντερ­γα­τι­κά μέτρα, με κο­ρυ­φαίο το νόμο του Μα­κρόν, που πέ­ρα­σαν «χωρίς να πέσει του­φε­κιά». Σε αυτό το φόντο απου­σί­ας αγώ­νων άλ­λω­στε μπό­ρε­σε το Εθνι­κό Μέ­τω­πο να επω­φε­λη­θεί της λαϊ­κής δυ­σα­ρέ­σκειας.

Αλλά μαζί με αυτά, εξα­κο­λου­θού­σε να βα­ραί­νει η ήττα του 2010, το σοκ της οποί­ας ίσως υπο­τι­μή­σα­με τότε. Ενώ μέτρα συ­νέ­χι­σαν να περ­νούν, τα συν­δι­κά­τα συ­νέ­χι­ζαν για χρό­νια να ισχυ­ρί­ζο­νται πως «ακόμα συ­νερ­χό­μα­στε/ανα­συ­ντασ­σό­μα­στε», πως «είναι νωρίς για να ξα­να-επι­χει­ρή­σου­με ένα νέο 2010» και να «ρι­σκά­ρου­με μια νέα βαριά ήττα», καθώς το 2010 είχε πα­νη­γυ­ρι­στεί άγρια στον αστι­κό Τύπο ως «τέλος της επο­χής που η CGT είχε τη δύ­να­μη να κα­θο­ρί­ζει τις εξε­λί­ξεις». Πέρα από τις προ­φά­σεις των συν­δι­κα­λι­στι­κών ηγε­σιών, το ζή­τη­μα είναι πως αυτές αντα­να­κλού­σαν σε με­γά­λο βαθμό και τις δια­θέ­σεις της βάσης του ερ­γα­τι­κού κι­νή­μα­τος.

Τους προη­γού­με­νους μήνες η ακι­νη­σία έδει­ξε να σπάει (από το «ξύλο» στα στε­λέ­χη της Air France ως την αλ­λη­λεγ­γύη στους απερ­γούς της Goodyear, κι από τη μάχη των «ζα­ντι­στών» ενά­ντια στην ανέ­γερ­ση αε­ρο­δρο­μί­ου μέχρι τη δη­μο­φι­λία του ντο­κι­μα­ντέρ «Αφε­ντι­κό, Ευ­χα­ρι­στώ!»). Η αγριό­τη­τα του νόμου Ελ Κομρί απα­ντή­θη­κε πρώτα από τη νε­ο­λαία με φοι­τη­τι­κές και μα­θη­τι­κές κα­τα­λή­ψεις που έδω­σαν την θέση τους στο κί­νη­μα Nuit Debout, που με τη σειρά του «έπει­σε» τα συν­δι­κά­τα πως είναι η ώρα να δοθεί σο­βα­ρή μάχη.

Το γαλ­λι­κό ερ­γα­τι­κό κί­νη­μα, λοι­πόν, επι­στρέ­φει για μια νέα «με­τω­πι­κή σύ­γκρου­ση» για πρώτη φορά μετά την ήττα του 2010, επι­στρα­τεύ­ο­ντας ξανά «όλα τα δια­θέ­σι­μα όπλα». Προ­φα­νώς χω­ρά­νε εξ αρι­στε­ρών κρι­τι­κές για το τι πα­ρα­πά­νω μπο­ρεί να γίνει, αλλά σί­γου­ρα οι υπαρ­κτές ηγε­σί­ες του υπαρ­κτού συν­δι­κα­λι­στι­κού κι­νή­μα­τος αγ­γί­ζουν (αν δεν ξε­περ­νούν) το «τα­βά­νι» τους. Με όσα πε­ρι­γρά­ψα­με πα­ρα­πά­νω, κα­τα­λα­βαί­νει κα­νείς ότι η έκ­βα­ση αυτής της νέας από­πει­ρας θα βα­ρύ­νει απο­φα­σι­στι­κά.

Το ερώ­τη­μα που θα απα­ντη­θεί, για να υιο­θε­τή­σου­με στιγ­μιαία τη γλώσ­σα των αστών ανα­λυ­τών, είναι «αν η CGT έχει ακόμα τη δύ­να­μη να κα­θο­ρί­ζει τις εξε­λί­ξεις». Αν θα έχου­με ερ­γα­τι­κή ρε­βάνς για την ήττα του 2010, ή επι­βε­βαί­ω­ση της τότε ήττας.

Αν το ερ­γα­τι­κό κί­νη­μα απο­δεί­ξει ότι μπο­ρεί να μα­ταιώ­σει στρα­τη­γι­κές για το κε­φά­λαιο πο­λι­τι­κές επι­λο­γές και να «κα­θη­λώ­νει» τον γαλ­λι­κό κα­πι­τα­λι­σμό σε μια ανυ­πό­φο­ρη για την κερ­δο­φο­ρία του κα­τά­στα­ση, το μή­νυ­μα θα είναι πα­νί­σχυ­ρο.

Αν, μετά τα όσα έχουν προη­γη­θεί, ητ­τη­θεί και η νέα «έφο­δος», δεν είναι κα­θό­λου αυ­το­νό­η­το ότι θα βγουν συ­μπε­ρά­σμα­τα που θα κα­τα­λή­γουν στην ανά­γκη «κλι­μά­κω­σης». Αντί­θε­τα μπο­ρεί να εμπε­δω­θεί η αντί­λη­ψη πως «δο­κι­μά­σα­με τα πάντα»…

Αυτά θα έχουν τε­ρά­στια ση­μα­σία για τις εξε­λί­ξεις στη Γαλ­λία. Θα έχουν τε­ρά­στια ση­μα­σία για το μή­νυ­μα που θα στεί­λουν στην Ευ­ρώ­πη, που ζει άλλου τύπου –πο­λι­τι­κούς– «κλυ­δω­νι­σμούς» στην Πορ­το­γα­λία, την Ισπα­νία, τη Βρε­τα­νία, αλλά με επί­δι­κο πα­ντού τη μάχη ενά­ντια στην ΤΙΝΑ.

Rproject | Resist | Reclaim | Revolt