Naomi Klein: Ο εναγκαλισμός των Δημοκρατών με το Νεοφιλελευθερισμό χάρισε τη νίκη στον Τραμπ

Θα τα ρίξουν στον James Comey και το FBI. Θα τα ρίξουν στην καταπίεση των ψηφοφόρων και στον ρατσισμό. Θα τα ρίξουν στον Bernie Sanders ή στις φασαρίες και τον μισογυνισμό. Θα τα ρίξουν στα μικρά κόμματα και στους ανεξάρτητους υποψηφίους. Θα τα ρίξουν στα μεγάλα μέσα ενημέρωσης ότι του προσέφεραν προβολή, στα κοινωνικά μέσα ότι τον ενίσχυσαν και στα Wikileaksότι έβγαλαν στη φόρα τα άπλυτα. Όλα αυτά αφήνουν απέξω τον παράγοντα τον υπεύθυνο για τη δημιουργία του εφιάλτη που ξυπνήσαμε: τον νεοφιλελευθερισμό. Αυτή η κοσμοαντίληψη, πλήρως ενσωματωμένη στην Hillary Clinton και τον μηχανισμό της, δεν είναι αντίδοτο στον εξτρεμισμό του Trump. Η απόφαση να ανταγωνιστούν αυτοί οι δύο είναι που σφράγισε την τύχη μας. Αν δεν μπορούμε να βγάλουμε διδάγματα από όλα τα άλλα, μπορούμε τουλάχιστον από αυτό το λάθος;

Εδώ είναι αυτό που πρέπει να το καταλάβουμε: ένα κάρο κόσμος είναι μέσα στον πόνο. Με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές της απορρύθμισης, ιδιωτικοποίησης, λιτότητας και των μεγάλων εταιριών, τα επίπεδα ζωής τους έχουν μειωθεί κατακόρυφα. Έχουν χάσει τη δουλειά. Έχουν χάσει τις συντάξεις. Έχουν χάσει τα περισσότερα δίκτυα ασφαλείας που θα τους έκαναν αυτές τις απώλειες να τις κάνουν λιγότερο φοβερές. Βλέπουν ένα μέλλον για τα παιδιά τους ακόμη πιο άσκημο από το επισφαλές παρόν τους

Τον ίδιο καιρό οι πολίτες έχουν παρακολουθήσει την άνοδο της τάξης του Davos, ένα υπερσυνδεδεμένο δίκτυο από δισεκατομμυριούχους των τραπεζών και της τεχνολογίας, από εκλεγμένους ηγέτες που είναι εντελώς άνετοι με αυτά τα συμφέροντα και από βεντέτες του Χόλιγουντ που κάνουν το όλο πράγμα αφόρητα λαμπερό. Η επιτυχία είναι ένα πάρτι που ο πολύς κόσμος ποτέ δεν προσκλήθηκε και γνωρίζουν μέσα στην καρδιά τους ότι ο ανερχόμενος πλούτος και εξουσία είναι κάπως συνδεδεμένος με τα δικά τους αυξανόμενα χρέη και αποδυνάμωση.

Για τον λαό που είδε την ασφάλεια και την κοινωνική υπόσταση ως δικαίωμα εκ γενετής – και αυτό σημαίνει οι λευκοί περισσότερο από όλους – αυτές οι αλλαγές είναι αφόρητες.

Ο Donald Trump μιλάει απευθείας σε αυτόν τον πόνο. Η καμπάνια για το Brexitμίλησε σε αυτό τον πόνο. Έτσι κάνουν όλα τα ακροδεξιά κόμματα στην Ευρώπη. Απαντούν σε αυτόν με νοσταλγικό εθνικισμό και θυμό προς τις απομακρυσμένες οικονομικές γραφειοκρατίες – είτε την Ουάσιγκτον, είτε τη Βορειοαμερικανική Συμφωνία Ελευθέρου Εμπορίου, είτε τον ΟΟΣΑ είτε την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και βέβαια, απαντούν στηλιτεύοντας τους μετανάστες και τους εγχρώμους, διασύροντας τους Μουσουλμάνους και υποβαθμίζοντας τις γυναίκες. Ο νεοφιλελευθερισμός των ελίτ δεν έχει τίποτε να προσφέρει για αυτόν τον πόνο, γιατί ο νεοφιλελευθερισμός εκτίναξε την τάξη του Νταβός. Άνθρωποι σαν τηνHillary και Bill Clinton είναι του χεριού του κόμματος του Νταβός. Στην πραγματικότητα έστησαν το κόμμα.

Το μήνυμα του Trampήταν: «Όλα είναι κόλαση». Η Clinton απάντησε: «όλα πάνε καλά». Αλλά δεν πάνε καλά – κάθε άλλο.

Οι νεοφασιστικές απαντήσεις σε αυτή την ενισχυόμενη ανασφάλεια και ανισότητα δεν πρόκειται να απομακρυνθούν. Αλλά αυτό που γνωρίζουμε από τη δεκαετία του 1930 είναι ότι μόνο με μια πραγματική αριστερά μπορούμε να αντιταχθούμε στον φασισμό. Ένα μεγάλο κομμάτι από την υποστήριξη στον Trump θα μπορούσε να ξεφλουδιστεί εάν υπήρχε μια γενναία αναδιανεμητική ημερήσια διάταξη στο τραπέζι. Μια ατζέντα που θα επιβαρύνει, όχι με λόγια αλλά με μέτρα, τους δισεκατομμυριούχουςκαι θα χρησιμοποιήσει χρήματα για ένα πράσινο NewDeal. Ένα τέτοιο σχέδιο θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα παλιρροϊκό κύμα από καλά αμειβόμενες εργασίες συνδικαλισμένων ανθρώπων, να φέρει επειγόντως αναγκαίους πόρους στις κοινότητες των εγχρώμων και να επιμένει ότι αυτοί που μολύνουν θα πρέπει να πληρώσουν για την επανειδίκευση των εργατών και το δικαίωμά τους να συμμετέχουν στο μέλλον.

Θα μπορούσε να εμφανίσει πολιτικές που πλήττουν τον θεσμοποιημένο ρατσισμό, την οικονομική ανισότητα και την κλιματική αλλαγή ταυτοχρόνως. Θα μπορούσε να αντιμετωπίσει τις κακές εμπορικές συμφωνίες και την αστυνομική βία και να τιμήσει τους αυτόχθονες ως τους αυθεντικούς προστάτες της γης, του νερού, του αέρα.

Ο λαός έχει δικαίωμα να είναι θυμωμένος και μια ισχυρή, διατομεακή αριστερή ατζέντα μπορεί να κατευθύνει αυτόν τον θυμό ενάντια σε αυτούς που φταίνε, παράλληλα αγωνιζόμενος για καθολικές λύσεις που θα συνενώσουν μια θρυμματισμένη κοινωνία.

Ένας τέτοιος συνασπισμός είναι δυνατός. Στον Καναδά έχουμε αρχίσει να συνδεόμαστε κάτω από τη σημαία ενός λαϊκού προγράμματος με το όνομα TheLeap Manifesto, υιοθετημένου από περισσότερες από 220 οργανώσεις από τηνGreenpeace του Καναδά μέχρι την Black Lives Matter Toronto και μερικά από τα μεγαλύτερα συνδικάτα.

Η εντυπωσιακή καμπάνια του Bernie Sanders κατευθύνθηκε προς αυτό το είδος συνασπισμού και έδειξε ότι η όρεξη για ένα δημοκρατικό σοσιαλισμό είναι υπαρκτή. Αλλά από νωρίς εκδηλώθηκε μια αποτυχία της εκστρατείας να συνδεθεί με τους μεγαλύτερους σε ηλικία μαύρους και ισπανόφωνους ψηφοφόρους που από δημογραφική άποψη είναι οι πιο κακομεταχειρισμένοι από το παρόν οικονομικό μοντέλο. Αυτή η αποτυχία την απέτρεψε να εξαντλήσει τη δυναμική της. Αυτά τα λάθη μπορούν να επιδιορθωθούν κι ένα σαφής μετασχηματισμένος συνασπισμός περιμένει να οικοδομηθεί.

Αυτό είναι το καθήκον μας. Το Δημοκρατικόι Κόμμα χρειάζεται είτε να αποσπασθεί από τους φιλομονοπωλιακούς νεοφιλελευθέρους είτε να εγκαταλειφθεί. Από την Elizabeth Warren στη Nina Turner και τους αποφοίτους του Occupy που έκαναν την καμπάνια του Sanders να γιγαντώνεται υπάρχει ένα μεγάλο πεδίο από ηγέτες που μπορούν να εμπνεύσουν την ενότητα παρά σε οποιαδήποτε άλλη εποχή της ζωής μου. Είμαστε «πλήρεις ηγετών», όπως λένε πολλοί από το Movement for Black Lives.

Έτσι ας ξεπεράσουμε το σοκ όσο πιο γρήγορα μπορούμε και ας οικοδομήσουμε το είδος του ριζοσπαστικού κινήματος που έχει μια γνήσια απάντηση στο μίσος και τον φόβο που εκπροσωπούνται από τους Trump αυτού του κόσμου. Ας βάλουμε στο περιθώριο ότι μας κρατάει χώρια κι ας ξεκινήσουμε αμέσως. -

(Guardian, 10.11.2016, μετ. Μαρίας Φανουράκη)

Σχέδιο Β χωρίς φτώχεια, χωρίς ανεργία, χωρίς χρέος, χωρίς ευρώ