Από την Βέρα Ντίκεϋ // *
Είμαστε στο τέλος μιας χρονιάς και μιας εποχής ολόκληρης. Ωραία λοιπόν, δεν θα κάτσουμε να κλάψουμε κιόλας. Καλώς να φύγει η χρονιά, καλώς να φύγει και η εποχή. Το θέμα είναι να πάμε παρακάτω χωρίς να πέσουμε στον γκρεμό. Ή να μην πνιγεί το μέλλον μας σε μια κουταλιά νερό. Γιατί αυτό έχει συμβεί μέχρι τώρα. Ένας – ένας κι όλοι μαζί έχουμε πνιγεί σε μια κουταλιά νερό. Δεν είναι καιρός να κάνουμε στον εαυτό μας ανάνηψη;-Δες λίγο γύρω σου
Είμαστε τόσο χωμένοι στον μικρόκοσμό μας… Ένα τεράστιο μέσο, όπως τα κοινωνικά δίκτυα, και τέτοιες μέρες ξεχειλίζουν από δεντράκια που τα στολίσαμε με τα χεράκια μας και μελομακάρονα που όσο να πεις είναι και σπάνια στους καιρούς μας, έχουμε βγει από εκατονταετή πόλεμο και δεν έχουμε δει στην δύστηνο ζωή μας μελομακάρονο. Αν δεν είμαστε πεινασμένοι, είμαστε αυτιστικοί, όλοι μαζί.
Ενόσω ανεβάζουμε φωτογραφίες από τις φάτνες μας – που η φάτνη φιλοξένησε την πιο αρχετυπική μορφή πρόσφυγα/κατατρεγμένου, την οικογένεια Ιωσήφ – δεν βλέπουμε την αλήθεια των συσσιτίων, της ερημιάς, της ανέχειας, της προσφυγιάς και της απομόνωσης. Και το πιο εξοργιστικό είναι ότι όλη αυτή η αθλιότητα που μας περιβάλλει μπορεί να εξαφανιστεί με απλές, απλούστατες δράσεις. Όλο μαζί το πρόβλημα της ανέχειας είναι τεράστιο. Αν το κατατμήσουμε σε προτεραιότητες μιλάμε για ζητήματα αστεία στην επίλυσή τους, που γίνονται τραγικά επειδή δεν είμαστε πρόθυμοι να απαιτήσουμε αυτήν την ρημάδα την επίλυση.
-20.000 ψυχές στα χιόνια
Το μέγα και τεράστιο θέμα των αστέγων στις πόλεις της Ελλάδας – όχι των προσφύγων, που είναι άλλο ζήτημα, και αυτό απλό στην επίλυσή του, αλλά το έχουμε αφήσει κι έχει γίνει μια έρπουσα τραγωδία – αφορά είκοσι χιλιάδες ανθρώπους. Είκοσι χιλιάδες ψυχές. Για ένα συντεταγμένο κράτος το να βρει στέγη για 20.000 ανθρώπους είναι κυριολεκτικά αστείο θέμα. Θα το πούμε άλλη μια φορά, μέχρι να το χωρέσει το μυαλό όλων μας: μιλάμε για είκοσι χιλιάδες ανθρώπους. Σε μια νύχτα λύνεται το πρόβλημα. Σε μια νύχτα, που θα την λέγαμε Άγια Νύχτα αν την απαιτούσαμε και την κάναμε πραγματικότητα.
-Προτάσεις που πρέπει να τις κάνουμε απαιτήσεις
Μιλήσαμε με πολλούς ανθρώπους τον τελευταίο καιρό για το θέμα των αστέγων. Με φορείς, με οργανώσεις, με υπεύθυνους. Τις πιο δραστικές προτάσεις τις είπαν άνθρωποι που έχουν την κοινή λογική. Άνθρωποι που ξέρουν από πρώτο χέρι τις δυσκολίες της κρίσης αλλά έχουν καθαρό μυαλό και δεν έχουν και κανένα συμφέρον από την διαιώνιση της ανθρωπιστικής λαίλαπας. Κοιτάξτε πόσο απλά και τετράγωνα πράγματα ειπώθηκαν ως λύσεις για το πρόβλημα κατ’ αρχάς των αστέγων:
-Παραχώρηση των ολυμπιακών δομών για άμεση στέγαση – τα ακίνητα που υπάρχουν ως προίκα από την παράδοξη εποχή του 2004 μήπως έχει έρθει η ώρα να αποκτήσουν νόημα;
-Παραχώρηση ακινήτων του δημοσίου εν γένει και των δήμων που θα εξασφαλίσουν επίσης άμεση στέγαση – μιλάμε για πάρα πολλά ακίνητα που είναι στην κατοχή του δημοσίου, των δήμων και της εκκλησίας, φτάνουν και περισσεύουν για να δώσουν λύση στο πρόβλημα.
-Δημιουργία δικτύου ακινήτων με παραχώρηση από ιδιώτες για συγκεκριμένο χρόνο για προσωρινή στέγαση με κίνητρο την απαλλαγή των συγκεκριμένων ακινήτων από βάρη (ΕΝΦΙΑ και ληξιπρόθεσμες οφειλές προς Δήμο/Ύδρευση/ΔΕΗ). Σε αυτό το μείζον θέμα θα επανέλθουμε αναλυτικά γιατί έχει πολύ ζουμί.
-Ως προς την επανένταξη των ανθρώπων σε μια λειτουργική ζωή – δεν είναι ζήτημα μόνον το να έχει στέγη ένας άνθρωπος, πρέπει να έχει το κουράγιο να βρει μια δουλειά και να αποκτήσει το αυτεξούσιό του και τον αυτοσεβασμό του – πάλι οι κινήσεις είναι απλές:
Πρώτα και κύρια ψυχολογική στήριξη – οι άνθρωποι και η τεχνογνωσία υπάρχουν στις οργανώσεις που κινητοποιούνται γύρω από το πρόβλημα των αστέγων όπως η Γέφυρα, η Κιβωτός των Αστέγων κλπ.
Εργασιακή αποκατάσταση μέσα από συμμετοχικές λογικές. Αυτό δεν αφορά μόνον τους αστέγους. Η εργασία έτσι όπως την ξέραμε τελειώνει σιγά – σιγά. Αν δεν περάσουμε σε άλλες λογικές – αυτοοργάνωση, αυτοδιαχείριση, κοινωνική σύνδεση – δεν θα μπορέσουμε να τα βγάλουμε πέρα. Άνθρωποι που έχουν σπάσει τα στεγανά, μια χαρά έχουν καταφέρει να δώσουν παραδείγματα, βλέπε την κοινωνική κουζίνα Άλλος Άνθρωπος και τις εξαιρετικά επιτυχημένες δομές της Σχεδίας, που καταφέρνει να εξασφαλίσει αξιοπρεπή εργασία στους πρώην αστέγους.
Τελευταίο, αλλά όχι έσχατο
Το να στεγαστούν οι άνθρωποι που βρέθηκαν στον δρόμο αυτή τη στιγμή είναι απλά απόφαση μιας κοινωνίας και μιας πολιτείας που λόγω αδράνειας δεν έχει παρθεί. Σε λίγο, με την κρίση να βαθαίνει – μην έχετε καμιά αυταπάτη ότι θα καλυτερέψουν τα πράγματα μαγικά – η κουταλιά το νερό θα γίνει καταρράκτης και θα μας καταπιεί όλους. Το να ταχθούμε ως φράγμα στο πλευρό των ανθρώπων που την πάτησαν απλά λίγο πριν την πατήσουμε και οι υπόλοιποι είναι κίνηση προνοητικότητας, ούτε καν αλληλεγγύης. Τώρα, άμεσα, μαζευόμαστε, ρίχνουμε και άλλες ιδέες στο τραπέζι και απαιτούμε να λυθεί το θέμα των αστέγων σε πρώτη φάση. Είναι μια καλή αρχή.
Η πρώτη κίνηση είναι οι τελικές προτάσεις με καθαρά πρακτική μορφή να κατατεθούν σε επίπεδο κυβερνητικό. Το ότι πρέπει ως κοινωνία να φροντίσουμε τους ανθρώπους μας δεν αφήνει έξω από τον χορό τις κοινωνικές δομές του κράτους. Καλές οι κάρτες σίτισης, καλές και οι δράσεις των οργανώσεων στον δρόμο, αλλά ο στόχος είναι να βγούμε από το πρόβλημα, όχι να το απαλύνουμε. Καιρός να τις ξυπνήσουμε τις δομές, που αποξεχάστηκαν στην λογική του βοηθήματος.
*Η Βέρα Ντίκεϋ είναι συγγραφέας. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Σπούδασε θέατρο και κινηματογράφο στην Καλλιτεχνική Εταιρία Αθηνών. Έχουν εκδοθεί πάνω από 20 βιβλία της με θέμα την Αρκαδία κάτω από την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου