Ποιος θα φανταζόταν στην Ελλάδα των Κοινοτικών Πλαισίων Στήριξης, που υποσχόταν καινοτομία, ανταγωνιστικότητα και σύγκλιση, ότι θα κατέληγε να είναι η αναπτυξιακή στρατηγική, μια απελπισμένη προσπάθεια προσέλκυσης ξένων επενδύσεων με κίνητρα τις χαμηλές αμοιβές, τη χαμηλή φορολογία και την ευχέρεια καταστροφής του περιβάλλοντος; Οι Ειδικές Οικονομικές Ζώνες, ως συνέχεια της «εσωτερικής υποτίμησης», παρουσιάζονται σήμερα από τα ίδια πρόσωπα που διαχειριζόταν στο πρόσφατο παρελθόν τον «εκσυγχρονισμό» της οικονομίας, ως τη μόνη πλέον διέξοδο για να αποκτήσει η ελλειμματική ελληνική οικονομία, επενδυτικά κεφάλαια, τεχνολογία, εξωτερικές αγορές. Η πολιτική ελίτ μιας χώρας που ήταν ιδρυτικό μέλος του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, και μέλος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας από το 1981, την οδηγεί σε μια «κούρσα προς τον πάτο», με την ίδια ελαφρότητα με την οποία σπατάλησε πόρους και «έκαψε» ευκαιρίες κατά την τελευταία 30ετία.
Οι ΕΟΖ δεν είναι απλά η συνέχεια της πολιτικής της εσωτερικής υποτίμησης. Η κεντρική ιδέα της γενικευμένης μείωσης των αμοιβών της εργασίας μέσω της εσωτερικής υποτίμησης, είναι - ή μάλλον ήταν - ότι η δυνατότητα ταυτόχρονης αύξησης των κερδών και μείωσης του κόστους θα επέτρεπε την αύξηση των εξαγωγών, αλλά και την πραγματοποίηση επενδύσεων για την αύξηση της εγχώριας παραγωγής. Διαπιστώνουμε πλέον ότι αυτό το σενάριο δεν υλοποιείται και ότι τα κέρδη αυξάνονται πράγματι, αλλά οι ιδιωτικές επενδύσεις καταρρέουν, διότι η «επιχειρηματικότητα» δεν αρκεί για να στραφεί από την εσωτερική στην εξωτερική αγορά η πλειοψηφία των ελληνικών επιχειρήσεων. Η προοπτική των ΕΟΖ, αποτελεί - θεωρητικά - λύση σε αυτό το πρόβλημα, καθώς αναμένεται να αφορά εξωστρεφείς ξένους επενδυτές, οι οποίοι θα δώσουν μια ώθηση στην παραγωγή, αν και μένει να φανεί σε πιο βαθμό μπορεί να εξισορροπηθεί η πτωτική εξέλιξη του εγχώριου παραγωγικού δυναμικού, και με ποιό κοινωνικό και περιβαλλοντικό κόστος.
Η πεποίθηση ότι η δημιουργία ειδικών οικονομικών ζωνών αποτελεί την ουσία ενός επιτυχημένου ασιατικού μοντέλου, το οποίο αναγκαστικά θα υιοθετηθεί και από την Ελλάδα, δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα. Όλα τα ασιατικά μοντέλα, από την Ιαπωνία, ως την Κορέα και την Κίνα, βασίστηκαν στη φτηνή εργασία, τα ανύπαρκτα εργασιακά δικαιώματα και τις ειδικές ζώνες (δηλωμένες ή μη), αλλά ανέπτυξαν συγχρόνως δημόσιους φορείς άσκησης κλαδικών πολιτικών και σχεδίασαν την οικονομική ανάπτυξη με βάση στρατηγικές επιλογές στη βιομηχανία και την τεχνολογία. Μόνο το πολιτικό προσωπικό του παρακμασμένου δικομματισμού, βυθισμένο στη διαχείριση των πελατειακών σχέσεων και στην ημιμάθεια, μπορεί να πιστεύει ότι η επιστημονική και τεχνολογική ανάπτυξη στους ασιατικούς τίγρεις ήταν και είναι συνάρτηση της παρουσίας ξένων επενδυτών σε ειδικές οικονομικές ζώνες.
Η οδός που μπορεί και πρέπει να ακολουθήσει η ελληνική οικονομία, ώστε να συνδυάσει την εξισορρόπηση των διεθνών σχέσεών της, τη στήριξη της κοινωνικής δικαιοσύνης και την υλοποίηση της αναγκαίας περιβαλλοντικής στρατηγικής, είναι αυτή της παραγωγικής ανασυγκρότησης. Υπάρχουν ορατές δυνατότητες αύξησης της εγχώριας παραγωγής, για να καλύπτονται οι ανάγκες του πληθυσμού, και να βελτιώνεται η ποιότητα των παραγόμενων αγαθών και υπηρεσιών, ώστε να καταπολεμηθεί η ελλειμματικότητα της οικονομίας, που συντηρήθηκε και επιδεινώθηκε με την υλοποίηση από τους κυβερνόντες των επιλογών του χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού και της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα μιας οικονομικής ανάπτυξης που επιτυγχάνει άμεσα οικονομικούς και κοινωνικούς στόχους, ενώ αφιερώνει τους απαραίτητους πόρους για το περιβάλλον. Η επιλογή αυτή θα βασιστεί στην αξιοποίηση και αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού στην υλική παραγωγή, τις υπηρεσίες και την έρευνα, στον δημοκρατικό σχεδιασμό της ανασυγκρότησης σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, και στον πρωτεύοντα ρόλο των δημόσιων και κοινωνικών επενδύσεων και πρωτοβουλιών, σε ένα περιβάλλον όπου το ιδιωτικό κεφάλαιο έχει φύγει στο εξωτερικό, έχει συρρικνώσει τις παραγωγικές δομές του, και έχει εγκλωβιστεί στην επιδίωξη της κερδοφορίας σε βάρος της εργασίας. Ο προσανατολισμός αυτός δεν θα είναι όμως εχθρικός προς τους ιδιώτες επενδυτές, έλληνες ή ξένους, που επιθυμούν να ωφεληθούν από τη δυναμική μιας οικονομίας που ανασυγκροτείται, και της οποίας σημαντικά τμήματα θα ακολουθήσουν μια πορεία μεγέθυνσης και ανάπτυξης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου