Θέμα ευρώ έθεσαν οι γαλλικές κάλπες

του Σπύρου Πλακιά cartoonmovement.com
Η Ελλάδα με το βλέμμα στις γαλλικές κάλπες. Μόνο η Ελλάδα; Μήπως η Ευρώπη; Μήπως όχι μόνο η Ευρώπη; Θα μπορούσε κάποιος να υποθέσει ότι πρόκειται για υπερβολή. Η οποία, αποδίδοντας μεγάλη σημασία στον επόμενο ένοικο των Ηλυσίων Πεδίων και στο πολιτικό σκηνικό που διαμορφώνεται στο Παρίσι, προσπαθεί να ρίξει «στάχτη στα μάτια» των Ελλήνων, των Γάλλων και γενικότερα των Ευρωπαίων πολιτών, για να μην ασχοληθούν σε βάθος με το τί πραγματικά συμβαίνει και το τι πραγματικά τους
περιμένει καθώς το καπιταλιστικό σύστημα σείεται από την κρίση του, παγκοσμίως. Είναι όμως υπερβολή η απόδοση τόσο μεγάλης σημασίας στο αποτέλεσμα της εκλογικής αναμέτρησης στη Γαλλία; Δεν είναι.
Οι γαλλικές εκλογές είναι εξαιρετικά σημαντικές. Όχι για τους λόγους που κυρίως προβάλλονται από τους δύο μονομάχους για τα Ηλύσια Πεδία. Ούτε για τις ιδιότητες και τους στόχους που τα μεγάλα ΜΜΕ αποδίδουν σε αυτό το δίδυμο. Ή τουλάχιστον, όχι μόνο ή κυρίως για αυτό. Αυτό δεν σημαίνει ότι μεταξύ Sarkozy και Hollande δεν υπάρχουν διαφορές. Γιατί μέσα από μια τέτοια ισοπεδωτική λογική χάνει κανείς τη δυνατότητα ανάλυσης και ερμηνείας της κίνησης διαφορετικών τμημάτων της γαλλικής αστικής τάξης, αλλά και του τρόπου με τον οποίο το καπιταλιστικό σύστημα στη Γαλλία προσπαθεί να απορροφήσει τους κραδασμούς της κρίσης του. Κατανόηση απαραίτητη όχι για να «προβλέψει» κανείς το μέλλον ως Κασσάνδρα, αλλά για να αποτιμήσει τις προοπτικές και τις δυνατότητες που γεννιούνται για το εργατικό λαϊκό κίνημα.
Η έκβαση των γαλλικών εκλογών είναι εξαιρετικά σημαντική για όλους επειδή η Γαλλία δεν είναι μια οποιαδήποτε χώρα. Είναι η δεύτερη σε μέγεθος οικονομία της Ευρωζώνης, μία από τις μεγαλύτερες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Η οποιαδήποτε μετατόπιση σε επίπεδο διεθνών συμμαχιών μπορεί να πυροδοτήσει αλυσιδωτές αντιδράσεις και να προκαλέσει μετατοπίσεις στο κέντρο βάρους του συσχετισμού δυνάμεων και εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης και παγκοσμίως. Υπό αυτό το πρίσμα, είναι μάλλον άστοχο οι διαφορές Sarkozy και Hollande να υποτιμώνται μόνο ως έκφραση διαφορετικού τρόπου διαχείρισης της καπιταλιστικής κρίσης. Εκφράζουν και διαφορετικού τύπου προσεγγίσεις ως προς την εξωτερική πολιτική της χώρας. Ο Hollande εμφανίζεται διατεθειμένος να προωθήσει νέες συμμαχίες για το γαλλικό κεφάλαιο, απεγκλωβίζοντάς το από τα όρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις συντεταγμένες της γερμανικής ηγεμονίας.

Αν και το ζήτημα της εξωτερικής πολιτικής δεν συζητήθηκε σχεδόν καθόλου στην προεκλογική εκστρατεία, -με εξαίρεση τις γαλλο-γερμανικές σχέσεις τις οποίες ο Hollande υποσχέθηκε να επαναφέρει σε «ισορροπία», μια δέσμευση που δεν αποκλείεται να του εξασφαλίσει ικανοποιητικό ρεύμα ψήφων από το ακροδεξιό «Εθνικό Μέτωπο»-, θεωρείται ένα από τα βασικά μελήματα του υποψηφίου των Σοσιαλιστών. Ο Hollande επαναφέρει στο προσκήνιο την λογική de Gaulle για την εξωτερική πολιτική: άσκηση ανεξάρτητης εξωτερικής πολιτικής από την ΕΕ. –Ο de Gaulle είχε αποσύρει και τη Γαλλία από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ στις 7 Μαρτίου του 1966-. Ήδη, γίνεται πολύ συζήτηση για την, θεωρούμενη ως δεδομένη, στενότερη συνεργασία που ο Hollande εφόσον εκλεγεί θα επιδιώξει με τις χώρες του BRICS (Ρωσία, Κίνα, Ινδία, Βραζιλία, Νότια Αφρική). Επίσης, φέρεται να υπάρχει έντονη αμηχανία στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, διότι ο Hollande δεν εμφανίζεται τόσο «διαθέσιμος» να συμβαδίζει με τις επιλογές της Ουάσινγκτον όσο ο Sarkozy.

Σε ότι αφορά το λαϊκό και εργατικό κίνημα, επίσης, οι εξελίξεις στη Γαλλία είναι εξαιρετικά σημαντικές, αφού σε πολλές περιπτώσεις η Γαλλία έχει λειτουργήσει ως εργαστήρι κοινωνικο-πολιτικών εξελίξεων (από τη Γαλλική Επανάσταση του 1789, μέχρι την Κομμούνα του 1871, τον Μάη του ’68 κλπ). Σε αυτό το επίπεδο, δόθηκε μια σκληρή μάχη στον α’ γύρο των προεδρικών εκλογών, η οποία, όπως φαίνεται, βρίσκεται μόνο στην αρχή της. Δόθηκε και δίνεται μεταξύ αυτών που δεν διεκδικούν προεδρία αλλά με την πολύ πιο ξεκάθαρα προσανατολισμένη, οριοθετημένη και ανοιχτά διατυπωμένη θέση τους «σφραγίζουν» τη ροπή που παίρνει η γαλλική κοινωνία, πέραν των προεδρικών και των επικείμενων βουλευτικών του Ιουνίου. Απέναντι βρέθηκαν το Αριστερό Μέτωπο με επικεφαλής τον Jean Luc Melenchon και το ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο της Marine Le Pen. Τα δύο «Μέτωπα» χαρακτηρίζονται, ήδη, από αναλυτές ως οι μεγάλοι νικητές του α’ γύρου, έστω και αν η Le Pen «έκλεψε τις εντυπώσεις».

Τα νούμερα

Η Marine Le Pen, συγκεντρώνοντας στον α’ γύρο των φετινών προεδρικών εκλογών, ποσοστό 17,9%, κατέγραψε την πιο δυναμική εκλογική παρουσία της γαλλικής ακροδεξιάς σε εκλογική αναμέτρηση. Πιο δυναμική και από τον α’ γύρο των προεδρικών του 2002, όταν ο πατέρας της Jean Marie Le Pen, συγκεντρώνοντας 16,8% των ψήφων, είχε περάσει στο β’ γύρο απέναντι από τον Jacques Chirac, προκαλώντας σεισμό σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση και ίλιγγο στη γαλλική αριστερά. Στις προηγούμενες εκλογές, το Εθνικό Μέτωπο με υποψήφιο Πρόεδρο τον πατέρα της, είχε συγκεντρώσει 10,44%. Κατέγραψε, δηλαδή, μια άνοδο 7,5%, που σε ψήφους σημαίνει μια άνοδο που ξεπερνά τα 2,5 εκατομμύρια ψήφους!

Οι ψηφοφόροι της Le Pen είναι, κατά κύριο λόγο, άντρες, στην πλέον παραγωγική ηλικιακή φάση, δηλαδή μεταξύ 35 – 44 χρόνων, μεσαίου προς χαμηλού μορφωτικού επιπέδου, που προέρχονται από μεσαία και χαμηλά οικονομικά στρώματα. Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από εκτεταμένη έρευνα που πραγματοποιήθηκε, διαδικτυακά, με τη συμμετοχή 1,3 εκατομμυρίων χρηστών της μηχανής επιλογής ψήφου La Boussole. Τα αποτελέσματα αυτά επιβεβαιώνονται, ως ένα βαθμό, και αν λάβει κανείς υπ’ όψιν του σε ποιες περιοχές το «Εθνικό Μέτωπο» εμφανίζεται να είναι πιο ενισχυμένο. Κυρίως στις περιαστικές περιοχές, δηλαδή σε προάστια γύρω από μεγάλα αστικά κέντρα όπου ζουν κυρίως άνθρωποι με μέσο ή χαμηλό οικονομικό εισόδημα, όχι αποκλειστικά εργάτες αλλά και εργαζόμενοι σε μικρά καταστήματα, μικροκαταστηματάρχες, χαμηλόμισθοι υπάλληλοι κλπ.

Από την άλλη, το Αριστερό Μέτωπο με τον Jean Luc Melenchon συγκέντρωσε 11,11%. Ποσοστό μικρότερο από ό,τι του έδιναν οι δημοσκοπήσεις, που τον έδειχναν να διεκδικεί ακόμη και την 3η θέση. Σαφώς πολύ μεγαλύτερο, όμως, από το 1,93% που είχε συγκεντρώσει η Marie George Buffet, ως υποψήφια του ΚΚ Γαλλίας, το 2007, το οποίο ήταν και το χαμηλότερο εκλογικό ποσοστό του κόμματος σε όλη την ιστορική του πορεία. Η σύγκριση, αν και δεν μοιάζει να είναι ακριβής, έχει τη σημασία της.

Το Αριστερό Μέτωπο είναι το αποτέλεσμα της συνεργασίας του ΚΚ Γαλλίας, του Αριστερού Κόμματος, που ο Melenchon ίδρυσε αποχωρώντας από το Σοσιαλιστικό Κόμμα το 2008, και μικρότερων αριστερών οργανώσεων ( Ενωμένη Αριστερά, κόμμα για τη Δημοκρατία και το Σοσιαλισμό, κόμμα Συγκλίσεις και Εναλλακτικές, Κομμουνιστικού Κόμμα Εργατών Γαλλίας και Ομοσπονδία για μια κοινωνική και οικολογική εναλλακτική λύση), οι οποίες στην πλειοψηφία τους δεν έθεταν χωριστά υποψηφιότητα στις προεδρικές εκλογές. Βασικός κορμός του Αριστερού Μετώπου είναι το ΚΚ Γαλλίας, και το εκλογικό ακροατήριο του Αριστερού Μετώπου είναι, ως ένα σημαντικό βαθμό, αυτό του πάλαι ποτέ κραταιού ΚΚ. Γι αυτό είναι κάπως αδόκιμο να συγκρίνει κανείς το Αριστερό Μέτωπο με τα προστιθέμενα αποτελέσματα των δύο τροτσκιστικών κομμάτων, του γαλλικού ΚΚ και των Πρασίνων, από τις προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις (ιδιαίτερα του 2002 που είχαν ένα σημαντικό άθροισμα).
Τα τροτσκιστικά κόμματα είχαν δική τους διαδρομή –η Lutte Ouvriere έχει ρίζες από το 1936 και το Nouveau Parti Anticapitaliste είναι η μετεξέλιξη της LCR (παραρτήματος της 4ης Διεθνούς) που έκανε την εμφάνισή της το 1969- όπως και οι Πράσινοι που επισήμως συμμετέχουν στην πολιτική σκηνή από το 1984. Οι δυνάμεις αυτές είχαν η κάθε μιά το δικό της εκλογικό ακροατήριο.

Και στον α’ γύρο των προεδρικών του 2012, τα δύο τροτσκιστικά κόμματα και οι Πράσινοι κατέβηκαν ξεχωριστά στις εκλογές με τα δικά τους προγράμματα. Παρόλα αυτά, το Αριστερό Μέτωπο ανέβασε τα ποσοστά του κατά 9,18%. Αυτό σημαίνει άνοδο κατά περίπου 2,27 εκατομμύρια ψήφους. Εξ αυτών, σημαντικό τμήμα φαίνεται να προέρχεται κυρίως από το ΝΡΑ, που έχασε περίπου ένα εκατομμύριο ψήφους.
{Ο François Hollande συγκέντρωσε 28,63% έναντι 25, 87% που είχε λάβει η Ségolène Royal, αύξηση κατά 800.000 σε ψήφους. Ο Nicolas Sarkozy συγκέντρωσε 27, 18% έναντι 31,18% το 2007, χάνοντας περίπου 1,4 εκατομμύρια ψήφους. Τις μεγαλύτερες απώλειες, και προς τα αριστερά και προς τα δεξιά, φαίνεται ότι τις υπέστη ο κεντρώος François Bayrou, ο οποίος συγκέντρωσε 9,1% από 18,6%, χάνοντας περίπου 3.544.770 ψήφους. }

Πού δόθηκε η «μάχη»

Τόσο πριν όσο και μετά τον α’ γύρο, σε αλλεπάλληλες έρευνες αποτυπώθηκε σαφώς ότι η κύρια αγωνία του μέσου Γάλλου είναι να υπάρχουν θέσεις εργασίας (ποσοστά 35% – 60%). Ακολουθεί η αγωνία για την διατήρηση της αγοραστικής του δύναμης, για την πρόσβασή του σε καλής ποιότητα υγεία και παιδεία. Το μεταναστευτικό εμφανίζεται να ανησυχεί τους Γάλλους σε ποσοστό, μάλλον χαμηλό, αφού δεν ξεπερνούσε στις περισσότερες έρευνες που δημοσιεύτηκαν το 10%.

Τρανό παράδειγμα τα εκλογικά αποτελέσματα του α’ γύρου στην πόλη της Τουλούζης, όπου πριν μερικές εβδομάδες, βρέθηκε στο επίκεντρο της δημοσιότητας λόγω της δολοφονίας Γάλλων εβραίων και Γάλλων στρατιωτών με βορειοαφρικανική καταγωγή. Στην Τουλούζη εκτυλίχθηκε και το δράμα της πολιορκίας και τελικά δολοφονίας του φερόμενου ως δράστη των δολοφονιών αυτών. Η Le Pen (όπως και ο Sarkozy) αξιοποίησαν την ιστορία μιλώντας για κίνδυνο ισλαμοποίησης της γαλλικής κοινωνίας. Η κάλπη στην Τουλούζη έδωσε όμως 15,91% στον Melenchon και 10,34% στην Le Pen, ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά της σε εθνικό επίπεδο.


Τα ζητήματα που απασχολούν τους Γάλλους, δηλαδή η καθημερινότητά τους, αποτυπώθηκαν κυρίως στα προγράμματα και στην προεκλογική εκστρατεία που έκαναν το Αριστερό Μέτωπο και το Εθνικό Μέτωπο. Σε αντίθεση με το πιο γενικόλογο και θεωρητικό πλαίσιο συζήτησης που τέθηκε από τους δύο διεκδικητές της προεδρίας.

Το Εθνικό Μέτωπο τάχθηκε, μεταξύ άλλων, υπέρ της επιβολής φόρου στις χρηματιστηριακές συναλλαγές, όπως και ο Hollande. Υποσχέθηκε δικαιότερη φορολογική κλίμακα, κατάργηση των φοροαπαλλαγών «όπου είναι άδικες», αύξηση του ΦΠΑ στα προϊόντα πολυτελείας, αύξηση κατά 200 ευρώ όλων των μισθών προκειμένου να φτάσουν στα όρια του κατώτατου (των 1.400 ευρώ), υιοθέτηση μέτρων έτσι ώστε να προσλαμβάνονται ευκολότερα οι «ντόπιοι» Γάλλοι και όχι οι μετανάστες. Μίλησε και για επιστροφή του ηλικιακού ορίου συνταξιοδότησης στα 60 χρόνια, εφόσον έχει κάποιος συμπληρώσει 40 χρόνια ασφάλισης, -κάτι εξαιρετικά δύσκολο ούτως ή άλλως λόγω των απολύσεων, των ελαστικών μορφών εργασίας κλπ.

Το «Αριστερό Μέτωπο» παρουσίασε σειρά προτάσεων, που στην πλειοψηφία τους, όπως έγινε γνωστό, διατυπώθηκαν από τη μεγαλύτερη συνδικαλιστική οργάνωση της χώρας, τη CGT, μετά από μια περίοδο αρκετών και σκληρών εργατικών κινητοποιήσεων, όπως ήταν οι απεργίες κατά της αλλαγής του καθεστώτος για τα βαρέα και ανθυγιεινά, για το συνταξιοδοτικό, για τις περικοπές στα σχολεία. Τάχθηκε υπέρ της κατάργησης όλων των τελευταίων ευρωπαϊκών συμφωνιών, αρχής γενομένης από τη Συνθήκη της Λισαβόνας και υπέρ της εκλογής συντακτικής βουλής για ν΄αλλάξει το σύνταγμα έτσι ώστε να μειωθούν οι αρμοδιότητες του Προέδρου.

Πρότεινε άμεση επαναφορά του συνταξιοδοτικού ηλικιακού ορίου στα 60 χρόνια για πλήρη σύνταξη χωρίς προϋπόθεση την 40ετία ασφάλισης. Μείωση κατά 30 δισεκατομμύρια ευρώ όλων των ασφαλιστικών ή φορολογικών βαρών που αφορούν τους χαμηλόμισθους και 100% δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Επαναπρόσληψη στα σχολεία τουλάχιστον 60.000 εκπαιδευτικών, αύξηση του βασικού μισθού στα 1.700 ευρώ (κατά συνέπεια και όλων των μισθών, αλλά και του επιδόματος ανεργίας). Επανέφερε στο προσκήνιο πρόταση για εθνικοποίηση όλου του τομέα ενέργειας (της Εταιρείας Φυσικού Αερίου, της Εταιρείας Ηλεκτρισμού, της Εταιρείας Πυρηνικής Ενέργειας Areva, της Πετρελαϊκής Εταιρείας Total). Ως προς τη φορολογία πρότεινε φορολόγηση κατά 100% όλων των ετήσιων εισοδημάτων άνω των 300.000 ευρώ. Υποστήριξε την ανάληψη από τους εργαζομένους υπό την μορφή συνεταιρισμών των επιχειρήσεων των οποίων οι ιδιοκτήτες αποφασίζουν να τις κλείσουν γιατί δεν έχουν κέρδη και στήριξη των συνεταιρισμών αυτών από το κράτος με χαμηλότερη φορολογία. Ζήτησε άμεση απόσυρση των στρατευμάτων από το Αφγανιστάν και έξοδο της Γαλλίας από το ΝΑΤΟ.

«Ιλιγγιώδες» χαρακτήρισε το κόστος εφαρμογής του προγράμματος αυτού το Ινστιτούτο των γαλλικών Επιχειρήσεων, αποτιμώντας το στα 130 δισεκατομμύρια ευρώ, εκφράζοντας τη βαθιά αντίθεσή του σε μια τέτοια «καταστροφή της οικονομίας της χώρας», δηλαδή της οικονομίας μέσα από το πρίσμα των συμφερόντων των επιχειρήσεων.

«Κλειδί» το ευρώ

Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, μέχρι το τελευταίο δεκαήμερο, Αριστερό και Εθνικό Μέτωπο εμφανίζονταν να ανταγωνίζονται για την τρίτη θέση. Όσο η Le Pen επένδυε μόνο στα γνωστά αντιμεταναστευτικά της επιχειρήματα εμφανιζόταν να έχει άνοδο που δεν ξεπερνούσε τα, ας πούμε, κατοχυρωμένα, πλέον, ποσοστά του Εθνικού Μετώπου που κυμαίνονται μεταξύ 11% – 15%. Το τελευταίο 10ήμερο, κυρίως, όμως, προχώρησε σε μια σημαντική αλλαγή. Πρόταξε την πιο βασική της πρόταση: έξοδο της Γαλλίας από την Ευρωζώνη, μια πρόταση στην οποία στηρίζει και το πρόγραμμά της περί ανάπτυξης. Απέδωσε στην Ευρωπαϊκή Ένωση όλα όσα ανησυχούν τους Γάλλους, -ανεργία, έλλειψη θέσεων εργασίας, φτώχεια- συμπυκνώνοντάς τα στο ευρώ. Και προκάλεσε έτσι την ανησυχία της Γερμανίας για την «άνοδο της ακροδεξιάς» στην Ευρώπη.


Η ρητορεία της κατά του ευρώ διανθίστηκε από επικρίσεις για την «υποταγή» του Sarkozy στα γερμανικά κελεύσματα και στην ανυπαρξία ισότιμης σχέσης μεταξύ Γαλλίας – Γερμανίας, όχι φυσικά από ένα πρίσμα ανάλυσης του ιμπεριαλισμού, αλλά από το πρίσμα του γαλλικού σωβινισμού. Η Marine Le Pen «έπαιξε» καλά με το αίσθημα πικρίας και αγωνίας για το μέλλον του μέσου Γάλλου απέναντι στην, όπως την αντιλαμβάνεται, κυρίαρχη θέση της Γερμανίας, συνδυάζοντάς το με τα «παραδοσιακά» αντιδραστικά σωβινιστικά αντανακλαστικά ενός διόλου αμελητέου τμήματος της γαλλικής κοινωνίας.

Ταυτόχρονα εξέφραζε και ένα σημαντικό τμήμα του γαλλικού κεφαλαίου, που έχει, πολλάκις, διαμηνύσει την έντονη δυσφορία του για το γεγονός ότι όλες οι αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης λαμβάνονται με προτεραιότητα τις επιδιώξεις του γερμανικού κεφαλαίου. Η θέση αυτή την φέρνει «πιο κοντά» σε αντίστοιχες θέσεις του Hollande –που σε καμία περίπτωση δεν έχει ξενοφοβικό ή ρατσιστικό λόγο βέβαια, για να μην υπάρξει παρεξήγηση-.

Η στάση απέναντι στο ευρώ, κατά πολλούς αποτέλεσε το χτύπημα «νοκ άουτ» του Εθνικού Μετώπου απέναντι στο Αριστερό Μέτωπο. Οι προτάσεις του δεύτερου είναι σαφώς πιο ελκυστικές για τον μέσο Γάλλο εργαζόμενο. Εντούτοις, οι προτάσεις αυτές φθάνουν σε ένα αδιέξοδο: πώς θα γίνουν όλα αυτά εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης; Μη θίγοντας διόλου την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ευρώ, αλλά αντίθετα υπερασπίζοντάς την ως το πλαίσιο εκείνο που θα πρέπει να δοθεί η μάχη, το Αριστερό Μέτωπο άφησε κενό το χώρο για το Εθνικό Μέτωπο.

Ο μέσος Γάλλος εργαζόμενος αντιλαμβάνεται ότι η ζωή του γίνεται χειρότερη, ότι σε αυτό φταίνε «οι πλούσιοι», όπως λέει και η Le Pen, και ότι το ευρώ παίζει ένα ρόλο σε αυτό, χωρίς να μπορεί να προσδιορίσει ποιος είναι αυτός. Εφόσον δεν υπάρχει καμία άλλη πρόταση που να αναδεικνύει τον ιμπεριαλιστικό χαρακτήρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τον ρόλο του ευρώ ως εργαλείου περαιτέρω ενίσχυσης του κεφαλαίου και μάλιστα των ισχυρότερων χωρών σε βάρος των πιο αδύναμων, ακριβώς επειδή το ευρώ ενίσχυσε στο έπακρο όλα τα χαρακτηριστικά της ανισόμετρης ανάπτυξης των εθνικών οικονομιών στο πλαίσιο του καπιταλισμού, υπερισχύει η σωβινιστική εκδοχή του Εθνικού Μετώπου.

Ρόλο φαίνεται ότι έπαιξε και το ότι το Αριστερό Μέτωπο έσπευσε, σχεδόν εξαρχής, να δηλώσει στήριξη στον Hollande στο β’ γύρο (κάτι που εκπρόσωποί του έλεγαν πριν καν τον α’ γύρο). Η στάση αυτή εμπόδισε την περαιτέρω οριοθέτησή του στη συνείδηση του μέσου Γάλλου ως πραγματικά εναλλακτικής λύσης, αφού μόνο του τοποθετήθηκε στην «ουρά» των Σοσιαλιστών. Κάτι που η Le Pen απέφυγε να κάνει, επιβάλλοντας το Εθνικό Μέτωπο ως ξεχωριστή αυθύπαρκτη πολιτική οντότητα που διαπραγματεύεται σκληρά την παροχή στήριξης και την οποιαδήποτε συνεργασία προκειμένου να «περάσει» τις θέσεις της.

Νηφάλια ..

Αναμφίβολα, το αντιφατικό πλαίσιο των πολιτικών θέσεων του Αριστερού Μετώπου αναδεικνύει ένα, κατά κύριο λόγο, σοβαρό πρόβλημα, στρατηγικού χαρακτήρα, που αντιμετωπίζει η γαλλική αριστερά, το Μέτωπο και κυρίως ο σημαντικός του πυρήνας το γαλλικό ΚΚ. Ένα πρόβλημα που σχετίζεται με το χαρακτήρα της ΕΕ, το ρόλο του ευρώ και συνολικότερα με τη στάση απέναντι στον ίδιο τον καπιταλισμό. Είναι προφανές ότι οι προτάσεις του Αριστερού Μετώπου έρχονται σε πλήρη ρήξη με τη γενική του θέση για παραμονή στην ΕΕ και στο ευρώ. Αντιλαμβάνεται κανείς ότι σε περίπτωση εφαρμογής τους, αποκαλύπτεται περισσότερο το πραγματικό πρόσωπο του καπιταλισμού και ανοίγει ο δρόμος για σύγκρουση με το κεφάλαιο.

Η αντίφαση αυτή είναι η πρώτη φορά που αποτυπώθηκε τόσο εξόφθαλμα σε προγραμματικές προτάσεις της γαλλικής αριστεράς. Και όσο και αν ακούγεται, ίσως, περίεργο, αποτελεί μια εξαιρετικά αισιόδοξη εξέλιξη. Μια εξέλιξη που αποδεικνύει ότι τουλάχιστον σε πρώτη φάση, η ύπαρξη πραγματικής κίνησης σε επίπεδο εργατικού κινήματος (οι μεγάλες κινητοποιήσεις του προηγούμενου διαστήματος) με μαζικούς όρους (μεγάλη ενωτική συμμετοχή των εργαζομένων παρά τις διαφωνίες μεταξύ των συνδικάτων), παρά τα πάρα πολλά κακώς κείμενα που θα μπορούσε κανείς να εντοπίσει, επέβαλλε δεδομένα και στο επίπεδο διατύπωσης πολιτικών θέσεων. Έθεσε σε αμφισβήτηση τις θεωρητικές αναζητήσεις περί πολιτικού ρεαλισμού της γαλλικής αριστεράς πέρα και μακριά από την πραγματικότητα του γαλλικού λαού.

Εξίσου αισιόδοξο είναι ότι μετά από μια σημαντική πορεία συρρίκνωσης, στην οποία συνέβαλλαν οι πολιτικές επιλογές του ΚΚ (συμμετοχή στις κυβερνήσεις Jospin, εγκατάλειψη των πιο ριζοσπαστικών του θέσεων στο όνομα της άποψης ότι η πολιτική είναι η τέχνη της διαχείρισης του συστήματος προκειμένου να διαβρωθεί από τα μέσα και όχι να ανατραπεί) αλλά και οι οργανωτικές του επιλογές (διάλυση των πυρήνων του σε επίπεδο συνοικιών, απώλεια της επαφής του με τους πολίτες και ιδιαίτερα στις ευαίσθητες συνοικίες των γκέτο), το εκλογικό ακροατήριο της γαλλικής ριζοσπαστικής αριστεράς αρχίζει, και πάλι, να συσπειρώνεται. Οι συγκεντρώσεις του Jean Luc Melenchon θύμισαν σε πολλούς συγκεντρώσεις παλαιότερων δεκαετιών.

Για πρώτη φορά κόκκινες σημαίες κυμάτισαν στους γαλλικούς δρόμους μετά από τόσα χρόνια. Το ηθικό αναπτερώθηκε και η προοπτική ενεργούς συμμετοχής σε ρόλο – κλειδί στην κεντρική πολιτική σκηνή δεν είναι πια ουτοπία. Ένα αίσθημα ήττας που είχε επικρατήσει όλα τα τελευταία χρόνια στο χώρο της γαλλικής αριστεράς φάνηκε να μπαίνει σταδιακά στο περιθώριο. Το σύνθημα «πάρτε την εξουσία» μπορεί να μην έγινε πραγματικότητα, αλλά έθεσε το ζήτημα της εξουσίας επί τάπητος. Κατέβασε δεκάδες χιλιάδες Γάλλους πάλι στους δρόμους.

Ένα τελευταίο εξαιρετικά θετικό και αποκαλυπτικό στοιχείο που προκύπτει από την πορεία του Αριστερού Μετώπου κατά την προεκλογική περίοδο στον α’ γύρο, είναι ότι, πέραν κάθε αμφιβολίας, αναδεικνύεται στο βασικό αντίπαλο δέος απέναντι στο ακροδεξιό φασιστικό Εθνικό Μέτωπο και κυρίως απέναντι στις απόψεις του. Το Αριστερό Μέτωπο, εξαρχής, έθεσε εαυτόν απέναντι από την ακροδεξιά και σφυροκόπησε μία προς μία όλες τις θέσεις του Εθνικού Μετώπου μην αφήνοντας ούτε λέξη να πέσει κάτω.

Την ώρα που ο Sarkozy υιοθετούσε τις απόψεις της Le Pen –ας μην ξεχνά κανείς ότι αυτός έφερε στο επίκεντρο της πολιτικής σκηνής τις απόψεις αυτές κατά την διεκδίκηση της προεδρίας το 2007- και ο Hollande μιλούσε για «έκφραση κοινωνικής οργής» αποφεύγοντας τους σκληρούς χαρακτηρισμούς και «χαϊδεύοντας τα αυτιά» του γαλλικού σωβινισμού, το Αριστερό Μέτωπο κήρυξε πόλεμο στις «φασιστικές, ρατσιστικές απόψεις» αποκαλύπτοντας κάθε πτυχή τους. Το αποτέλεσμα είναι εμφανές από μια μικρή αναζήτηση στη γαλλική μπλογκόσφαιρα: δεν υπάρχει δεξιό ή ακροδεξιό μπλογκ ή σελίδα που να μην εκτοξεύει ακόμη και απειλές απέναντι στους «κόκκινους» ταυτίζοντάς τους με τους «βρωμερούς μετανάστες» και αποκαλύπτοντας ωμά ότι όσο και αν εξευγενιστεί η μορφή της Le Pen, η ουσία της πολιτικής της είναι βαθιά αντιδραστική και φασιστική.

Με γνώμονα όλα αυτά, όσα αποτύπωσε η κάλπη του α’ γύρου των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία, δεν είναι ούτε θρίαμβος αλλά ούτε καταστροφή για το εργατικό, λαϊκό κίνημα. Το Αριστερό Μέτωπο δεν θα πρέπει ούτε να γίνει αντικείμενο εκθειασμού και αδιαμεσολάβητης «μεταφοράς» στην ελληνική πραγματικότητα, αλλά ούτε και αντικείμενο χλευασμού και μηδενισμού. Οι κάλπες στον α’ γύρο των γαλλικών προεδρικών δεν ήταν μία από τα ίδια με τις προηγούμενες φορές. Αποτύπωσαν σημαντικές ανακατατάξεις και αναταράξεις και ακόμη σημαντικότερες δυναμικές.Αυτό δεν σημαίνει ότι σίγουρα θα υπάρξουν εξελίξεις θετικού προσήμου στο γαλλικό λαϊκό κίνημα, ούτε ότι μέσα από την ίδια την κίνηση των μαζών, της γαλλικής εργατικής τάξης και τις κινητοποιήσεις θα λυθεί οριστικά η αντίφαση που εγκλωβίζει τις προοπτικές του γαλλικού ΚΚ, του Αριστερού Μετώπου και της γαλλικής αριστεράς γενικότερα. Είναι, όμως, λάθος να αποκλείεται εκ των προτέρων η οποιαδήποτε τέτοια προοπτική, ιδιαίτερα σε μια χώρα της οποίας η εργατική τάξη έχει, ίσως, την πλουσιότερη πείρα ταξικών σκληρών αγώνων στην Ευρώπη. Και αυτή η προοπτική μας αφορά όλους.

http://www.inprecor.gr/