ΑΟΥΓΚΟΥΣΤΟ ΣΑΝΤΙΝΟ (1895 – 1934)Νικαραγουανός επαναστάτης που ηγήθηκε της εξέγερσης εναντίον
της αμερικανικής στρατιωτικής κατοχής της Νικαράγουας μεταξύ
1927 και 1933. Θεωρείται ήρωας σε ένα μεγάλο μέρος της Λατινικής Αμερικής, όπου
έγινε ένα σύμβολο της αντίστασης στην κυριαρχία των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ο Sandino το 1921 προσπάθησε να σκοτώσει τον Dagoberto Rivas, το γιο ενός
συντηρητικού αστού που είχε κάνει υποτιμητικά σχόλια για τη μητέρα του.
Ο Σαντίνο διέφυγε εκτός Νικαράγουας για να ξεφύγει και κατέληξε στο Μεξικό όπου η μεξικάνικη
επανάσταση βρισκόταν στο τέλος της .Εκεί ο Σαντίνο επηρεάζεται από τη «Seventh
Day Adventists», διάφορους προοδευτικούς και επαναστάτες καθολικούς, το αντι-
ιμπεριαλιστικό κίνημα, αλλά και τον αναρχισμό που τότε ήταν πολύ ισχυρός στο
Μεξικό (βλέπε την επαναστατική εποποιία του Ζαπάτα ). Η βασική ιδεολογία που θα
σημαδέψει την ιδεολογία του πάντως είναι το indigenismo που δοξάζει την κληρονομιά
των αυτοχθόνων της Λατινικής Αμερικής ενάντια στους Ιμπεριαλιστές και τους
αποικιοκράτες. Ο Σαντίνο είδε τον αγώνα του κατά των ΗΠΑ σε ευρύτερα πλαίσια (όχι
μόνο για την Νικαράγουα, αλλά έναν αγώνα ολόκληρης της Λατινικής Αμερικής ενάντια
στην αποικιοκρατία). Επέστρεψε στη Νικαράγουα το 1926.
Σύντομα ξεκίνησε η εξέγερση ενάντια στο καθεστώς και ο Σαντίνο οργάνωσε τη δική
του αντάρτικη ομάδα ενάντια στους ντόπιους καταπιεστές και στους αμερικάνους
πεζοναύτες. Οι αντάρτες του Σαντίνο αποτελούνταν από αγρότες και εργάτες που
πολέμησαν με μαχαίρια και αυτοσχέδιες βόμβες. Πολλοί είδαν τον Σαντίνο σαν
προασπιστή των ταπεινών και των εκμεταλλευμένων στη Νικαράγουα αλλά και σε
όλη τη Λατινική Αμερική. Στήθηκε μάλιστα και δίκτυο ενίσχυσης του αγώνα του στις
γύρω χώρες. Toν αγώνα του Σαντίνο ενίσχυσε όμως και η Σοβιετική Ένωση. Οι
εξελίξεις όμως δεν ήταν πάντα καλές. Ηττήθηκε αρκετές φορές, αλλά δεν πιάστηκε
ποτέ. Κατάφερε να ξεφύγει στο Μεξικό.
Εκεί έγινε μέλος της Μαγνητικής-Πνευματιστικής Σχολής της Παγκόσμιας
Κομμούνας (EMECU). Η τελευταία ιδρύθηκε στο Μπουένος Άιρες το 1911 από τον
Joaquín Trincado. Η EMECU αναμείγνυε τα πολιτικά ιδεώδη του αναρχισμού με την
κοσμολογία, απορρίπτοντας τόσο τον καπιταλισμό όσο και τον μπολσεβικισμό.
Αντίθετα πρέσβευε ότι από τις πολιτικές συγκρούσεις του 20ου αιώνα, θα προκύψει η
δημιουργία της «καθολικής κοινότητας», στην οποία η ιδιωτική ιδιοκτησία και το
κράτος θα πρέπει να καταργηθούν, το μίσος που προκαλείται από ψευδείς θρησκείες
θα εξαφανιστεί και όλη η ανθρωπότητα θα γίνει ένας λαός (Ισπανικός) και θα μιλά
μία γλώσσα (ισπανικά).
Ο Σαντίνο έκανε τον Trincado έναν από τους επίσημους αντιπροσώπους του
κινήματός του. Επίσης εκείνη την περίοδο έδειξε δυσπιστία σε κομμουνιστή
συνεργάτη του που πίστευε ότι τον κατασκόπευε για λογαριασμό των κομμουνιστών.
Το Φεβρουάριο του 1931 εκδόθηκε από το Σαντίνο το "Μανιφέστο του Φωτός και
της Αλήθειας" του όπου φαίνεται να διακατέχεται από έναν επαναστατικό χιλιασμό.
Την ίδια χρονιά επιστρέφει στη χώρα του, όπου συνεχίζει το αντάρτικο με επιτυχία
μέχρι το θάνατό του.
Ο Σαντίνο ασπαζόταν (εκτός από τις θρησκευτικές αντιλήψεις
που ήδη αναφέραμε) ένα περίεργο μείγμα αναρχο-κομμουνισμού και
αναρχοσυνδικαλισμού. Παρά τις πολιτικές αδυναμίες του, ο Σαντίνο κινούνταν
σταθερά προς τα αριστερά σε αντίθεση με άλλα αντάρτικα της εποχής που παρά
το γεγονός ότι πολεμούσαν το καθεστώς της Νικαράγουας δεν είχαν αριστερό
προσανατολισμό. Ο στρατός του Σαντίνο είχε υιοθετήσει την κόκκινη και μαύρη
σημαία (σημαία των αναρχικών). Στις ζώνες που έλεγχαν οι αντάρτες του, δίνονταν
ολοένα και μεγαλύτερη έμφαση στην οργάνωση αγροτικών συνεταιρισμών. Το 1933
οι αμερικάνοι πεζοναύτες αποχωρούν. Το 1934 όμως ο Σαντίνο δολοφονείται
κατόπιν εντολής του Διοικητή της Εθνοφρουράς, στρατηγού Αναστάσιο Σομόζα ο
οποίος και εγκαινιάζει το 1937 μία νέα περίοδο δικτατορίας για την πολύπαθη
χώρα. Μετά τη δολοφονία του Σαντίνο οι συνεταιρισμοί που το αντάρτικό του είχε
δημιουργήσει διαλύθηκαν από το στρατηγό Σομόζα. Η δυναστεία Σομόζα θα
κυβερνήσει τη Νικαράγουα με τις ευλογίες των ΗΠΑ μέχρι το 1979.
Η ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ ΤΟΥ ΣΑΝΤΙΝΟ
Το Μέτωπο Εθνικής Απελευθέρωσης Σαντινίστας το οποίο υπήρξε μαρξιστικό
κίνημα ανέτρεψε την κυβέρνηση Σομόζα το 1979 και κατέλαβε την εξουσία.
Ακολούθησε εμφύλιος με τους χρηματοδοτούμενους από τις ΗΠΑ
Κόντρας αλλά και κάποιες ινδιάνικες φυλές που αποζητούσαν
περισσότερη αυτονομία από τους Σαντινίστας. Τελικά ο εμφύλιος
έληξε με τις εκλογές του 1990. Οι Σαντινίστας έχασαν. Πάραυτα
παραμένουν ένα ισχυρό πολιτικό κόμμα με ισχύ στην πολιτική και
κοινωνική ζωή της Νικαράγουας ακόμα και σήμερα.
Πήραν το όνομά τους από τον Σαντίνο. Επίσης η σημαία που επέλεξαν ήταν
κοκκινόμαυρη προφανώς για να δηλώσουν ότι συνεχίζουν τον αγώνα του Σαντίνο.
Να τονίσουμε σε αυτό το σημείο ότι τις τελευταίες δεκαετίες, τα αντάρτικα της
λατινικής Αμερικής επιλέγουν να παίρνουν το όνομα τους από κάποια εμβληματική
και αποδεκτή λαϊκή φιγούρα (άσχετα αν συμφωνούν απόλυτα με την ιδεολογία της)
για να συσπειρώσουν το λαό γύρω τους. Έτσι οι μαρξιστές Τουπαμάρος πήραν το όνομα τους από τον επαναστάτη αυτοκράτορα των Ίνκας Τούπακ Αμάρου, οι
Σαντινίστας από τον αναρχίζοντα Σαντίνο κλπ . Μία από τις λίγες συνεπείς
ιδεολογικές αναφορ[ες ήταν αυτή των Ζαπατίστας οι οποίοι βρίσκονται κοντά στα
αναρχικά πιστεύω του Ζαπάτα.
Όπως και να έχει, αν και το κίνημα του Σαντίνο ηττήθηκε , η επιρροή του σε
ιδεολογικό επίπεδο υπήρξε τεράστια. Μοιάζει η περίπτωσή του με εκείνη του Ζαπάτα
και του Νέστορ Μάχνο. Έτσι οι μετέπειτα επαναστάτες πέτυχαν νίκες σημαντικές
(πολιτικές, στρατιωτικές κλπ ) επηρεασμένοι από το όραμά του και τις ιδέες του.
Ειδικότερα πρέπει να σημειωθεί ότι σε στρατηγικό επίπεδο, ο Σαντίνο επηρέασε τους
μετέπειτα επαναστάτες, όπως πχ τον Κάστρο, οι οποίοι διδάχτηκαν από τον
τρόπο που ο εκείνος διεξήγαγε το αντάρτικό του. Σε διάφορα μετέπειτα αντάρτικα
(όπως εκείνο της Κούβας αλλά και των Σαντινίστας δόθηκε έμφαση στις αγροτικές
περιοχές. Έτσι οι περισσότεροι αντάρτες υπήρξαν φτωχοί αγρότες και γενική
πεποίθηση υπήρξε ότι η επανάσταση θα ξεκινήσει από την ύπαιθρο. Ο Σαντίνο
σήμερα είναι θρύλος στη Νικαράγουα.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Hodges, D. C. (1986). Intellectual foundations of the Nicaraguan revolution. Austin:
University of Texas Press.
http://theanarchistlibrary.org/library/workers-solidarity-federation-anti-imperialiststruggles.
muse
http://www.struggle.ws/issues/war/afghan/pamwt/antiimp.html
http://anarchistnews.org/node/4315
http://www.tlaxcala-int.org/manifeste.asp?lg_aff=el
Tζολ (1975),"Αναρχικοί",εκδόσεις Επίκουρος
http://en.wikipedia.org/wiki/Augusto_C%C3%A9sar_Sandino
8
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου