Κινήσεις υψηλού ρίσκου από τον Ιγκλέσιας

της Κατερίνας Σεργίδου
Η αστάθεια κυριαρχεί στο πολιτικό σκηνικό της Ισπανίας.
Τα πο­λι­τι­κά κόμ­μα­τα στο ισπα­νι­κό κρά­τος βρί­σκο­νται σε ανα­βρα­σμό. Έχει πε­ρά­σει ήδη ενά­μι­σης μήνας από τις εκλο­γές της 20ής Δε­κέμ­βρη και ο σχη­μα­τι­σμός κυ­βέρ­νη­σης προς το παρόν πα­ρα­μέ­νει ένα άλυτο sudoku, ιδιαί­τε­ρα μετά την πρό­τα­ση-πρό­σκλη­ση για κυ­βέρ­νη­ση συ­νερ­γα­σί­ας του Iγκλέ­σιας προς τους Σο­σια­λι­στές να κυ­ριαρ­χεί στην πο­λι­τι­κή και μι­ντια­κή ατζέ­ντα. 

Ο τί­τλος στο άρθρο «Κα­λω­σό­ρι­σες αστά­θεια» του πο­λι­τι­κού επι­στή­μο­να Χάιμε Πα­στόρ είναι 

από­λυ­τα εύ­στο­χος. Πράγ­μα­τι η κρίση του κα­θε­στώ­τος, η οποία ξε­κί­νη­σε το 2011 με την εμ­φά­νι­ση του κι­νή­μα­τος 15Μ και βά­θυ­νε στη συ­νέ­χεια με τα ερ­γα­τι­κά mareas, τα κι­νή­μα­τα εξώ­σε­ων κ.λπ., 

συ­νε­χί­ζει να υπάρ­χει. Το κα­θε­στώς του ’78, και της ομα­λής με­τά­βα­σης από τη δι­κτα­το­ρία στη 

δη­μο­κρα­τία που προ­έ­κυ­ψε μέσα από την υπο­χώ­ρη­ση της Αρι­στε­ράς, βρί­σκε­ται σε βαθιά κρίση. Και το με­γα­λύ­τε­ρο σύμ­πτω­μα αυτής της κρί­σης είναι η αδυ­να­μία σχη­μα­τι­σμού κυ­βέρ­νη­σης.

Η κρίση εκ­φρά­ζε­ται με συ­γκε­κρι­μέ­να χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά στην πα­ρού­σα συ­γκυ­ρία. Το κόμμα της Δε­ξιάς (PP) βυ­θί­ζε­ται σε αδιέ­ξο­δο λόγω των δια­δο­χι­κών οι­κο­νο­μι­κών σκαν­δά­λων που έχουν σκά­σει σαν βόμ­βες στο εσω­τε­ρι­κό του. Το κόμμα τον Σο­σια­λι­στών (PSOE) σπα­ρά­ζε­ται από τις εσω­τε­ρι­κές συ­γκρού­σεις των βα­ρό­νων του για το ποιος θα ηγη­θεί του κόμ­μα­τος, το κόμμα των Πο­λι­τών (Ciudadanos) είναι εμ­φα­νώς τραυ­μα­τι­σμέ­νο από το απο­τέ­λε­σμα των εκλο­γών, και η Ενω­μέ­νη Αρι­στε­ρά με μόλις δύο βου­λευ­τές προ­σπα­θεί να βρει το βη­μα­τι­σμό της. Μο­να­δι­κός κερ­δι­σμέ­νος, σε επι­κοι­νω­νια­κό επί­πε­δο, μέχρι στιγ­μής είναι αδιαμ­φι­σβή­τη­τα ο ηγέ­της του Podemos, Πά­μπλο Ιγκλέ­σιας.

Η δια­δι­κα­σία

Προς το παρόν έχουν γίνει κά­ποιες άτυ­πες συ­ζη­τή­σεις των πο­λι­τι­κών αρ­χη­γών με τον βα­σι­λιά, ο οποί­ος σύμ­φω­να με τον εκλο­γι­κό νόμο πα­ρα­δί­δει στον υπο­ψή­φιο για την προ­ε­δρία τη διε­ρευ­νη­τι­κή εντο­λή. Ο νόμος επί­σης προ­βλέ­πει ότι εάν δύο μήνες μετά τον ορι­σμό-εκλο­γή υπο­ψη­φί­ου για διε­ρευ­νη­τι­κή εντο­λή δεν σχη­μα­τι­στεί κυ­βέρ­νη­ση, η χώρα οδη­γεί­ται σε νέες εκλο­γές. Απ’ ό,τι φαί­νε­ται οι άτυ­πες δια­πραγ­μα­τεύ­σεις μπο­ρεί να κρα­τή­σουν και μήνες, με ένα από τα πιο πι­θα­νά σε­νά­ρια να είναι οι εκλο­γές την άνοι­ξη. Θυ­μί­ζου­με ότι κα­νέ­να από τα κόμ­μα­τα που μπή­καν στη βουλή δεν μπο­ρεί να σχη­μα­τί­σει κυ­βέρ­νη­ση από μόνο του. Ο δε πο­λυ­πό­θη­τος με­γά­λος συ­να­σπι­σμός Δε­ξιάς-Σο­σια­λι­στών πα­ρου­σιά­ζει με­γά­λα προ­βλή­μα­τα υλο­ποί­η­σης. Τα πρό­σφα­τα και­νούρ­για οι­κο­νο­μι­κά σκάν­δα­λα του PP κά­νουν ακόμα πιο δύ­σκο­λη την από­φα­ση των Σο­σια­λι­στών για συ­νερ­γα­σία, ακόμα και για τη με­ρί­δα εκεί­νη που υπο­στη­ρί­ζει έν­θερ­μα μια τέ­τοια συ­νερ­γα­σία. Εν τω με­τα­ξύ, μη έχο­ντας πολλά πε­ρι­θώ­ρια ελιγ­μών, ο Ραχόι απο­φά­σι­σε για την ώρα να κάνει πίσω έτσι ώστε να πα­ρα­κο­λου­θή­σει από από­στα­ση τις δια­πραγ­μα­τεύ­σεις, πε­ρι­μέ­νο­ντας να ναυα­γή­σουν οι συ­νο­μι­λί­ες PSOE-Podemos και κυ­ρί­ως πε­τώ­ντας το μπα­λά­κι στους Σο­σια­λι­στές για την πραγ­μα­το­ποί­η­ση μιας κυ­βέρ­νη­σης εθνι­κής ενό­τη­τας.

Σε αυτό το πε­ρί­πλο­κο σκη­νι­κό, η πρό­τα­ση του Podemos διά στό­μα­τος Ιγκλέ­σιας ανέ­βα­σε το βαθμό δυ­σκο­λί­ας του προ­βλή­μα­τος. Ο Ιγκλέ­σιας στις 22 Ια­νουα­ρί­ου πρό­τει­νε στο PSOE μια κυ­βέρ­νη­ση σω­τη­ρί­ας και με την Ενω­μέ­νη Αρι­στε­ρά (IU), στην οποία ο ίδιος ζητά να είναι αντι­πρό­ε­δρος. Η πρό­τα­ση συ­νο­δεύ­τη­κε από μια λίστα υπουρ­γών της εμπι­στο­σύ­νης του, καθώς και από δέσμη μέ­τρων: ένα πρό­γραμ­μα άμε­σης ανα­κού­φι­σης των 100 πρώ­των ημε­ρών, ακύ­ρω­ση των ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σε­ων, μη απο­δο­χή της TTIP, πα­νι­σπα­νι­κό δη­μο­ψή­φι­σμα συμ­βου­λευ­τι­κού χα­ρα­κτή­ρα για την ανα­θε­ώ­ρη­ση του συ­ντάγ­μα­τος, καθώς και έναν όρο που δεν τέ­θη­κε κα­θα­ρά, είναι όμως ο πιο ση­μα­ντι­κός: την ανα­γνώ­ρι­ση του δι­καιώ­μα­τος των Κα­τα­λα­νών να απο­φα­σί­ζουν, και την πραγ­μα­το­ποί­η­ση δη­μο­ψη­φί­σμα­τος στην Κα­τα­λο­νία. Αυτός ο τε­λευ­ταί­ος όρος είναι και ο πιο δύ­σκο­λος, γιατί δεν μπο­ρεί να γίνει απο­δε­κτός από το PSOE που πα­ρα­δο­σια­κά ήταν πάντα ένα κόμμα που υπο­στή­ρι­ζε την ενό­τη­τα της Ισπα­νί­ας. Εάν πάλι ο Ιγκλέ­σιας απο­σύ­ρει από το τρα­πέ­ζι τη θέση για δη­μο­ψή­φι­σμα στην Κα­τα­λο­νία, αυτό θα ση­μά­νει σπά­σι­μο της συμ­μα­χί­ας με την κα­τα­λα­νι­κή Αρι­στε­ρά, την Άντα Κο­λά­ου, δή­μαρ­χο της Βαρ­κε­λώ­νης, όλους δη­λα­δή τους συμ­μά­χους του χάρη στους οποί­ους πέ­τυ­χε ένα τόσο καλό εκλο­γι­κό απο­τέ­λε­σμα. Στην εσω­τε­ρι­κή συ­ζή­τη­ση του Podemos και του κι­νή­μα­τος, υπο­στη­ρί­ζει ότι η πρό­τα­ση αυτή έγινε για επι­κοι­νω­νια­κούς λό­γους, έτσι ώστε να ξε­μπρο­στιά­σει τους Σο­σια­λι­στές, να τους δη­μιουρ­γή­σει ακόμα με­γα­λύ­τε­ρα προ­βλή­μα­τα και να βγει ακόμα πιο κερ­δι­σμέ­νος από την επό­με­νη εκλο­γι­κή μάχη, πε­ρι­μέ­νο­ντας ότι το PSOE θα απα­ντή­σει αρ­νη­τι­κά. Οι Σο­σια­λι­στές έχουν όντως βρα­χυ­κυ­κλώ­σει, και όποια από­φα­ση κι αν πά­ρουν η διά­σπα­ση είναι σχε­δόν σί­γου­ρη. Ο αρι­στε­ρός λαϊ­κι­σμός του Ιγκλέ­σιας πε­ρι­λαμ­βά­νει τέ­τοιες επι­κοι­νω­νια­κές στρα­τη­γι­κές. Όμως τα επι­κοι­νω­νια­κά κόλπα, όσο πε­τυ­χη­μέ­να κι αν είναι, πα­ρα­μέ­νουν επι­κοι­νω­νια­κά κόλπα, τις πε­ρισ­σό­τε­ρες φορές πολύ επι­κίν­δυ­να, αφού τα όπλα του αντι­πά­λου είναι πάντα τα όπλα του αντι­πά­λου. Τί­πο­τα από όλα αυτά δεν μπο­ρεί να αλ­λά­ξει πραγ­μα­τι­κά τη ζωή του λαού, των ερ­γα­ζο­μέ­νων που έχουν ενα­πο­θέ­σει τις ελ­πί­δες τους στο Podemos. Επι­πλέ­ον, χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό της ηγε­μο­νί­ας του Podemos είναι ότι χτί­στη­κε ακρι­βώς πάνω στη δια­φο­ρο­ποί­η­σή του από το παλιό σύ­στη­μα.

Τις μέρες που ακο­λού­θη­σαν τις δη­λώ­σεις του Ιγκλέ­σιας, μια σειρά ηγε­τι­κών στε­λε­χών της ρι­ζο­σπα­στι­κής Αρι­στε­ράς του Podemos και της αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κής Αρι­στε­ράς, όπως ο ευ­ρω­βου­λευ­τής Μι­γκέλ Ουρ­μπάν, η Τε­ρέ­σα Ρο­δρί­γες, ο Χάιμε Πα­στόρ και αρ­κε­τοί ακόμα, επι­ση­μαί­νουν τους κιν­δύ­νους που έχει η από­φα­ση του Ιγκλέ­σιας ενώ προ­ε­τοι­μά­ζο­νται για την πε­ρί­πτω­ση που προ­κύ­ψουν εσω­τε­ρι­κές εκλο­γές μέσα στο Podemos για το θέμα των εκλο­γών. Επι­ση­μαί­νουν ότι ο πρώ­τος κίν­δυ­νος είναι οι Σο­σια­λι­στές να απο­δε­χτούν όντως την πρό­κλη­ση. Ακόμα όμως και αν δεν συμ­βεί αυτό, η νο­μι­μο­ποί­η­ση του PSOE ως προ­νο­μια­κού συ­νο­μι­λη­τή, η απο­στιγ­μα­το­ποί­η­σή του από τα σκάν­δα­λα και τη δια­φθο­ρά, η ανα­βά­πτι­σή του, η συ­νο­μι­λία με το κόμμα του σο­σιαλ­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού το οποίο κα­τα­δι­κά­στη­κε από την ισπα­νι­κή κοι­νω­νία στις τε­λευ­ταί­ες εκλο­γές, δεν μπο­ρεί να ση­μαί­νει τί­πο­τα θε­τι­κό για την Αρι­στε­ρά και το κί­νη­μα. Το Podemos έφτα­σε μέχρι εδώ χάρη στην έγκαι­ρη προ­ε­κλο­γι­κή του στρο­φή, τη στή­ρι­ξη των αι­τη­μά­των του κα­τα­λα­νι­κού λαού, τη συμ­με­το­χή του σε όλα τα κι­νή­μα­τα των τε­λευ­ταί­ων μηνών. Δεν έχει κα­νέ­να λόγο να σπα­τα­λή­σει όλο αυτό το κε­φά­λαιο συ­νο­μι­λώ­ντας με ένα διε­φθαρ­μέ­νο και ξο­φλη­μέ­νο κόμμα του συ­στή­μα­τος. Δεν έχει κα­νέ­να λόγο να ανα­στή­σει το PSOE.

Rproject | Resist | Reclaim | Revolt