Το Ντονμπάς φλέγεται και πάλι!

Βασίλης Μακρίδης 

Την ώρα που ο «κουρνιαχτός» γύρω από τη Συρία έχει τις τελευταίες μέρες κοπάσει, λόγω της συντριπτικής ήττας που έχει υποστεί στα πεδία των μαχών το ISIS και την ώρα που η προσοχή του πολύ κόσμου έχει πέσει, σε ό,τι αφορά στις διεθνείς ειδήσεις, στις «κοκορομαχίες» Τραμπ – Ευρωπαίων «χαρτογιακάδων» και στα σκάνδαλα των υποψηφίων για τις γαλλικές προεδρικές εκλογές, στο Ντονμπάς (ΝΑ Ουκρανία) έχουν αρχίσει εδώ και μερικές βδομάδες και, πλέον,κλιμακώνονται ξανά οι συγκρούσεις ανάμεσα στον πιστό στη χούντα του Κιέβου ουκρανικό Στρατό και τις ναζιστικές παραφυάδες που τον υποστηρίζουν από τη μία και τις δυνάμεις του Λαϊκού Στρατού του Ντονμπάς από την άλλη.

Από τα μέσα Δεκεμβρίου, ο «επίσημος» ουκρανικός στρατός πραγματοποιεί κλιμακούμενεςεπιθέσεις προς τις περιοχές του Ντονιέτσκ και του Λουγκάνσκ που ελέγχονται από τις αυτοανακηρυγμένες Λαϊκές Δημοκρατίες που συναποτελούν την Λαϊκή Ομόσπονδη Δημοκρατία της Νεορωσίας, στοχεύοντας κυρίως όχι τις δυνάμεις του τοπικού Λαϊκού Στρατού, όσο άμαχοπληθυσμό και «ειρηνικές» υποδομές, δηλαδή σχολεία, νοσοκομεία και μικρά ιατρεία, δημόσιες υπηρεσίες και, κυρίως, τις υποδομές παροχής ηλεκτρικού ρεύματος, νερού και τηλεφωνίας. Ήδη, σε διάφορες περιοχές γύρω από την πρωτεύουσα της Νεορωσίας, Ντονιέτσκ, γίνονται εκτεταμένοιβομβαρδισμοί με πυραυλικά συστήματα και όλμους, ενώ οι ριπές των αυτομάτων ηχούν καθόλη τη διάρκεια των τελευταίων ημερών. Ήδη έχουν καταγραφεί στο διάστημα από τα μέσα Δεκεμβρίου μέχρι σήμερα περίπου 20 θάνατοι αμάχων από τα πυρά των στρατιωτικών δυνάμεων του Κιέβου, ενώ έχουν καταστραφεί για πολλοστή φορά δεκάδες υποδομές που είναι άκρως απαραίτητες για την ομαλή διαβίωση του τοπικού πληθυσμού.

Η πρώτη μέρα του Φεβρουαρίου κατέγραψε ένα νέο, θλιβερό «ρεκόρ», καθώς οι στρατιωτικές και παραστρατιωτικές δυνάμεις του Κιέβου καταγράφηκαν να παραβιάζουν 3016 φορές (!!!) την εκεχειρία που έχει, θεωρητικά, επιβληθεί από την εποχή της υπογραφής της Συμφωνίας τουΜινσκ-2, πριν από 2, περίπου, χρόνια. Επιπλέον, με το θράσος που διακρίνει την πλευρά του Κιέβου, το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας της Ουκρανίας δημοσίευσε φωτογραφίες με βαρέα άρματα του ουκρανικού Στρατού να έχουν εισβάλει στην πόλη Αβντέγεβκα, 22 χιλιόμετρα βόρεια του Ντονιέτσκ, ενώ δίπλα τους αυτοκίνητα που ανήκουν στον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) απλώς παρατηρούν την κίνηση των ουκρανικών αρμάτων!!! Ο γράφων υπενθυμίζει, ότι με βάση τη Συμφωνία Μινσκ-2, ο βαρύς οπλισμός και τα άρματα των δύο αντιμαχομένων πλευρών έπρεπε να έχουν απομακρυνθεί σε απόσταση τουλάχιστον 30 χιλιομέτρων από τη «γραμμή πυρός» ή, αλλιώς, τα «σύνορα» που χωρίζουν τις δύο πλευρές. Η Αβντέγεβκα βρίσκεται ακριβώς πάνω σε αυτή τη γραμμή, συνεπώς η παρουσία και μόνο των ουκρανικών αρμάτων εκεί συνιστά ωμή παραβίαση του Μινσκ-2. Κάτι που, όμως, δεν φαίνεται να συγκινεί τους – υποθετικά «ουδέτερους» – παρατηρητές του ΟΑΣΕ, που σε άλλες περιπτώσεις έχουν φανεί λαλίστατοι, για να καταγγείλουν δήθεν παραβιάσεις των διεθνών συνθηκών (και του Μινσκ-2) από την πλευρά της Ρωσίας, χωρίς μάλιστα την παροχή των ανάλογων αποδεικτικών στοιχείων, ενώ εδώ, όταν η ίδια η ουκρανική πλευρά, κατά το κοινώς λεγόμενο, ουσιαστικά τους «δίνει στεγνά», οι ίδιοι δεν θεωρούν απαραίτητο ούτε να πάρουν θέση, ούτε να υπερασπιστούν την όποια «ουδετερότητα» του Οργανισμού στον οποίο εργάζονται.

Η προσπάθεια των επίσημων «Αρχών» της Ουκρανίας ήταν εξαρχής να παρουσιάσουν την κλιμάκωση των συγκρούσεων στο Ντονμπάς ως «επιθετικές ενέργειες των φιλορώσων αυτονομιστών», κατά την τυποποιημένη ιδιόλεκτο που χρησιμοποιούν για να χαρακτηρίσουν στην πραγματικότητα τον λαό της περιοχής. Ωστόσο, η «λανθάνουσα γλώσσα» των χαρτογιακάδων του Κιέβου δεν θα μπορούσε, παρά να αποκαλύψει, κάποια στιγμή, την αλήθεια: ο ίδιος ο υφυπουργός Άμυνας της Ουκρανίας Ίγκορ Πάβλοβσκι, σε δηλώσεις του στον Τύπο ανέφερε χωρίς περιστροφές, ότι «μέτρο το μέτρο, τα παλικάρια μας κατόρθωσαν ηρωικά να προωθηθούν», πιστοποιώντας ουσιαστικά, ότι ο «επίσημος» ουκρανικός Στρατός προβαίνει σεεπιθετικές ενέργειες, με προφανή στόχο την κατάκτηση του ελέγχου της περιοχής και τηνκατάπνιξη της αντίστασης του ντόπιου πληθυσμού.

Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, διεξάγονται ξανά στο Μινσκ συνομιλίες ανάμεσα στις εμπλεκόμενες πλευρές, με τη συμμετοχή και των εγγυητριών δυνάμεων (Ρωσία, Γαλλία,Γερμανία, Βρετανία), ώστε να επιτευχθεί το συντομότερο δυνατό η κατάπαυση του πυρός. Ωστόσο, η ουκρανική πλευρά σαμποτάρει με χαρακτηριστικό τρόπο τις συνομιλίες, είτε απέχοντας από συγκεκριμένες συνεδριάσεις, είτε αρνούμενη να συνεργαστεί, ώστε να επιτευχθεί μια βιώσιμη λύση στο πρόβλημα. Αυτό, βεβαίως, αποδεικνύει για πολλοστή φορά ότι η πλευρά του Κιέβου ουδέποτε ενδιαφέρθηκε πραγματικά ούτε για την επίτευξη και την τήρηση της εκεχειρίας, ούτε για την ουσιαστική επίλυση του προβλήματος του Ντονμπάς, έχοντας πάντοτε ως πραγματικό στόχο της την υποταγή της περιοχής στις ορέξεις των πραξικοπηματιών του Κιέβου και των Δυτικών πατρώνων τους, ακόμη και αν αυτό συνεπάγεται ένα λουτρό αίματος, την σχεδόν ολοκληρωτική καταστροφή των υποδομών της περιοχής και την δημιουργία μιας ακόμη μεγάλης ανθρωπιστικής κρίσης στην ευρύτερη γεωπολιτική μας περιοχή.

Την ίδια ώρα, κατά τραγική ειρωνεία, η Ουκρανία έχει αναλάβει για 1 μήνα την προεδρεία τουΣυμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, εκεί που, βεβαίως, η Ρωσία είναι μόνιμο και αναντικατάστατο μέλος. Έχει ήδη ανακοινωθεί ότι στη σημερινή συνεδρίαση του σώματος θα τεθεί επί τάπητος το Ουκρανικό, ωστόσο είναι προφανές ότι οι προεδρεύοντες θα επιχειρήσουν να κατεβάσουν μια εντελώς αποπροσανατολιστική ατζέντα, η οποία θα έχει στόχο να πλήξει το κύρος της Ρωσίας και να την κατηγορήσει για πολλοστή φορά για ενέργειες τις οποίες η τελευταία ουδέποτε πραγματοποίησε. Από την άλλη πλευρά, βεβαίως, οι όποιες προσπάθειες των Ουκρανών θα επιτύχουν επιεικώς «μια τρύπα στο νερό», καθώς εκτός από τους Ρώσους υπάρχουν και άλλες χώρες – μόνιμα μέλη του Συμβουλίου (όπως πχ η Κίνα) που δεν θα ενδώσουν στις πιέσεις των εκπροσώπων του Κιέβου. Η τακτική των Ουκρανών το μόνο που μπορεί να επιτύχει (και, πιθανότατα, αυτός είναι ο πραγματικός τους στόχος), είναι η χρονοτριβή και η μη επίτευξη λύσης στο διάστημα αυτό, ώστε ο στρατός τους να επιτύχει, ει δυνατόν, «τετελεσμένα» στο πεδίο της μάχης, τα οποία θα προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν στη συνέχεια.

Το τελευταίο, βέβαια, δηλαδή η επίτευξη «τετελεσμένων» στο πεδίο της μάχης, μάλλον είναι και το σημείο που δυσκολεύει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο την ηγεσία του Κιέβου στην επίτευξη των στόχων της. Κι αυτό, γιατί ο τοπικός Λαϊκός Στρατός του Ντονμπάς έχει επιδείξει όχι απλώς μια αξιοθαύμαστη οργάνωση, αλλά και εξαιρετική μαχητική ικανότητα, έχοντας αποκρούσει μέχρι στιγμής όλες τις επιθετικές ενέργειες των στρατιωτικών και παραστρατιωτικών δυνάμεων του Κιέβου και έχοντάς τις υποχρεώσει σε βαριές απώλειες στο πεδίο της μάχης. Ήδη από την αρχή της επανέναρξης των συγκρούσεων, στις 19 Δεκεμβρίου 2016 σε μάχη που έγινε κοντά στο γνωστό ήδη Ντεμπάλτσεβο, οι δυνάμεις του Κιέβου υπέστησαν μεγάλη ήττα με τουλάχιστον 40 νεκρούς, ενώ σε πρόσφατη προσπάθειά τους για ανακατάληψη της κωμόπολης Γιασινοβάταγια, πολύ κοντά στον αστικό ιστό του Ντονιέτσκ, εκτός από τους περίπου 20 νεκρούς και 40 τραυματίες που είχαν μέσα στη μάχη, κατά τη διάρκεια της άτακτης υποχώρησής τους είχαν ταδιπλάσια, περίπου θύματα από… φίλια πυρά, δηλαδή από δυνάμεις των μετόπισθεν που νόμισαν ότι είχαν υποστεί επίθεση από τις δυνάμεις του Λαϊκού Στρατού του Ντονμπάς!!!

Οι όποιες ήττες, όμως, στο πεδίο της μάχης δεν αποτρέπουν την ουκρανική ηγεσία από την κλιμάκωση των προκλήσεων, ούτε βέβαια από την με κάθε τρόπο εκδήλωση του αντιρωσικούτης μένους, το οποίο έχουν θέσει στην υπηρεσία του δυτικού ιμπεριαλισμού, εκπληρώνοντας με προθυμία κάθε επιθυμία του τελευταίου. Δεν είναι, λοιπόν, διόλου τυχαία η πραγματοποίηση, σχεδόν «στα μουλωχτά», τις τελευταίες μέρες, στα χωρικά ύδατα της Ουκρανίας στη Μαύρη Θάλασσα, στρατιωτικών ασκήσεων με τη συμμετοχή 7 χωρών-μελών του ΝΑΤΟ, όπως και η εκπεφρασμένη βούληση του Προέδρου Πετρό Ποροσένκο να πραγματοποιήσει «δημοψήφισμα» (ουσιαστικά να επικυρώσει μια ήδη ειλημμένη από τον ίδιο απόφαση), ώστε η Ουκρανία να αιτηθεί να γίνει πλήρες μέλος του ΝΑΤΟ, κάτι που δήλωσε χτες (1/2) σε συνέντευξή του στην γερμανική εφημερίδα Berliner Morgenpost.

Οι απώτερες σκέψεις του Ποροσένκο δεν είναι δύσκολο να διερμηνευθούν: εάν επιτευχθεί η πλήρης ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και εάν μέχρι τότε έχει διατηρηθεί η εμπόλεμη κατάσταση στο Ντονμπάς, η ηγεσία του Κιέβου θα επικληθεί το άρθρο 5 της συνθήκης του ΝΑΤΟ περί «επίθεσης σε κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ από κράτος/-η μη μέλος/-η του ΝΑΤΟ», ώστε να εμπλακεί όλος ο ΝΑΤΟϊκός μηχανισμός σε μια απευθείας σύγκρουση με τη Ρωσία με πεδίο μάχης την Ουκρανία! Όσο και αν φαίνεται, από τη μία πλευρά απλοϊκός, από την άλλη πλευρά άκρως επικίνδυνος αυτός ο τρόπος σκέψης, δυστυχώς ισχύει για το συγκεκριμένο πρόσωπο, αλλά και για μεγάλο μέρος του συστημικού πολιτικού προσωπικού της Ουκρανίας, είτε στηρίζει αυτή τη στιγμή τον Ποροσένκο, είτε στέκεται εναντίον του για τους δικούς του λόγους.

Γεγονός είναι, ότι ο Ποροσένκο κάθε άλλο παρά διάγει τις καλύτερες μέρες του από τότε που αυτός και οι νεοφιλελεύθεροι και νεοναζί συνοδοιπόροι του κατέλαβαν την εξουσία στο Κίεβο. Η οικονομική και κοινωνική κρίση στην οποία έχει περιέλθει η χώρα ελέω της εφαρμογής των αντίστοιχων με τις «καθ’ ημάς» μνημονιακών πολιτικών, όπως και η βίαιη φτωχοποίηση, έως καιεξαθλίωση της συντριπτικής πλειονότητας των πολιτών της, έχει οδηγήσει ήδη στις πρώτες, δειλές έστω, κοινωνικές διαμαρτυρίες, για τις οποίες, ωστόσο, το καθεστώς του Κιέβου φοβάται ότι πολύ γρήγορα μπορεί να μετατραπούν σε μεγαλύτερης κλίμακας εξέγερση. Ο τρόπος, λοιπόν, που επέλεξε η τυχοδιωκτική ηγεσία του Κιέβου να αποτρέψει τις εσωτερικές κοινωνικές αναταραχές και την δική της πιθανή πτώση από την εξουσία, είναι η εξώθηση της χώρας σε μιαατέρμονη εμφύλια στρατιωτική σύγκρουση, στο όνομα μιας ανύπαρκτης «ρωσικής επιθετικότητας», έστω και αν αυτό οδηγήσει την Ουκρανία στην πλήρη καταστροφή.

Η άποψη του γράφοντος είναι, ότι πραγματική λύση στο πρόβλημα του Ντονμπάς, αλλά και αναστροφή στη βαθύτατη κρίση στην οποία έχει περιέλθει η ουκρανική κοινωνία, μπορεί να επιτευχθεί μόνο με μια γενναία πολιτική αλλαγή και με τον ερχομό στην εξουσία μιας κυβέρνησης με σαφή φιλολαϊκά χαρακτηριστικά, η οποία θα σταματήσει αμέσως τις στρατιωτικές συγκρούσεις στο Ντονμπάς, θα αποκαταστήσει τις παραδοσιακές σχέσεις φιλίας με τη Ρωσία και τον ρωσικό λαό και θα επιχειρήσει να εξομαλύνει τις σχέσεις ανάμεσα στον μαρτυρικό λαό του Ντονμπάς και τον πληθυσμό της υπόλοιπης Ουκρανίας, οι οποίες έχουν διαρραγεί σε σημαντικό βαθμό εξαιτίας του συνεχιζόμενου εμφυλίου πολέμου.

Σε κάθε περίπτωση, ο γράφων θα συνεχίσει να παρακολουθεί τις εξελίξεις στη συγκεκριμένη περιοχή και να ενημερώνει τους αναγνώστες του όσο το δυνατόν πιο έγκαιρα και έγκυρα.

*Ο Βασίλης Μακρίδης είναι δημοσιογράφος και μεταφραστής ρωσικής γλώσσας, απόφοιτος του Κρατικού Πανεπιστημίου του Ροστόβ-να-Ντονού (νυν Νότιο Περιφερειακό Πανεπιστήμιο της Ρωσίας).

iskra