Πρόγραμμα ΛΑΕ: για μια μεγάλη πολιτική ανατροπή με σοσιαλιστικό προσανατολισμό

Πάνος Κοσμάς

Η  διαδικασία προς την ιδρυτική συνδιάσκεψη της ΛΑΕ αποκτά αντικειμενικά τη σημασία κρίσιμου πολιτικού στοιχήματος για την ανασυγκρότηση μιας μαζικής ριζοσπαστικής-αντικαπιταλιστικής Αριστεράς. Οι όροι της συγκρότησής της, η αποσαφήνιση της οργανωτικής και πολιτικής της ταυτότητας, τα στοιχεία της ιδεολογικής της φυσιογνωμίας, θα είναι αποφασιστικοί παράγοντες στην περαιτέρω πορεία του εγχειρήματος. Σε αυτήν τη διαδικασία, η «παραγωγή» του προγράμματος της ΛΑΕ είναι πολύ σημαντικός παράγοντας για τη διαμόρφωση της συνολικής της φυσιογνωμίας.

Η πείρα του εγ­χει­ρή­μα­τος του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, αλλά και της συ­ζή­τη­σης και των επε­ξερ­γα­σιών για το πρό­γραμ­μα στους κόλ­πους της Αρι­στε­ράς τα τε­λευ­ταία χρό­νια, απέ­δει­ξε ότι τα προ­γράμ­μα­τα της Αρι­στε­ράς δεν μπο­ρούν να έχουν προ­σχη­μα­τι­κό χα­ρα­κτή­ρα, να είναι μια «πα­ρα­χώ­ρη­ση» της ηγε­σί­ας στις απαι­τή­σεις του κόμ­μα­τος χωρίς πραγ­μα­τι­κή ισχύ, χωρίς συ­νο­χή και χωρίς πα­ρου­σία στη δη­μό­σια ει­κό­να και πο­λι­τι­κή εκ­φώ­νη­ση του κόμ­μα­τος, χωρίς να το εμπνέ­ουν στις πο­λι­τι­κές και κοι­νω­νι­κές πρω­το­βου­λί­ες και μάχες. Επί­σης, δεν χρεια­ζό­μα­στε προ­γράμ­μα­τα που θα προ­βαί­νουν σε μια «τα­κτο­ποί­η­ση» στο επί­πε­δο των αφη­ρη­μέ­νων δια­τυ­πώ­σε­ων χωρίς όμως να έχουν πραγ­μα­τι­κή επί­δρα­ση και επαφή με τις πραγ­μα­τι­κές δια­κυ­βεύ­σεις της τα­ξι­κής πάλης, προ­γράμ­μα­τα στο πλαί­σιο των οποί­ων «οι ιδέες συ­νο­μι­λούν με τις ιδέες», προ­γράμ­μα­τα που απο­μέ­νουν στα ιστο­ρι­κά αζή­τη­τα και δεν γί­νο­νται ερ­γα­λεία για πραγ­μα­τι­κές μάχες και ανα­τρο­πές. Όμως, δε­δο­μέ­νων αυτών, η κρί­σι­μη δια­κύ­βευ­ση είναι η με­τα­βα­τι­κή λο­γι­κή του προ­γράμ­μα­τος και πιο συ­γκε­κρι­μέ­να η «γέ­φυ­ρα» ανά­με­σα στο στόχο μιας με­γά­λης πο­λι­τι­κής και κοι­νω­νι­κής ανα­τρο­πής και στη δια­δι­κα­σία των με­τα­σχη­μα­τι­σμών στην κα­τεύ­θυν­ση της συ­νο­λι­κής σο­σια­λι­στι­κής ανα­τρο­πής.

Μια με­γά­λη πο­λι­τι­κή και κοι­νω­νι­κή ανα­τρο­πή...

Όταν η πραγ­μα­τι­κό­τη­τα που ζουν η ερ­γα­τι­κή τάξη, τα φτωχά λαϊκά στρώ­μα­τα και η νε­ο­λαία είναι το νέο κα­θε­στώς εκ­με­τάλ­λευ­σης που σε με­γά­λο βαθμό έχει ήδη εγκα­θι­δρυ­θεί με τα δύο πρώτα μνη­μό­νια και τώρα απει­λεί­ται η ολο­κλή­ρω­ση και εμπέ­δω­σή του με το τρίτο μνη­μό­νιο, το πρό­γραμ­μά μας δεν μπο­ρεί παρά να ξε­κι­νά­ει από το στόχο μιας με­γά­λης πο­λι­τι­κής και κοι­νω­νι­κής ανα­τρο­πής: ανα­τρο­πής της μνη­μο­νια­κής κυ­βέρ­νη­σης, ανα­τρο­πής του αστι­κού-μνη­μο­νια­κού συ­στή­μα­τος δια­κυ­βέρ­νη­σης, ανα­τρο­πής του κα­θε­στώ­τος εκ­με­τάλ­λευ­σης της ακραί­ας λι­τό­τη­τας και των μνη­μο­νί­ων.

Αυτός ο με­γά­λος πο­λι­τι­κός άξο­νας του προ­γράμ­μα­τός μας έχει αυ­το­νό­η­τα τα­ξι­κό πε­ριε­χό­με­νο, όχι σε δεύ­τε­ρη ανά­γνω­ση ούτε με τη μέ­θο­δο των ιδε­ο­λο­γι­κών ανα­γω­γών, αλλά άμεσα: τα μνη­μό­νια απο­τέ­λε­σαν τη συ­μπύ­κνω­ση μιας άγριας τα­ξι­κής πο­λι­τι­κής του κε­φα­λαί­ου ενά­ντια στην ερ­γα­σία, γι’ αυτό και τα θύ­μα­τά τους είναι η ερ­γα­τι­κή τάξη και τα φτωχά λαϊκά στρώ­μα­τα. Το 1,5 εκα­τομ­μύ­ριο των ανέρ­γων, τα 3,5 εκατ. όσων ζουν κάτω από τα όρια της φτώ­χειας, οι εκα­το­ντά­δες χι­λιά­δες των εξα­θλιω­μέ­νων συ­ντα­ξιού­χων, οι εκα­το­ντά­δες χι­λιά­δες θύ­μα­τα της μαύ­ρης και των ελα­στι­κών μορ­φών ερ­γα­σί­ας, ο κό­σμος της ερ­γα­σί­ας με την ευ­ρύ­τε­ρη έν­νοια και η νε­ο­λαία με το κα­τε­στραμ­μέ­νο μέλ­λον, είναι οι κοι­νω­νι­κές-τα­ξι­κές δυ­νά­μεις ανα­φο­ράς του προ­γράμ­μα­τός μας. Η άμεση βελ­τί­ω­ση των όρων της ζωής τους μέσα από μια με­γά­λη πο­λι­τι­κή-κοι­νω­νι­κή ανα­τρο­πή πρέ­πει να είναι ο θε­μέ­λιος λίθος του προ­γράμ­μα­τός μας: προ­γραμ­μα­τι­κές θέ­σεις για την αύ­ξη­ση του κα­τώ­τα­του μι­σθού και των συ­ντά­ξε­ων, για από­δο­ση του επι­δό­μα­τος ανερ­γί­ας σε όλους τους ανέρ­γους, για απο­κα­τά­στα­ση του κοι­νω­νι­κού κρά­τους, για απο­κα­τά­στα­ση και διεύ­ρυν­ση των κα­τα­κτή­σε­ων στον τομέα των ερ­γα­σια­κών σχέ­σε­ων, για μα­ζι­κές προ­σλή­ψεις και αύ­ξη­ση της χρη­μα­το­δό­τη­σης στην υγεία και την παι­δεία, για πρό­γραμ­μα δη­μό­σιων επεν­δύ­σε­ων σε υπο­δο­μές με με­γά­λη κοι­νω­νι­κή αντα­πο­δο­τι­κό­τη­τα ώστε να απορ­ρο­φη­θεί η ανερ­γία κ.λπ.

Σε αυτή την προ­τε­ραιό­τη­τα, σε αυτόν τον τα­ξι­κό επι­κα­θο­ρι­σμό, πρέ­πει να υπα­χθούν οι άλλοι με­γά­λοι στό­χοι του προ­γράμ­μα­τός μας:

Η δια­γρα­φή του κρα­τι­κού χρέ­ους (όχι για να «ανα­σά­νει η οι­κο­νο­μία» γε­νι­κά, αλλά για να εξα­σφα­λι­στούν πόροι για μια τέ­τοια τα­ξι­κή πο­λι­τι­κή).

Η εθνι­κο­ποί­η­ση-κοι­νω­νι­κο­ποί­η­ση του τρα­πε­ζι­κού συ­στή­μα­τος (όχι για να δώ­σου­με «ρευ­στό­τη­τα στην οι­κο­νο­μία» γε­νι­κά, αλλά για να ανα­κτη­θεί ο έλεγ­χος στην έκ­δο­ση χρή­μα­τος, ο έλεγ­χος του χρή­μα­τος σε κυ­κλο­φο­ρία, ο έλεγ­χος του πι­στω­τι­κού χρή­μα­τος, η δυ­να­τό­τη­τα για δια­γρα­φή-ρύθ­μι­ση δα­νεί­ων με τα­ξι­κά κρι­τή­ρια, η χρη­μα­το­δό­τη­ση ενός προ­γράμ­μα­τος δη­μό­σιων επεν­δύ­σε­ων για μα­ζι­κή απορ­ρό­φη­ση της ανερ­γί­ας κ.λπ.).

Η εθνι­κο­ποί­η­ση-κοι­νω­νι­κο­ποί­η­ση των ΔΕΚΟ, των δη­μό­σιων επι­χει­ρή­σε­ων και στρα­τη­γι­κών το­μέ­ων της οι­κο­νο­μί­ας (όχι για να επι­βά­λου­με συν­θή­κες «μει­κτής οι­κο­νο­μί­ας» ή για να ανα­συ­γκρο­τή­σου­με πα­ρα­γω­γι­κά τον ελ­λη­νι­κό κα­πι­τα­λι­σμό με έναν «ισχυ­ρό δη­μό­σιο τομέα» όπως επαγ­γελ­λό­ταν η ηγε­σία του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, αλλά για να εφαρ­μό­σου­με μια πο­λι­τι­κή πα­ρο­χής φτη­νών ή δω­ρε­άν υπη­ρε­σιών μα­ζι­κής λαϊ­κής κα­τα­νά­λω­σης, για να ανα­συ­γκρο­τή­σου­με το κοι­νω­νι­κό κρά­τος, για να δρο­μο­λο­γή­σου­με μια δια­δι­κα­σία «μα­ζι­κής αμ­φι­σβή­τη­σης» του κέρ­δους, της αγο­ράς, της ατο­μι­κής ιδιο­κτη­σί­ας στα μέσα πα­ρα­γω­γής).

Η ρήξη με την Ευ­ρω­ζώ­νη και η επι­στρο­φή στο εθνι­κό νό­μι­σμα (όχι λόγω κά­ποιων υπο­τι­θέ­με­νων «απε­λευ­θε­ρω­τι­κών» ιδιο­τή­των του ίδιου του εθνι­κού νο­μί­σμα­τος, ούτε στο όνομα κά­ποιας «πα­τριω­τι­κής ανα­γέν­νη­σης», αλλά για να απο­τι­νά­ξου­με το πλέγ­μα των κα­τα­να­γκα­σμών και χρη­μα­το­δο­τι­κών εκ­βια­σμών της ιμπε­ρια­λι­στι­κής ΕΕ, για να κα­ταρ­γή­σου­με τους μη­χα­νι­σμούς ιμπε­ρια­λι­στι­κής επι­βο­λής και εκ­με­τάλ­λευ­σης, για να ενι­σχύ­σου­με απο­φα­σι­στι­κά τις δυ­να­τό­τη­τες για ένα δια­φο­ρε­τι­κό πο­λι­τι­κό και κοι­νω­νι­κό σχέ­διο με τα­ξι­κό προ­σα­να­το­λι­σμό τα συμ­φέ­ρο­ντα των δυ­νά­με­ων της ερ­γα­σί­ας).

...με­τα­σχη­μα­τι­σμοί σε σο­σια­λι­στι­κή κα­τεύ­θυν­ση

Η αιχμή της πο­λι­τι­κής μας στρα­τη­γι­κής είναι η κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς. Δι­δαγ­μέ­νοι από την πείρα του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, πρέ­πει να θω­ρα­κί­σου­με αυτήν τη στρα­τη­γι­κή με βα­σι­κές κα­τευ­θύν­σεις και συ­μπε­ρά­σμα­τα:

1. Ο ρόλος ενός μα­ζι­κού-μα­χη­τι­κού κι­νή­μα­τος, τόσο για την πο­λι­τι­κή ανα­τρο­πή και το σχη­μα­τι­σμό κυ­βέρ­νη­σης της Αρι­στε­ράς όσο και για τις μάχες ύστε­ρα από το σχη­μα­τι­σμό της, είναι από­λυ­τη προ­ϋ­πό­θε­ση του πο­λι­τι­κού μας σχε­δί­ου και της πο­λι­τι­κής μας στρα­τη­γι­κής.

2. Ο ηγε­μο­νι­κός ρόλος της ερ­γα­τι­κής τάξης και ο κα­τα­λυ­τι­κός ρόλος της συμ­μα­χί­ας της με τα φτωχά λαϊκά στρώ­μα­τα και τη νε­ο­λαία δεν έχουν αφη­ρη­μέ­νο θε­ω­ρη­τι­κό χα­ρα­κτή­ρα, ούτε εξα­ντλού­νται στο να στη­ρί­ζουν ή να πιέ­ζουν την κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς. «Η απε­λευ­θέ­ρω­ση της ερ­γα­τι­κής τάξης θα είναι έργο της ίδιας» ση­μαί­νει ότι η κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς θα είναι ο εντο­λο­δό­χος ενός τέ­τοιου τα­ξι­κού μπλοκ δυ­νά­με­ων, ότι μέσα από τη μα­ζι­κή τους ενερ­γο­ποί­η­ση και πάλη θα δο­θούν όλες οι απα­ντή­σεις και θα δη­μιουρ­γη­θούν οι προ­ϋ­πο­θέ­σεις για να φτά­σου­με από την κα­τά­κτη­ση της κυ­βέρ­νη­σης στην κα­τά­λη­ψη της (πραγ­μα­τι­κής) πο­λι­τι­κής εξου­σί­ας.

3. Η υλο­ποί­η­ση του προ­γράμ­μα­τός μας έχει εγ­γε­νώς το χα­ρα­κτή­ρα της αμ­φι­σβή­τη­σης της οι­κο­νο­μι­κής εξου­σί­ας της άρ­χου­σας τάξης, με αμ­φι­σβή­τη­ση του κέρ­δους, της αγο­ράς, της ατο­μι­κής ιδιο­κτη­σί­ας στα μέσα πα­ρα­γω­γής, με ρι­ζι­κή ανα­βάθ­μι­ση του ρόλου των ερ­γα­ζό­με­νων τά­ξε­ων στην πα­ρα­γω­γή, την κα­τα­νά­λω­ση, το κοι­νω­νι­κό σχέ­διο. Η υλο­ποί­η­ση του προ­γράμ­μα­τός μας έχει από τώρα (και δεν θα απο­κτή­σει σε κά­ποιο μα­κρι­νό μέλ­λον) το χα­ρα­κτή­ρα με­γά­λων κοι­νω­νι­κών με­τα­σχη­μα­τι­σμών με άμεσο το απο­τύ­πω­μα της σο­σια­λι­στι­κής τους κα­τεύ­θυν­σης.

Με τέ­τοιους όρους, το πρό­γραμ­μα της ΛΑΕ μπο­ρεί και πρέ­πει να είναι μια με­γά­λη ευ­και­ρία να απο­τυ­πω­θούν οι κα­τα­κτή­σεις και τα πο­λύ­τι­μα συ­μπε­ρά­σμα­τα από τις εμπει­ρί­ες μάχης και τις πο­λι­τι­κές διερ­γα­σί­ες από μια συ­γκλο­νι­στι­κή πε­ντα­ε­τία, ώστε να εμπνεύ­σει και να προσ­δώ­σει δυ­να­μι­κή στο εγ­χεί­ρη­μα ανα­συ­γκρό­τη­σης της ρι­ζο­σπα­στι­κής-αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κής Αρι­στε­ράς.

rproject.gr