Σάββατο 1 Δεκεμβρίου 2012

Δύο θεμελιακές αποσιωπήσεις του σχεδίου Διακήρυξης

Του Βασίλη Κωτούλα   Το σχέδιο διακήρυξης έχει κενά, παραλείψεις -ιδιαίτερα λίγα και φτωχά είναι τα όσα λέει για τον πολιτισμό-, ασάφειες, επαναλήψεις, αλλά είναι καλό, θα έλεγα πολύ καλό κείμενο. Στο μεταξύ, στον δημόσιο διάλογο ήδη γράφτηκαν πολλά και ενδιαφέροντα και είμαι βέβαιος ότι ακόμα περισσότερα θα έχουν ειπωθεί στις συνελεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ που θα εμπλουτίσουν το τελικό κείμενο. Επίσης τι πραγματικά είναι, τι θέλει, τι προτείνει και τι επιδιώκει ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ συμπληρώνεται και θα συμπληρωθεί με το εμπλουτισμένο και επικαιροποιημένο πρόγραμμά του. Αυτή η ανάγκη γίνεται ακόμα πιο επιτακτική, διότι στην κοινωνική και πολιτική δυναμική των επόμενων μηνών ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ είναι πολύ πιθανό να κληθεί από τον λαό να αναλάβει την κυβερνητική εξουσία. Συνεπώς το επικαιροποιημένο, εξειδικευμένο και απόλυτα υλοποιήσιμο κυβερνητικό πρόγραμμα προσλαμβάνει επείγουσα προτεραιότητα, αποτελεί απαραίτητο εργαλείο για να διευκολυνθεί η δυναμική προς την κυβερνητική εξουσία. Έτσι θα γίνει πιο έτοιμος από έτοιμος για να κυβερνήσει με τον λαό για τον λαό και με πρωταγωνιστή το οργανωμένο λαϊκό κίνημα. Και ελπίζω να εκλείψουν τα λάθη και οι υποκειμενισμοί στην προβολή της γραμμής μας από τα στελέχη στα ΜΜΕ, που τόση ζημιά κάνει.

Το πρόγραμμα, η πολιτική απόφαση που επίσης θα ψηφιστεί και η Διακήρυξη θα δίνουν τη συνολική φυσιογνωμία του φορέα, θα αποτυπώνουν πιο ολοκληρωμένα τη σοσιαλιστική κατεύθυνση και ξέρουμε πολύ καλά, μας το δίδαξε κατά τρόπο καταλυτικό και τραγικό η Ιστορία, πως ο σοσιαλισμός ή θα είναι δημοκρατικός ή δεν θα υπάρξει. Ξέρουμε επίσης το ίδιο καλά πως ο καπιταλισμός σε πολλές περιοχές του κόσμου, όπως και στη χώρα μας, υπήρξε, υπάρχει και θα υπάρχει και χωρίς δημοκρατία. Γνωρίζουμε ότι στις στροφές και στις ρήξεις προς την υπέρβασή του θα προσπαθήσει να διατηρηθεί και με ανώμαλες λύσεις, από τον περιορισμό μέχρι και την κατάλυση της δημοκρατίας και θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να το αποτρέψουμε. Η στρατηγική του δημοκρατικού δρόμου, των μεταρρυθμίσεων, των διαδοχικών τομών και ρήξεων σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας και του συστήματος, συνιστά τη σύγχρονη επανασταστική δημοκρατική διαδικασία.

Θεωρώ ότι στο σχέδιο Διακήρυξης, στο κεφάλαιο 3 που αναφέρεται στις καταβολές μας, υπάρχουν δύο αποσιωπήσεις που αφορούν κρίσιμες και ιστορικές στιγμές του αριστερού και κυρίως του κομμουνιστικού κινήματος. Στο κεφάλαιο αυτό σωστά ανιχνεύονται οι καταβολές μας στο τέλος του 19ου αιώνα, στη γέννηση του λαϊκού, εργατικού, σοσιαλιστικού και σε συνέχεια κομμουνιστικού κινήματος, στις μεγάλες, ένδοξες σελίδες που έγραψε το ΕΑΜ -η Διακήρυξη πρέπει καλύτερα να ενσωματώσει την πατριωτική και εθνική διάσταση στην κοινωνική και ταξική, υπάρχει τέτοιο κενό- στη δημιουργική ανασύνταξη, μετά την ήττα στον εμφύλιο που έγινε, με το νέο πρόσωπο που ήταν ο τότε φορέας της ΕΔΑ. Στις δύο παραπάνω ιστορικές περιπτώσεις, του ΕΑΜ και της ΕΔΑ, το ΚΚΕ και οι κομμουνιστές παίξανε πρωταγωνιστικό ρόλο σε συνεργασία και με άλλες αριστερές και σοσιαλιστικές δυνάμεις και ρεύματα.

Οι "ύποπτες" αποσιωπήσεις σ' αυτό το κεφάλαιο αφορούν δύο κρίσεις και διασπάσεις του ΚΚΕ και τον καθοριστικό ρόλο που παίξανε οι ίδιες και το ζητούμενό τους στη δημιουργία του ΣΥΝ και σε συνέχεια του ΣΥΡΙΖΑ. Η πρώτη ήταν εκείνη του '68, από την οποία γεννήθηκε το ΚΚΕ Εσωτερικού. Όποιος απροκατάληπτα μελετήσει τα περιεχόμενα και τα αιτούμενα εκείνης της κρίσης, τα κείμενα και τις επεξεργασίες του ανανεωτικού κομμουνιστικού ρεύματος θα βρει τις κεντρικές, θεμελιακές ιδέες που συγκροτούν την κινητήρια δύναμη της στρατηγικής κατεύθυνσης του σχεδίου Διακήρυξης. Εκείνα τα κείμενα μιλούσαν για τον σοσιαλισμό με δημοκρατία και ελευθερία ενταγμένο στον ορίζοντα του κομμουνισμού. Το τελευταίο δεν αναφέρεται στο σχέδιο Διακήρυξης, αλλά κατά την άποψή μου ενυπάρχει η προοπτική του οράματος του κομμουνιστικού ορίζοντα ως δυνατότητα της κίνησης της Ιστορίας. Δυνατότητα που θ' ανοίξει όταν οι εργαζόμενες τάξεις, για να απελευθερωθούν οι ίδιες από τα δεσμά της εκμετάλλευσης και της ανελευθερίας, θα πρέπει να απελευθερώσουν και τις άλλες κοινωνικές κατηγορίες και τάξεις.

Επίσης όποιος ξαναδιαβάσει τα επίσημα κείμενα της κομμουνιστικής ανανέωσης, όταν αυτά έκαναν αυστηρή κριτική στον τότε λεγόμενο υπαρκτό σοσιαλισμό -η ανάγκη εκείνης της κριτικής ήταν καθοριστικό στοιχείο της κρίσης και της διάσπασης του '68- θα διαπιστώσει ότι την κάνανε από τη σκοπιά του κομμουνισμού και του σοσιαλισμού, από τη σκοπιά της πεποίθησης ότι εκείνες οι κοινωνίες, εκείνο το σύστημα ή θα ανανεωνόταν, θα επαναθεμελιωνόταν δημοκρατικά και σοσιαλιστικά ή θα κατέρρεε. Το κεντρικό ζητούμενο τότε ήταν, από τα αριστερά, η διέξοδος της ΕΣΣΔ από την κρίση της. Η Ιστορία απέδειξε ότι, δυστυχώς, οι δυνάμεις του παγκόσμιου τότε ρεύματος της κομμουνιστικής ανανέωσης δεν ήταν τόσο δυνατές και δεν μπόρεσαν να επιβάλουν μια τέτοια διέξοδο. Ο Γκορμπατσόφ, που φαινόταν ότι επεδίωκε κάτι τέτοιο, τα έκανε θάλασσα ή ήρθε πολύ αργά ή και τα δύο. Και η κατάρρευση έφερε τον μαφιόζικο καπιταλισμό του Γιέλτσιν και αυτό παρέσυρε παγκοσμίως όλες τις προοδευτικές δυνάμεις στην ήττα.

Υπάρχει επίσης και η δεύτερη κρίση και διάσπαση του ΚΚΕ, που αποσιωπάται στο σχέδιο Διακήρυξης. Είναι εκείνη του 1991, όταν η ηγεσία του ΚΚΕ αποφάσισε να αποχωρήσει και να διασπάσει τον τότε Συνασπισμό και το μισό περίπου κόμμα διαφώνησε και παρέμεινε σε αυτόν. Και εκείνη η κρίση του ΚΚΕ ήταν δραματική, η αντισεχταριστική του πτέρυγα με επικεφαλής τον σ. Γ. Δραγασάκη έχασε τη Γραμματεία του ΚΚΕ για 3-4 ψήφους. Η παραμονή των συντρόφων της αντισεχταριστικής πτέρυγας στον Συνασπισμό και σε συνέχεια, μαζί πλέον με όλους τους κομμουνιστές που ήταν στον Συνασπισμό, διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο για τη συγκρότηση του ενιαίου ΣΥΝ και σε συνέχεια του ΣΥΡΙΖΑ. Λίγο αργότερα, αρκετοί σύντροφοι που ψήφισαν την Παπαρήγα και όχι τον σ. Δραγασάκη διαφώνησαν με την ανανεωτική πολιτική του ΚΚΕ, σχημάτισαν την ΚΕΔΑ και προσχώρησαν ως ιδρυτική συνιστώσα στον ΣΥΡΙΖΑ.

Η αποσιώπηση των δύο παραπάνω κρίσεων και διασπάσεων του ΚΚΕ δεν μου φαίνεται να είναι μια απλή παράλειψη. Ίσως να είναι κάτι βαθύτερο. Δεν μπορώ να εντοπίσω ποιες ακριβώς φοβίες, ανασφάλειες και υπολογισμούς εκφράζει. Παρ' όλο που, όπως είπα και πριν, το ζωντανό επαναστατικό, δημιουργικό μαρξιστικό πνεύμα εκείνων των ιδεών εμπνέει, σε σημαντικό βαθμό, το σχέδιο της Διακήρυξης. Πάντως η αποσιώπηση είναι σίγουρα ένα πολιτικό "μικρο-έγκλημα" εις βάρος της ακριβής ιστορικής αποτύπωσης της διαδρομής, εις βάρος της αντικειμενικής καταγραφής και του ειδικού βάρους των διαφόρων ρευμάτων και ιδεών που μας έφεραν ώς το σήμερα.

Τα παραπάνω έχουν τη σημασία τους και για έναν επιπλέον, ίσως τον σημαντικότερο, λόγο. Η Ιστορία, η παράδοση και η κληρονομιά του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος όχι μόνο δεν ανήκει στο σημερινό ΚΚΕ, αλλά, και κυρίως, η ηγεσία του είναι η συνέχεια των πιο αρνητικών, σεχταριστικών και διασπαστικών στιγμών και συμπεριφορών αυτής της παράδοσης. Με αυτή την έννοια, η θέση όλων όσοι αναφέρονται στα ιδεώδη του σοσιαλισμού και του κομμουνισμού είναι στις γραμμές του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, στον νέο αυτόν αριστερό, ριζοσπαστικό φορέα. Αυτός ο φορέας είναι, θα είναι το νέο και δυναμικό επαναστατικό και δημοκρατικό πρόσωπο της Αριστεράς που θα ανταποκρίνεται και θα αντιστοιχεί στις ανάγκες του αγώνα για τον σοσιαλισμό του 21ου αιώνα. Όσο πιο γρήγορα το συνειδητοποιήσουν αυτό και οι σύντροφοι του ΚΚΕ και μακάρι και η ηγεσία τους τόσο το καλύτερο.

Τέλος, οι βασικές ιδέες των δύο παραπάνω ιστορικών συγκυριών στις οποίες έτσι κι αλλιώς έχει ισχυρές καταβολές ο ΣΥΡΙΖΑ, αποτέλεσαν και αποτελούν βασικά στοιχεία του γενετικού του κώδικα, που τον προστατεύει τόσο από καιροσκοπισμούς όσο και από τυχοδιωκτισμούς. Η αποσιώπησή τους όμως κάνει πιο εύκολη την προπαγάνδα και την εκστρατεία συκοφάντησης του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, όταν από πολλές πλευρές προβάλλονται οι ισχυρισμοί, που συχνά είναι και ευσεβείς πόθοι, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ θα μετεξελιχθεί σε μια νέα εκδοχή ΠΑΣΟΚ και θα επαναληφθεί έτσι η γνωστή ιστορία.
http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=732592

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου