Του Δημήτρη Χρήστου
Ο ΑΛΑΝ ΓΚΡΙΣΠΑΝ (όπως σημειώνει στο βιβλίο του “Η εποχή των αναταράξεων” βρίσκεται με τη σύζυγό του στη Βενετία, κάνοντας περίπατο στα γοητευτικά δρομάκια της ρωτά τη σύντροφό του. Πώς ζει αυτή η πόλη; Ποια είναι η οικονομία της; Η απάντηση της Μπάρμπρα Γουόλτερς, βασικής παρουσιάστριας του κεντρικού δελτίου ειδήσεων του ABC News, ήταν εύκολη. “ Μα είναι μια ολόκληρη πόλη μουσείο, αγαπητέ μου”. Πριν από λίγες μέρες, στην καθημερινή πρωινή ποδηλατική πορεία των 20 χιλιομέτρων από του Λουτράκι ως το Λέχαιο, λίγο μετά την Κόρινθο, κατάφερα επιτέλους να βρω ανοιχτή μια είσοδο στον αρχαιολογικό χώρο. Ευτυχώς, μέσα ήταν μια μικρή ομάδα που έκανε τις ανασκαφές. Τους καλημέρισα και τους ρώτησα αν έχουν χρόνο να μου πουν δύο λόγια. Το ενδιαφέρον μου ήταν μεγάλο, έχοντας παρακολουθήσει το animation του ΕΜΠ για τον δίολκο της Κορίνθου. Ευγενέστατα ο επικεφαλής της ομάδας μου εξηγούσε και μου έδειχνε.
ΤΟ ΛΙΜΑΝΙ του Λεχαίου, ήταν το βασικό λιμάνι - επίνειο της Αρχαίας Κορίνθου, ένα θαύμα τεχνογνωσίας και τεχνολογίας, που αντιγράφτηκε από τους Καρχηδονίους αρχικά και τους Ρωμαίους στη συνέχεια. Πήρε το όνομά του από τον Λέχη, γιο της Πειρήνης και του Ποσειδώνα. Συνδεόταν με την πόλη της Κορίνθου με μακριά τείχη, συνολικού μήκους 2.300μ. Το λιμάνι, που είχε δύο τμήματα, το εμπορικό και τον πολεμικό ναύσταθμο, ήταν εξ’ ολοκλήρου τεχνητό. Είχε τρεις εσωτερικές λιμενολεκάνες (που τα πλοία έμπαιναν από διώρυγα μήκους 80 μέτρων και εξωτερικές προβλήτες με μεγάλους ξύλινους περιστρεφόμενους γερανούς! Τα μπάζα από τις εκσκαφές, σωρεύτηκαν σε δύο λοφίσκους, (υπάρχουν ακόμα) έτσι ώστε να εξασφαλίζονται οι εσωτερικές λιμενολεκάνες από τους ισχυρούς βόρειους ανέμους, και να κάνουν το εσωτερικό του αόρατο από τη θάλασσα. Κατά μήκος των λιμανιών κατασκευάστηκαν πέτρινες προβλήτες, μώλοι, κυματοθραύστες, ράμπες, συνολικού μήκους 7χλμ., καθώς και μεγάλος αριθμός αποθηκών και άλλων λιμενικών εγκαταστάσεων για τους χιλιάδες τόνους εμπορευμάτων από και προ τις αποικίες της Κορίνθου και στα ΝΔ ένας τεράστιος αριθμός από ναυπηγικές εγκαταστάσεις, όπου ναυπηγούνται τριήρεις για λογαριασμό άλλων πόλεων-κρατών, δημιουργώντας την πρώτη ναυτική πολεμική βιομηχανία, η οποία προσομοιάζει της σημερινής.
Η ΔΥΝΑΜΙΚΟΤΗΤΑ των ναυπηγείων αυτών, ήταν μεγάλη, αφού το 334 π.Χ. η Κόρινθος μπορεί να συνεισφέρει στον στόλο τού Μ. Αλεξάνδρου 160 πλήρως εξοπλισμένες τριήρεις, όταν η αντίστοιχη αθηναϊκή συνεισφορά είναι μόλις 20! Στην ευρύτερη περιοχή του λιμανιού, υπήρχε η Έπαυλη του Περίανδρου, όπου τοποθετείται το Συμπόσιο των Επτά Σοφών της Ελλάδας, και περικαλλής ναός της Αφροδίτης και του Ολύμπιου Δία. Το λιμάνι του Λεχαίου χρησιμοποιήθηκε αδιάκοπα από τον 7ο π.Χ. αιώνα έως και το 1955, δηλ. για 2655 χρόνια! Μάλιστα η διώρυγα της εισόδου ήταν ανοιχτή ως το 1982 όταν τα νερά μετέφεραν χώμα και την σκέπασαν στην είσοδο! Πόσο χρόνο θα χρειαστείτε να ολοκληρώσετε τις ανασκαφές και να αναδείξετε αυτό το αρχαίο θαύμα; ρώτησα. Με τη σημερινή σύνθεση, πάνω από 300 χρόνια, ήταν η απάντηση!
ΕΜΕΙΝΑ αρκετή ώρα μόνος και με τη φαντασία μου έκανα μια απόπειρα αναπαράστασης του αριστουργήματος, πατώντας στα ίδια χώματα! Αναλογίστηκα τι θα μπορούσαμε να είχαμε καταφέρει, αν τα μισά από τα 20 δισ. ευρώ που ξοδέψαμε για τους Ολυμπιακούς αγώνες, τα διαθέταμε για την ανάδειξη των αρχαιολογικών χώρων. Πόσες αναξιοποίητες μικρές ...Βενετίες υπάρχουν στην Ελλάδα; Μελαγχολία.
Ο ΝΟΜΟΣ Κορινθίας με πλούσια και εύφορη γη, στην αρχαιότητα άκμασε αφού αξιοποίησε και την τεχνολογική πρόοδο αναπτύσσοντας εξαιρετικές υποδομές. Η γη παραμένει εύφορη, πλην όμως ο εύκολος δρόμος κέρδους με άναρχη οικοπεδοποίηση μεγάλων αγροτικών εκτάσεων, έχει στριμώξει για τα καλά τη σύγχρονη οικονομία του νομού. Το 1962 η συνολική παραγωγή της περίφημης κορινθιακής σταφίδας, το μεγαλύτερο μέρος της οποίας εξαγόταν, έφτασε τους 180.000 τόνους. Σήμερα η παραγωγή έχει πέσει στους 8.000 τόνους(!) και πολλά από τα καλά τοπικά προϊόντα δεν μπορούν πλέον να φτάσουν στα ράφια των μεγάλων αλυσίδων τροφίμων της περιοχής!
ΟΜΩΣ δεν είναι όλα μαύρα. Υπάρχουν οι νέοι και ο Πολιτισμός. Το Φεστιβάλ Κρουστών της Κορίνθου (παρακολούθησα αρκετές συναυλίες, με Έλλη Πασπαλά, Ελίτσα Τοντόροβα, Κάντο Αντίκο, και το καταπληκτικό συγκρότημα τζαζ του Κορίνθιου Βασίλη Μπαξεβανάκη) που ξεδιπλώθηκε όλο τον Σεπτέμβριο, έφτασε σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα χάρη στο μεράκι, το όραμα και τον κόπο του κορυφαίου (κατά τη γνώμη μου) Έλληνα ντράμερ (καλλιτέχνη και ερευνητή) του σύντροφου Τουλιάου. Ο Νίκος δεν θέλησε να κάνει κάτι που έρχεται και φεύγει, χωρίς να αφήνει πίσω τίποτα. Έψαξε στα σχολεία της πόλης, από δημοτικά μέχρι Λύκεια και συγκέντρωσε 40 ταλαντούχους τυμπανιστές. Πάνω σε ισάριθμα απλά μεταλλικά βαρέλια οι ρυθμοί και οι ήχοι που συνδέθηκαν αρμονικά, σε απογείωναν και σε μετέφεραν από την Τανζανία στον Αμαζόνιο, από τη θάλασσα στο βουνό. Ήταν τόσο μεγάλη η χαρά των παιδιών αυτών (και των γονιών τους) όταν το χειροκρότημα του κοινού (στο κλείσιμο του Φεστιβάλ την περασμένη Κυριακή), δεν έλεγε να κοπάσει, που εκείνη τη στιγμή ο κατάκοπος και άυπνος Τουλιάτος ένιωθε ο ευτυχέστερος των “Κορίθιανς” όπως ονομάζεται το νεανικό αυτό συγκρότημα. Υπάρχει ζωή λοιπόν στην Κόρινθο. Τα παιδιά του Τουλιάτου, γίνονται παράδειγμα.
Ο ΑΛΑΝ ΓΚΡΙΣΠΑΝ (όπως σημειώνει στο βιβλίο του “Η εποχή των αναταράξεων” βρίσκεται με τη σύζυγό του στη Βενετία, κάνοντας περίπατο στα γοητευτικά δρομάκια της ρωτά τη σύντροφό του. Πώς ζει αυτή η πόλη; Ποια είναι η οικονομία της; Η απάντηση της Μπάρμπρα Γουόλτερς, βασικής παρουσιάστριας του κεντρικού δελτίου ειδήσεων του ABC News, ήταν εύκολη. “ Μα είναι μια ολόκληρη πόλη μουσείο, αγαπητέ μου”. Πριν από λίγες μέρες, στην καθημερινή πρωινή ποδηλατική πορεία των 20 χιλιομέτρων από του Λουτράκι ως το Λέχαιο, λίγο μετά την Κόρινθο, κατάφερα επιτέλους να βρω ανοιχτή μια είσοδο στον αρχαιολογικό χώρο. Ευτυχώς, μέσα ήταν μια μικρή ομάδα που έκανε τις ανασκαφές. Τους καλημέρισα και τους ρώτησα αν έχουν χρόνο να μου πουν δύο λόγια. Το ενδιαφέρον μου ήταν μεγάλο, έχοντας παρακολουθήσει το animation του ΕΜΠ για τον δίολκο της Κορίνθου. Ευγενέστατα ο επικεφαλής της ομάδας μου εξηγούσε και μου έδειχνε.
ΤΟ ΛΙΜΑΝΙ του Λεχαίου, ήταν το βασικό λιμάνι - επίνειο της Αρχαίας Κορίνθου, ένα θαύμα τεχνογνωσίας και τεχνολογίας, που αντιγράφτηκε από τους Καρχηδονίους αρχικά και τους Ρωμαίους στη συνέχεια. Πήρε το όνομά του από τον Λέχη, γιο της Πειρήνης και του Ποσειδώνα. Συνδεόταν με την πόλη της Κορίνθου με μακριά τείχη, συνολικού μήκους 2.300μ. Το λιμάνι, που είχε δύο τμήματα, το εμπορικό και τον πολεμικό ναύσταθμο, ήταν εξ’ ολοκλήρου τεχνητό. Είχε τρεις εσωτερικές λιμενολεκάνες (που τα πλοία έμπαιναν από διώρυγα μήκους 80 μέτρων και εξωτερικές προβλήτες με μεγάλους ξύλινους περιστρεφόμενους γερανούς! Τα μπάζα από τις εκσκαφές, σωρεύτηκαν σε δύο λοφίσκους, (υπάρχουν ακόμα) έτσι ώστε να εξασφαλίζονται οι εσωτερικές λιμενολεκάνες από τους ισχυρούς βόρειους ανέμους, και να κάνουν το εσωτερικό του αόρατο από τη θάλασσα. Κατά μήκος των λιμανιών κατασκευάστηκαν πέτρινες προβλήτες, μώλοι, κυματοθραύστες, ράμπες, συνολικού μήκους 7χλμ., καθώς και μεγάλος αριθμός αποθηκών και άλλων λιμενικών εγκαταστάσεων για τους χιλιάδες τόνους εμπορευμάτων από και προ τις αποικίες της Κορίνθου και στα ΝΔ ένας τεράστιος αριθμός από ναυπηγικές εγκαταστάσεις, όπου ναυπηγούνται τριήρεις για λογαριασμό άλλων πόλεων-κρατών, δημιουργώντας την πρώτη ναυτική πολεμική βιομηχανία, η οποία προσομοιάζει της σημερινής.
Η ΔΥΝΑΜΙΚΟΤΗΤΑ των ναυπηγείων αυτών, ήταν μεγάλη, αφού το 334 π.Χ. η Κόρινθος μπορεί να συνεισφέρει στον στόλο τού Μ. Αλεξάνδρου 160 πλήρως εξοπλισμένες τριήρεις, όταν η αντίστοιχη αθηναϊκή συνεισφορά είναι μόλις 20! Στην ευρύτερη περιοχή του λιμανιού, υπήρχε η Έπαυλη του Περίανδρου, όπου τοποθετείται το Συμπόσιο των Επτά Σοφών της Ελλάδας, και περικαλλής ναός της Αφροδίτης και του Ολύμπιου Δία. Το λιμάνι του Λεχαίου χρησιμοποιήθηκε αδιάκοπα από τον 7ο π.Χ. αιώνα έως και το 1955, δηλ. για 2655 χρόνια! Μάλιστα η διώρυγα της εισόδου ήταν ανοιχτή ως το 1982 όταν τα νερά μετέφεραν χώμα και την σκέπασαν στην είσοδο! Πόσο χρόνο θα χρειαστείτε να ολοκληρώσετε τις ανασκαφές και να αναδείξετε αυτό το αρχαίο θαύμα; ρώτησα. Με τη σημερινή σύνθεση, πάνω από 300 χρόνια, ήταν η απάντηση!
ΕΜΕΙΝΑ αρκετή ώρα μόνος και με τη φαντασία μου έκανα μια απόπειρα αναπαράστασης του αριστουργήματος, πατώντας στα ίδια χώματα! Αναλογίστηκα τι θα μπορούσαμε να είχαμε καταφέρει, αν τα μισά από τα 20 δισ. ευρώ που ξοδέψαμε για τους Ολυμπιακούς αγώνες, τα διαθέταμε για την ανάδειξη των αρχαιολογικών χώρων. Πόσες αναξιοποίητες μικρές ...Βενετίες υπάρχουν στην Ελλάδα; Μελαγχολία.
Ο ΝΟΜΟΣ Κορινθίας με πλούσια και εύφορη γη, στην αρχαιότητα άκμασε αφού αξιοποίησε και την τεχνολογική πρόοδο αναπτύσσοντας εξαιρετικές υποδομές. Η γη παραμένει εύφορη, πλην όμως ο εύκολος δρόμος κέρδους με άναρχη οικοπεδοποίηση μεγάλων αγροτικών εκτάσεων, έχει στριμώξει για τα καλά τη σύγχρονη οικονομία του νομού. Το 1962 η συνολική παραγωγή της περίφημης κορινθιακής σταφίδας, το μεγαλύτερο μέρος της οποίας εξαγόταν, έφτασε τους 180.000 τόνους. Σήμερα η παραγωγή έχει πέσει στους 8.000 τόνους(!) και πολλά από τα καλά τοπικά προϊόντα δεν μπορούν πλέον να φτάσουν στα ράφια των μεγάλων αλυσίδων τροφίμων της περιοχής!
ΟΜΩΣ δεν είναι όλα μαύρα. Υπάρχουν οι νέοι και ο Πολιτισμός. Το Φεστιβάλ Κρουστών της Κορίνθου (παρακολούθησα αρκετές συναυλίες, με Έλλη Πασπαλά, Ελίτσα Τοντόροβα, Κάντο Αντίκο, και το καταπληκτικό συγκρότημα τζαζ του Κορίνθιου Βασίλη Μπαξεβανάκη) που ξεδιπλώθηκε όλο τον Σεπτέμβριο, έφτασε σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα χάρη στο μεράκι, το όραμα και τον κόπο του κορυφαίου (κατά τη γνώμη μου) Έλληνα ντράμερ (καλλιτέχνη και ερευνητή) του σύντροφου Τουλιάου. Ο Νίκος δεν θέλησε να κάνει κάτι που έρχεται και φεύγει, χωρίς να αφήνει πίσω τίποτα. Έψαξε στα σχολεία της πόλης, από δημοτικά μέχρι Λύκεια και συγκέντρωσε 40 ταλαντούχους τυμπανιστές. Πάνω σε ισάριθμα απλά μεταλλικά βαρέλια οι ρυθμοί και οι ήχοι που συνδέθηκαν αρμονικά, σε απογείωναν και σε μετέφεραν από την Τανζανία στον Αμαζόνιο, από τη θάλασσα στο βουνό. Ήταν τόσο μεγάλη η χαρά των παιδιών αυτών (και των γονιών τους) όταν το χειροκρότημα του κοινού (στο κλείσιμο του Φεστιβάλ την περασμένη Κυριακή), δεν έλεγε να κοπάσει, που εκείνη τη στιγμή ο κατάκοπος και άυπνος Τουλιάτος ένιωθε ο ευτυχέστερος των “Κορίθιανς” όπως ονομάζεται το νεανικό αυτό συγκρότημα. Υπάρχει ζωή λοιπόν στην Κόρινθο. Τα παιδιά του Τουλιάτου, γίνονται παράδειγμα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου