Πέμπτη 28 Σεπτεμβρίου 2017

Γυναίκες και φασισμός...


του Νίκου Μαρκέτου

Και τα δύο φύλα, είναι δεκτικά στην αποπλάνηση του φασισμού. Η φασιστική επαγγελία της αναγέννησης και της παλιγενεσίας και η ολοκληρωτική υπόσχεση της συγχώνευσης του ατόμου με το όλον, ελκύουν εξίσου τις επιθυμίες παλινδρόμησης τόσο των ανδρών όσο και των γυναικών.
Ωστόσο, το κεντρικό φασιστικό δόγμα της βίας και του μιλιταρισμού, της επιβίωσης των ισχυρότερων, της κατάκτησης και του ιμπεριαλισμού απευθύνεται κυρίως στους άνδρες. Η αναγέννηση και η άνθιση του έθνους ήταν ουσιαστικά η αναγέννηση και η άνθιση του ανδρισμού - ενός ανδρισμού που θεωρήθηκε αδύναμος και σε κατάσταση εκφυλισμού από τη δημοκρατία, τον πασιφισμό και τους Εβραίους.

Η ιδέα ότι ο φασισμός είναι ένα αρσενικό φαινόμενο έχει επικριθεί από την Lynne Segal (1990). Η Segal βασίζει την κριτική της στην λεπτομερή εμπεριστατωμένη μελέτη της Claudia Koonz για τις γυναίκες στη Ναζιστική Γερμανία (Koonz 1986). Η Koonz παρουσιάζει ξεκάθαρα και αναμφισβήτητα την ενθουσιώδη συμμετοχή των γυναικών στον ναζισμό και τις προσπάθειες που κατέβαλαν για τη διασφάλιση της επιτυχίας του καθεστώτος. Η λατρεία του Fuehrer φαινόταν να ήταν το κοινό έδαφος μεταξύ ανδρών και γυναικών. Όπως λέει μια γυναίκα ηγετικό στέλεχος του ναζισμού: «ο εθνικοσοσιαλισμός είναι ανδρική υπόθεση και εμείς οι γυναίκες θα αποχωρήσουμε ευχαρίστως όταν ο Fuehrer δεν θα μας χρειάζεται πια» (Koonz 1986). Πολλές γυναίκες υποστήριζαν τον Χίτλερ για κάποιους από τους ίδιους λόγους που έκαναν οι άντρες: η έκκληση προς τον εθνικισμό, τη τάξη και τη σταθερότητα σε ένα έθνος που υπέστη τα δεινά της χρεωκοπίας.

Παραδόξως, οι γυναίκες αγκάλιασαν την πλευρά του φασισμού που υποστήριζε την στέρηση των δικαιωμάτων τους, τον διαχωρισμό των φύλων και την επιστροφή της γυναίκας στον παραδοσιακό της ρόλο ως μητέρας, συζύγου και νοικοκυράς (Koonz 1987).

Έρευνες σχετικά με το φύλο, την σεξουαλικότητα και την αυταρχική προσωπικότητα υποστηρίζουν τη γενική ιδέα ότι ο αυταρχισμός συσχετίζεται θετικά με τα παραδοσιακά στερεότυπα των φύλων (Peterson BE1, Zurbriggen El. 2010). Γυναίκες και άντρες με αυταρχικό πνεύμα ζουν σε έναν άκαμπτο ως προς το φύλο κόσμο, στον οποίο οι ρόλοι των φύλων είναι στενά καθορισμένοι, η ελκυστικότητα επικεντρώνεται στις παραδοσιακές αντιλήψεις για την αρρενωπότητα και τη θηλυκότητα, υπαγορεύονται τα συμβατικά σεξουαλικά ήθη και επικροτούνται οι παραδοσιακές διαδρομές ως προς την εκπαίδευση και τη σταδιοδρομία. Σύμφωνα με αυτά ο άνδρας πρέπει να είναι ο υπεύθυνος της οικογένειας και η γυναίκα πρέπει να φροντίζει το σπίτι και την ανατροφή των παιδιών. Έτσι, και οι αυταρχικές γυναίκες και οι άνδρες φαίνονται να συμφωνούν ως προς αυτές τις πεποιθήσεις συνολικά.

Στο ναζιστικό καθεστώς οι γυναίκες έχασαν ένα βαθμό ελέγχου της ζωής τους. Προς το συμφέρον του κράτους, οι γερμανίδες κλήθηκαν να γεννούν περισσότερα παιδιά. Ο έλεγχος των γεννήσεων έγινε παράνομος το 1933 και οι κλινικές οικογενειακού προγραμματισμού έκλεισαν. Η έκτρωση, η οποία ήταν πάντα παράνομη, διώχτηκε πιο επιθετικά. Αλλά ταυτόχρονα, υπήρξε αναγκαστική στείρωση γυναικών που ανήκαν σ’ αυτές που ονόμαζαν «κατώτερες φυλές». Έτσι, είτε επρόκειτο για Άριες είτε για μη-Αριες, τα γυναικεία σώματα δεν ανήκαν σε αυτές, αλλά στη φυλετική τους κοινότητα.''

Ο φασισμός ως μαζικό φαινόμενο αποτελεί παράδειγμα της δίψας ανδρών και γυναικών για εξουσία, της επιθυμίας για ασφάλεια και των επιθυμιών για συγχώνευση με μια μεγαλύτερη οντότητα (κόμμα, ιδεολογία, κράτος, κοινότητα).

Αν και λίγες γυναίκες ήταν μέρος της επίσημης ναζιστικής ιεραρχίας, η Koonz διαπίστωσε ότι ο ρόλος πολλών γυναικών στο Τρίτο Ράιχ δεν ήταν ούτε ασήμαντος ούτε αθώος. Ήταν αυτές που έφεραν σταδιακά τον ναζισμό στο σπίτι. Μύησαν τα παιδιά τους στον αντισημιτισμό. Ήταν αυτές που έλεγαν στα παιδιά τους να σταματήσουν να παίζουν με τα παιδιά των εβραίων.

«Όλοι γνώριζαν για τις γυναίκες των στρατοπέδων θανάτου που ήταν διαβόητες για τις ακρότητές τους. Κατά τη διάρκεια του πολέμου περίπου 5.500 γυναίκες υπηρέτησαν σε διάφορες θέσεις σε γερμανικά στρατόπεδα. Κανένα φύλο, και καμία ομάδα, δεν έχει το προνόμιο ούτε για καλό ούτε για κακό.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου