Οι στόχοι της τρόικας και των μνημονιακών κυβερνήσεων δεν ήταν άλλοι από: α) τη συρρίκνωση του όποιου κοινωνικού κράτους υπήρχε μέχρι το 2009 (επιδόματα, κοινωνικές παροχές κ.λπ.), β) τη μεγάλη μείωση των μισθών και συντάξεων στο Δημόσιο ώστε, εκτός των άλλων, να δοθεί αντίστοιχο σήμα και στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας, γ) την εντυπωσιακή αύξηση των έμμεσων φόρων ώστε να περιοριστεί η κατανάλωση εισαγόμενων, κυρίως, προϊόντων, κάτι όμως που έπληξε ιδιαίτερα τα χαμηλά και μεσαία εισοδηματικά στρώματα που χαρακτηρίζονται από χαμηλό βαθμό αποταμίευσης και δ) την αύξηση της άμεσης φορολογίας τόσο στο εισόδημα όσο και στην περιουσία, που «σάρωσε» περίπου τα ίδια κοινωνικά στρώματα όταν την ίδια περίοδο η φοροδιαφυγή παρέμεινε ανεξέλεγκτη, όπως, άλλωστε, υποστηρίζουν δημοσίως τα ίδια τα στελέχη της τρόικας! Παράλληλα συρρικνώθηκε κατά το 1/3 περίπου το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων βυθίζοντας ακόμη περισσότερο τη χώρα στην ύφεση.
Ας δούμε με βάση τα στοιχεία που περιέχονται στους κρατικούς προϋπολογισμούς και στα Μεσοπρόθεσμα προγράμματα πώς εξελίχθηκε η περιβόητη δημοσιονομική προσαρμογή μέχρι και το 2013. Όπως φαίνεται και στο σχετικό πίνακα, η μεγάλη μείωση του ελλείμματος του κρατικού προϋπολογισμού κατά 26,53 δισ. ευρώ την περίοδο 2009-2013 οφείλεται κατά κύριο λόγο στην δραστική μείωση των κρατικών δαπανών κατά 25 δισ. ευρώ περίπου, ενώ τα κρατικά έσοδα αυξήθηκαν μόλις κατά 1,54 δισ. ευρώ.
Όμως δεν πρέπει να μας ξεγελάει η μικρή αύξηση των εσόδων. Η φορολογική επιβάρυνση ήταν σημαντική τόσο σε άμεσους όσο και σε έμμεσους φόρους, όμως η δραστική μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος δεν επέτρεψε να «μεταφραστούν» οι κυβερνητικές αποφάσεις και σε αντίστοιχη αύξηση των εσόδων. Είναι χαρακτηριστικό ότι μειώθηκαν τόσο τα έσοδα από άμεσους φόρους κατά 2,26 δισ. ευρώ (από 21,43 δισ. ευρώ το 2009 σε 19,17 δισ. ευρώ το 2013) λόγω της μείωσης των εισοδημάτων και των κερδών των επιχειρήσεων όσο και τα έσοδα από έμμεσους φόρους κατά 3,66 δισ. ευρώ (από 28,29 δισ. ευρώ σε 24,63 δισ. ευρώ) εξαιτίας της ραγδαίας πτώσης της κατανάλωσης.
Όμως η παραπάνω μείωση αντισταθμίστηκε, κυρίως, από: α) τη δραστική μείωση των επιστροφών φόρων κατά 2 δισ. ευρώ περίπου (από 4,95 δισ. ευρώ το 2009 σε 2,9 δισ. ευρώ το 2013), β) την αύξηση των εσόδων του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων κατά 3,1 δισ. ευρώ περίπου μετά την αύξηση της κοινοτικής συμμετοχής στο 95% του προϋπολογισμού των κοινοτικών έργων και γ) από την «τεχνητή» αύξηση των εσόδων κατά 2,83 δισ. ευρώ που οφείλεται στη μεταφορά των κερδών που αποκόμισαν οι κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης από την πώληση ελληνικών ομολόγων.
Όμως το μεγάλο βάρος έπεσε στην αιματηρή περικοπή δαπανών. Ειδικότερα οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού συρρικνώθηκαν κατά 22 δισ. ευρώ περίπου όπως επίσης και οι δαπάνες του ΠΔΕ κατά 2,94 δισ. ευρώ. Το μεγαλύτερο μερίδιο αντιστοιχεί στις πρωτογενείς δαπάνες του προϋπολογισμού, που μειώθηκαν κατά 13,9 δισ. ευρώ την περίοδο 2009-2013, καθώς πέραν της περικοπής σε λειτουργικές δαπάνες: α) το κονδύλι για μισθούς και συντάξεις του δημοσίου μειώθηκε κατά 5,94 δισ. ευρώ (από 24,49 δισ. ευρώ το 2009 σε 18,54 δισ. ευρώ το 2013) και β) οι δαπάνες για κοινωνική ασφάλιση και περίθαλψη μειώθηκαν κατά 1,84 δισ. ευρώ (από 17,78 δισ. ευρώ σε 15,93 δισ. ευρώ).
Όμως και εδώ η σχετική βαρύτητα της μείωσης είναι μεγαλύτερη από εκείνη που εμφανίζεται σε απόλυτους αριθμούς, αφού με λιγότερα χρήματα έπρεπε να καλυφθούν περισσότερες ανάγκες. Μάλιστα η κατάσταση θα είναι ακόμη χειρότερη το 2014, καθώς στο προσχέδιο του προϋπολογισμού για το επόμενο έτος προβλέπεται περαιτέρω μείωση του σχετικού κονδυλίου στα 13,27 δισ. ευρώ. Σε μικρότερο βαθμό η μείωση των δαπανών οφείλεται στον περιορισμό των καταβαλλόμενων τόκων, λόγω της περυσινής αναδιάρθρωσης του χρέους, όσο και του ποσού που αφορά τις εξοπλιστικές δαπάνες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου