ΝΤΙΕΓΚΟ ΡΙΒΕΡΑ
Σαν σήμερα 24 Νοεμβρίου 1957 Πέθανε ο Μεξικάνος ζωγράφος, Ντιέγκο Ριβέρα, που έμεινε στην ιστορία για τις τοιχογραφίες του.
Στις βιογραφίες τους που κυκλοφορούν στα Ελληνικά, τουλάχιστον για τον Ριβέρα, βρίσκει κανείς ελάχιστα στοιχεία τόσο για την ζωή του, όσο και για το έργο του. Ξένοι όμως βιογράφοι τον χαρακτήριζαν παραμυθά, και απορούσαν για το τι ανάγκη είχε να λέει παραμύθια για την ζωή του, αφού είχε να παρουσιάσει μια ζωή πλούσια σε δράση.
Και πρώτα από όλα, το παραμύθι της αφήγησης του ξεκινάει από την ώρα της γέννησης του στο Μεξικό στην πόλη Γκουαναχουάτο στις 8 Δεκεμβρίου του 1886. Έλεγε ότι, η μαμή που τον ξεγέννησε νόμιζε ότι γεννήθηκε πεθαμένος και τον πέταξε σε ένα κουβά. Αυτό, ίσως και να αληθεύει. Η μάνα του όμως, συνεχίζει να λέει, είναι αυτή που με τις δραστικές κινήσεις της τον επανέφερε στην ζωή. Πώς; Εκείνη την ώρα, επιτόπου, είχε σκοτώσει περιστέρια, λέει, τους έβγαλε τα εντόσθια και τα τύλιξε γύρω του. Έτσι επανήλθε στη ζωή, με την θερμότητα από τα εντόσθια των περιστεριών που σκότωσε και ξεκοίλιασε η μάνα του.!!! Αυτό, μάλλον ανήκει στο κομμάτι της φαντασίας!! Μετά την περιπετειώδη γέννα του, γεννήθηκε δεύτερος στην σειρά ο δίδυμος αδελφός του, όπου πέθανε ενάμιση χρόνο μετά. Το 1891 απέκτησε μια αδελφή.
Ο Ντιέγκο Ριβέρα μωρό με τον αδελφό του
Ο Ντιεγκο Ριβέρα με τη μάνα κ την αδελφή του
Ο Ντιεγκο Ριβερα (δεύτερος απο τα αριστερά)
Βαφτίστηκε Ντίεγκο Μαρία Ριβέρα, αλλά αργότερα έλεγε πως είχε μια σειρά πολλών ονομάτων, όπως ο Πικάσο. (Για τη βιογραφία του Πικάσο ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ).
Η οικογένεια του ήταν μεσοαστική. Ο πατέρας του ήταν μασόνος, φιλελεύθερος, οικογένειας εβραϊκής καταγωγής που είχε ασπαστεί τον χριστιανισμό. Για την μητέρα του δεν βρήκα πληροφορίες.
10 χρονών τον έγραψαν στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του San Carlos. Οι δάσκαλοι του ήταν ο Σαντιάγκο Ρεμπούλ, ο Χοσέ Μαρία Βελάσκο κ.α. Ο Ντιέγκο συμμετείχε σε κυβερνητικούς διαγωνισμούς (επί δικτατορίας του Πορφίριο Ντιάζ) και τελικά κέρδισε κρατικές επιχορηγήσεις (το 1905) και υποτροφία για να σπουδάσει στην Ευρώπη.
Ο Ντιεγκο Ριβερα στο κέντρο πίσω
Εντωμεταξύ, συμμετείχε το 1906 σε έκθεση στο San Carlos με τοπία, και στην Σαβια Μοντέρνα. Αυτά τα χρόνια ο Ντιέγκο έβλεπε την καταπίεση της εργατικής τάξης από τον δικτάτορα και κατάλαβε και την καταπίεση που είχαν δεχθεί πριν οι ιθαγενείς. Ο ίδιος όμως δεν ήταν σε αυτή τη θέση. Αντιθέτως. Αν κρίνουμε από τα βραβεία που του έδινε το κράτος. Ο ίδιος αργότερα έλεγε ότι τότε διαδήλωνε με τους απεργούς μεταλλωρύχους. Δεν είναι όμως αλήθεια, γράφουν οι βιογράφοι του. Όπως δεν είναι αλήθεια ότι είχε μπει σε μια ομάδα φοιτητών ιατρικής όπου μελετούσαν τα οφέλη του κανιβαλισμού στην υγεία!! Αλλού διαβάζω ότι διέδιδε ότι συμμετείχε σε κανιβαλισμό, που και αυτό λένε οι βιογράφοι του πως είναι αναληθές. Πολύ ακατανόητα όλα αυτά!!! Ας ελπίσουμε πράγματι να μην είναι αλήθεια. Όμως το ότι αυτός ο ίδιος επιθυμούσε να αναφέρεται σε κανιβαλισμό δηλώνει επικίνδυνη διαστροφή.
Ντιεγκο Ριβερα νέος
Ντιεγκο Ριβερα νέος
Ο Ντιεγκο Ριβερα 20 χρονών
6 Ιανουαρίου του 1907, ο Ντιέγκο φτάνει στην Ισπανία με υποτροφία και σπουδάζει στον Eduardo Chicharro.
Το 1909 πηγαίνει στο Παρίσι. Εκεί θα συζήσει με μια νέα ζωγράφο, Ρωσίδα, την Αντζελίνα Μπέλοφ. Στη ζωγραφική του επηρεάστηκε από τον κυβισμό. Μπαίνει στο κίνημα του κυβισμού και γνωρίζει τον Πικάσο όπου τον έχει σαν Θεό του, τον Μπράκ και τον Μοντιλιάνι. Ωστόσο, ο Ντιέγκο, επηρεάζεται και από την ζωγραφική του ιμπρεσιονιστή Σεζάν (για τη βιογραφία του πατήστε εδώ ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ) αλλά και από τις νωπογραφίες της Αναγέννησης (δείτε την πιο διάσημη της Καπέλα Σιξτίνα ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ). Νωπογραφία μελέτησε σε ταξίδι του στην Ιταλία. Εκείνη την περίοδο μαγεύεται από την ποιότητα των έργων του Ρενουάρ. Το πρώτο έργο του που ενσωματώνει με επιτυχία τα στοιχεία του κυβισμού είναι η λατρεία της Παναγίας και του Χριστού. Στο Παρίσι έγινε πολύ γνωστός. Όχι για την δουλειά του, αλλά για τα ερωτικά του. Όταν η Μπελόφ θα γεννούσε τον εξώγαμο γιο τους (που πέθανε 14 μήνες μετά), ο Ντιέγκο συνάπτει σχέσεις ερωτικές με την Μαρέβνα ή Μαρία Βορομπιέφ (κατά κάποιους βιογράφους ήταν χορεύτρια και για άλλους ήταν ζωγράφος) και κάνουν μια εξώγαμη κόρη, την Μαρίκα (1919).
Diego Rivera (1886–1957) Still Life, 1918, μιμούμενος τον Σεζάν
The Outskirts of Paris, 1918, Ντιεγκο Ριβερα μιμούμενος τον Σεζάν
Ο Ριβερα μιμείται τον Πικάσο
"Young Man with a Fountain Pen", 1914
Portrait of Angelina Beloff - Ριβέρα 1909
Ριβέρα, Portrait of Oscar Miestchaninoff , 1913
Ντιεγκο Ριβερα, Αυτοπροσωπογραφία
Ξεσπά η Μεξικανική επανάσταση με ζητούμενο από τον λαό την ελευθερία, όπως και σε κάθε επανάσταση. Το αποτέλεσμα ήταν χάος. Ο Ντιέγκο, επηρεασμένος από την Μπελόφ που υποστήριζε τον μαρξισμό, έγινε λέει κομμουνιστής. Στη τέχνη του διαπληκτιζόταν με τους κυβιστές ώσπου ήρθε η ρήξη το 1920. Τότε ξεκινά να πειραματίζεται πολύ περισσότερο με την γραφή του Σεζάν. Στη ρήξη του με τον κυβισμό συνετέλεσε και η γνωριμία του με τον κριτικό Ελι Φωρ που έλεγε ότι οι καλλιτέχνες πρέπει να συμβάλλουν στην κοινωνία ζωγραφίζοντας πολύ μεγάλα έργα σοσιαλιστικής προπαγάνδας. Έτσι το 1921, ο Ντιέγκο ξεσηκώθηκε να ζωγραφίζει σε μια τέτοια κατεύθυνση. Εγκαταλείπει σαν φυσική παρουσία τις γυναίκες του και τα δυο του παιδιά στο Παρίσι και πηγαίνει στο Μεξικό για να ζωγραφίσει.. «για τον λαό». Το πώς θα ζούσαν αυτές οι γυναίκες και τα παιδιά του, φαίνεται να μην τον απασχολούσε καθόλου.
Ποτρέτα γυναικών, 1914 Ριβερα
(κυβισμός)
Ριβέρα, Άποψη του Τολέδο, 1912
(χρήση κυβισμού)
Ριβέρα, The Liberation ofThe Peon, 1923
Στο Μεξικό είχε εκλεγεί πρόεδρος ο Αλβάρο Ομπρεγκόν. Ήταν λάτρης της τέχνης και ο Ριβιέρα το γνώριζε. Μαζί με άλλους ζωγράφους, και για λογαριασμό του Υπουργείου Παιδείας, αναλαμβάνουν να ζωγραφίσουν μεγάλες τοιχογραφίες με λαϊκά θέματα (στην Jesuit Church και στο μοναστήρι Αγίων Πέτρου και Παύλου). Ο Ντιέγκο έτσι ξεκίνησε να ζωγραφίζει αυτό που μετέπειτα ονομάστηκε «Μεξικανική Αναγέννηση της Νωπογραφίας».
Το προσωπικό του ύφος έχει πια διαμορφωθεί. Απλές φιγούρες, μεγάλες και επίπεδες, αδρές γραμμές, ζωηρά και έντονα χρώματα, επιρροές από την φυλή των Ατζέκων. Στοιχεία που έδιναν στο έργο του έναν μνημειακό χαρακτήρα. Τα θέματα του θα διηγούνται την Μεξικανική κοινωνία και ιστορία. Στα πρώτα του θέματα παρουσιάζει τους Ισπανούς κατακτητές και την αγριότητα τους. Πολύ αργότερα θα παρουσιάσει ένα θετικό μέλλον για τους Μεξικάνους βασισμένο στο παρελθόν, πριν την αποικιοκρατία.
Diego Rivera (Hands of the figure Wisdom),
σπουδή για τον τοίχο Anfiteatro Bolívar,
Escuela Nacional Preparatoria, Mexico City, 1922
Αρχές του 1922 ζωγραφίζει τον τοίχο στο Αντιτεάτρο Μπολιβάρ της Escuela Nacional Preparatoria. Η τοιχογραφία βασίζεται σε έναν μεγάλο βαθμό, στις μελέτες του από την Ιταλία. Ιούνιο του 1922 (Την ημερομηνία αυτή την έχω στο νού μου ως λίγο πριν την ελληνική Μικρασιατική καταστροφή των ελλήνων) θα παντρευτεί την πρώτη του σύζυγο την Γουαδελούπε Μαρίν. Θα αποκτήσουν δυο κόρες.
Αυτός που μέχρι στιγμής στηρίζει καλλιτεχνικά τον Ντιέγκο είναι ο Vasconcelos που ήταν στις υπηρεσίες του Υπουργού. Το 1923 αναθέτει στον Ντιέγκο τον τοίχο του ανατολικού αίθριου στο Secretaria de Educacion Publica. Ο Ντιέγκο ως ενδειξη εκτίμησης του ζωγραφιζει θέματα της καταγωγής του Vasconcelos. Ένα χρόνο μετά, ο προστάτης του συγκρούεται με τον Υπουργό και παραιτείται. Οι εφημερίδες επιτίθενται στο Preparatoria Murals. Ξεσηκώνονται πολιτικά συντηρητικές ομάδες, ακολουθούν ταραχές. Το έργο διακόπτεται και παραμορφώνονται οι τοιχογραφίες της Siqueiros και της Oronzo. Εντωμεταξύ, αλλάζει ο Υπουργός Παιδείας. Ο Ντιέγκο αμέσως αποκτά καλές σχέσεις με τον νέο υπουργό και του δίνει να τοιχογραφήσει το κτήριο διοίκησης στο Escuela National de Agricultura στο Chapingo. Το 1925 κερδίζει ένα βραβείο σε μιαν έκθεση. Το 1926 συνεχίζει με το παρεκκλήσι της περιοχής. Γεννιέται η κόρη του η Ρούθ.
Ο Ριβιέρα ήταν μέλλος του Κομμουνιστικού Κόμματος Μεξικού. Όμως η άστατη ζωή του προκαλούσε και οι τροτσκιστικές θέσεις του, αναστάτωναν τους συντηρητικούς του κόμματος.
Ντιεγκο Ριβερα, creation, 1923
Το 1927 πηγαίνει στην Σοβιετική Ένωση για τον εορτασμό της 10ης επετείου της Οκτωβριανής Επανάστασης. Δυο χρόνια μετά όμως το κόμμα θα τον διαγράψει από μέλος του γιατί δεχόταν μεγάλα έργα από την κυβέρνηση, όπως την τοιχογραφία του Εθνικού Πάρκου, και επειδή η κυβέρνηση τον διόρισε διευθυντή της Ακαδημίας του Σαν Κάρλος!! Και καμιά κυβέρνηση δεν σου δίνει δουλειές, πόσο μάλλον τέτοιες δουλειές και θέσεις διευθυντή, αν δεν είναι απολύτως σίγουρη ότι είσαι μαζί της. Τελικά, ένα χρόνο μετά θα παραιτηθεί από διευθυντής.
τοιχογραφία του Εθνικού Πάρκου (μέρος της), Ριβίερα
τοιχογραφία Εθνικού Πάρκου (μέρος της), Ριβίερα
Φριντα Καλο με Ντιεγκο Ριβερα
Όταν ξεκινούσε την τοιχογραφία του Εθνικού Πάρκου ο Ντιέγκο, είχε παράλληλες ερωτικές σχέσεις με μια μικρή φοιτήτρια της Καλών τεχνών από την Αμερική αλλά και με την Φρίντα Κάλο. Το 1928 χωρίζει με την γυναίκα του και στις 21 Αυγούστου θα παντρευτεί την Κάλο, παρά τις αντιδράσεις της μητέρας της για την διαφορά ηλικίας, το κακό ποιόν του χαρακτήρα του και για το παρουσιαστικό του που ήταν χοντρός (γύρω στα 140 κιλά) και άσχημος. Παρουσίαζαν τον γάμο του σαν «ενός ελέφαντα με μια περιστέρα» . Ο Ντιέγκο ήταν 43 χρονών και η Φρίντα μόνο 22 χρονών!!
Detroit Industry, South Wall, 1932-1933 Ριβέρα
Την δεκαετία του ’30, η οικονομία του Μεξικού διαλύθηκε λόγω της οικονομικής κρίσης σε διεθνές επίπεδο. Ο Ντιέγκο θα πάει στις ΗΠΑ. Μαζί βέβαια με την Κάλο. Γνώριζε ήδη από το Μεξικό τον πρέσβη των ΗΠΑ. Μέσα Νοεμβρίου πηγαίνει στο Σαν Φρανσίσκο. Έπειτα, κάνει μια μεγάλη αναδρομική έκθεση στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στην Ν. Υόρκη. Το όνομα του γίνεται πολύ γνωστό και ανέλαβε να τοιχογραφήσει και σε άλλες πόλεις. Η θεματολογία του όμως προκαλούσε αντιδράσεις. Είχε εργαστεί στο Χρηματιστήριο του Ειρηνικού, ζωγράφισε την αίθουσα υποδοχής στο Ινστιτούτο τέχνης στο Ντιτρόιτ όπου παρουσίαζε παραγωγή των αυτοκινήτων της Ford.!! Ένας κομουνιστής, όπως ήθελε να λέγεται ο Ντιέγκο, θα μπορούσε ποτέ να ζωγραφίζει εργοστάσια αυτοκινήτων, σύμβολα καπιταλισμού, και στο κορυφαίο σύμβολο, που ήταν το Χρηματιστήριο;!!!!
Μέρος απο το τοίχο που παράγγειλε ο Ροκφελερ,
εδώ απεικονίζεται ο Λενιν (Ντιεγκο Ριβερα)
Μεγάλο σάλο προκάλεσε το 1933, όταν στην Ν. Υόρκη ζωγράφισε την είσοδο υποδοχής του κτηρίου (Κέντρο Νέλσον) του τιτάνιου νεοφιλελεύθερου καπιταλιστή Ροκφέλερ!!! Η τοιχογραφία ονομαζόταν «Ο άνθρωπος σε ένα σταυροδρόμι αναζητά την ελπίδα για ένα υψηλό όραμα, ένα νέο και καλύτερο μέλλον». Παρουσίαζε 2 εκδοχές του μέλλοντος. Από τη μια την καπιταλιστική κόλαση, και από την άλλη, τον κομουνιστικό παράδεισο!!! Και ζωγραφίζει και την προσωπογραφία του Λένιν!!!! Τέτοια αντίφαση που προκαλεί γέλια!! Οι καπιταλιστές στο Μανχάταν όμως δεν γέλασαν καθόλου. Οργανώθηκαν διαδηλώσεις για αυτό και οι εφημερίδες έκαναν οξείς επιθέσεις. Ο Νέλσον Ροκφέλερ επέμεινε να σβηστεί ο Λένιν. Ο Ντιέγκο αρνήθηκε. Συμφώνησε όμως στο να προσθέσει την μορφή του Λίνκολν. Πήρε την επιταγή με τα χρήματα και έφυγε. Είναι φυσικό επόμενο ο Ροκφέλερ να διατάξει να καταστρέψουν την τοιχογραφία. Ο Ριβέρα όμως την ανακατασκεύασε στο Μεξικό, ένα χρόνο μετά, στο Palacio de Bellas Artes.
Ριβερα, Palacio de Bellas Artes, το ίδιο έργο που έκανε για τον Ροκφελερ
Οι απιστίες του Ντιέγκο ήταν πια στο κατακόρυφο!! Ανεξήγητο πως άρεσε και τόσο πολύ στις γυναίκες ένας άντρας με την εμφάνιση και τον χαρακτήρα του Ντιέγκο!! Να προσθέσουμε ότι δεν του άρεσε καθόλου να πλένεται. Λέγεται ότι η Κάλο τον έπλενε σε μια μπανιέρα γεμάτη από παιχνίδια, ακολουθώντας ένα τελετουργικό!
Το 1935 η Κάλο τον εγκαταλείπει. Λίγο αργότερα θα επιστρέψει κοντά του και συμφωνούν να έχουν έναν «ανοιχτό γάμο». Δηλαδή, να μπορούν και οι δυο να έχουν και άλλους εραστές παράλληλα. Αυτό βέβαια δεν κράτησε. Το 1939, ο Ντιέγκο και η Κάλο χωρίζουν.
Μπρετον , Ριβερα, Trotsky & Jacqueline Lamba
Το 1936, ο Alberto Pani που ήταν πολιτικός και χρηματοδότης του Ντιέγκο στην Ευρώπη, εκτός από μια μεγάλη δουλειά που του ανέθεσε για το ξενοδοχείο Reforma στο Μεξικό, του ζητά να δώσει καταφύγιο στον Τρότσκι. Ενώ κατάφεραν να του δοθεί πολιτικό άσυλο. Έτσι, από τις 9 Ιανουαρίου Ο Λέον Τρότσκι με τη γυναίκα του Ναταλία θα μένουν στο σπίτι του Ριβιέρα. Το 1938 θα φθάσει και ο ζωγράφος Μπρετόν με τη γυναίκα του (Για το τι άνθρωπος ήταν ο Μπρετόν διαβάστε την βιογραφία του Ντε Κίρικο ΕΔΩ). Και τα τρία ζευγάρια θα ταξιδέψουν μαζί. Όμως, θα υπάρξουν πολιτικές και προσωπικές (η Κάρο έκανε σέξ με τον Τρότσκι) συγκρούσεις του Ριβιέρα με τον Τρότσκι. Αυτή η σχέση της Κάλο θα είναι που θα την κάνει να πάρει διαζύγιο από τον Ντιέγκο. Ο Τρότσκι κατηγορεί τον Ριβιέρα ως άνθρωπο με «αναρχικές ιδέες» και όλη η παράταξη έπειτα τον κατηγορεί ότι υποστηρίζει τον συντηρητικό υποψήφιο. Ένα είναι σίγουρο: Μεγάλο μπέρδεμα.
κολάζ με έργα του Ντιεγκο Ριβερα
Αργότερα, ο Timothy Pflueger θα έρθει στο Μεξικό και θα καλέσει τον Ντιέγκο να συμμετάσχει σε ένα μεγάλο πρόγραμμα στην Golden Gate διεθνές έκθεση του 1940. Ο Τρότσκι θα δολοφονηθεί. Ο Ριβιέρα θα επιστρέψει στο Σαν Φρανσίσκο. Η αστυνομία ανακρίνει και την Κάλο. Άγρια ανάκριση. Ο Ντιέγκο την καλεί στο Σαν Φρανσίσκο και πηγαίνει αμέσως. Ξαναπαντρεύονται, παρόλο που η Κάλο γνώριζε ότι ο Ντιέγκο θα διατηρούσε άλλες δυο παράλληλες σχέσεις.
Το 1943, ο Ντιέγκο θα αναλάβει μια τοιχογραφία στο Μεξικό, στο Εθνικό Ινστιτούτο Καρδιολογίας. Επίσης, θα διδάξει ζωγραφική στη Εθνική σχολή ζωγραφικής και γλυπτικής. Αναλαμβάνει και άλλα έργα, όπως στο Hotel del Prado. Σε αυτή την τοιχογραφία θα γράψει ένα σύνθημα: «Ο Θεός δεν υπάρχει». Δημιουργεί σκάνδαλο. Το έργο μένει εκτός δημόσιας θέας, Αυτό όμως λειτουργεί διαφημιστικά. Ακούγεται παντού ξανά το όνομά του, και ας είναι με άσχημο τρόπο. Δεν τον ενδιαφέρει. Χαίρεται που έγινε σάλος με το όνομα του και αυτό τον κρατάει στην επικαιρότητα.
Με τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, και ίσως και λόγο του σκανδάλου, ο Ντιέγκο σταματά τις τοιχογραφίες. Ζωγραφίζει πορτρέτα, όπως των προέδρων Manuel Avila Camanho και Alvaro Obregon. Το 1950 θα εκθέσει έργο του στην Μπιενάλε της Βενετίας και θα σχεδιάσει σκηνικά για το θέατρο Arbeu στο Μεξικό. Το 1951 ένα μωσαικό έργο, τεραστίων διαστάσεων που απεικονίζει τον Θεό της βροχής Τλάλοκ. Το 1952 ζωγραφίζει το «Ο εφιάλτης του πολέμου και το όνειρο της ειρήνης» όπου έχει τις φιγούρες του Στάλιν και του Μάο Τσε Τούνγκ. Ο διευθυντής του ΙΝΒΑ, Κάρλος Τσάβες, αρνείται να του επιτρέψει να τα εκθέσει και το έργο αφαιρείτε από το Εθνικό Παλάτι Καλών Τεχνών. Θα κάνει κάτι ανάλογο ένα χρόνο μετά στον τοίχο του θεάτρου Insurgentes.
Ριβερα, A History of Medicine, 1953
Η κηδεία της Φρίντα Κάλο
Το 1954, θα εμφανιστεί μαζί με την Κάλο σε μια διαδήλωση διαμαρτυρίας για την ανατροπή από μια μυστική υπηρεσία του προέδρου της Γουατεμάλα. Στις 13 Ιουλίου του 1954 η Κάλο πεθαίνει. Ο Ντιέγκο, θα εκμεταλλευτεί τον θάνατο της, μετατρέποντας την κηδεία της σε κομμουνιστική διαδήλωση. Έτσι θα έδειχνε ότι είναι αφοσιωμένος στον Κομμουνισμό και το κόμμα θα τον δεχόταν πάλι πίσω. Έτσι και έγινε. Ακριβώς ένα χρόνο μετά, παντρεύτηκε την Emma Hurtado. Ήταν η έμπορος τέχνης που συνεργαζόταν. Βέβαια σχεδόν αμέσως σχετίστηκε ερωτικά και με μια καλοβαλμένη συλλέκτρια. Το χούι του με τις γυναίκες δεν σταμάτησε ως τον θάνατο του από ανακοπή καρδιάς, στις 24 Νοεμβρίου του 1957. Ετάφη στην Εθνική Ροτόντα Επιφανών Ανθρώπων στο Μεξικό.
Ντιεγκο Ριβερα
Λίγα ακόμη λόγια για την μυθομανία του Ντιέγκο που λέγαμε αρχίζοντας την βιογραφία αυτή. Έλεγε πως πολέμησε 6 μήνες στο νότιο Μεξικό, ότι είχε γίνει εξπέρ στα εκρηκτικά, ότι μπορούσε να ανατινάξει ολόκληρα τρένα χωρίς να πάθει το παραμικρό κανείς επιβάτης, ότι μόνος του έσωσε ένα πλοίο κατά τη διάρκεια μιας μεγάλης τρικυμίας κτλ, κτλ… Αποδεδειγμένα λένε οι βιογράφοι του πως δεν ίσχυε τίποτε από τα παραπάνω. Αντιθέτως. Σε εκείνη την εποχή που αναφερόταν, ο Ντιέγκο έκανε τα αδύνατα δυνατά για να συνεχίζει η κυβέρνηση να τον πληρώνει με υποτροφία. Υπάρχουν πολλά γεγονότα που είναι αληθινά όμως, και δεν είναι καθόλου κολακευτικά όπως: οι γροθιές που έδωσε στον ποιητή Πιερ Ρεβερντί επειδή τον κατηγόρησε πως η τέχνη του βασιζόταν στις ανακαλύψεις των άλλων (κυβισμό), μια άλλη φορά που πυροβόλησε έναν οδηγό φορτηγού επειδή είχε την εντύπωση ότι μπορεί να έπεφτε πάνω του και στο δικαστήριο δήλωσε ρωτώντας πως «Ποιος δεν πυροβόλησε μόνο και μόνο για να καλέσει τον σερβιτόρο;». Να πούμε επίσης κάτι ακόμη περισσότερο σοβαρό: Στο σπίτι που είχε κτίσει προς το τέλος της δεκαετίας του ΄40, ήταν βασισμένο στους ναούς των Ατζέκων που μέσα σε αυτό γινόταν ανθρωποθυσίες!
Πορτρέτο του Edsel B. Ford, 1932, Ριβερα
Ο Ντιεγκο Ριβέρα ήταν άνθρωπος των ηδονών και την καλοπέρασης, που για κάποιον λόγο, ήθελε να λέγεται κομμουνιστής. Μπορεί να ήταν μπερδεμένος, αφού έβαζε όλα του τα δυνατά να πάει με το σύστημα που συνήθως ήταν καπιταλιστικό. Έφθασε μέχρι να του αναθέσει ο Ροκφέλερ δουλειά, αλλά από την άλλη για έναν ανεξήγητο λόγο, ήθελε να κάνει και τον επαναστάτη. Γιατί; Αυτό που βλέπουμε από το γενικότερη εικόνα του, είναι ότι δεν ήταν σε τίποτα πιστός. Δεν ήταν πιστός σε καμιά σύντροφο του, δεν ήταν πιστός πατέρας σε κανένα παιδί του, δεν ήταν πιστός στον καπιταλισμό, δεν ήταν πιστός στον κομμουνισμό, δεν είχε πίστη ούτε σε Θεό, όπως έγραψε σαν σλόγκαν σε ένα του έργο. Δεν αγαπούσε τίποτα. Δεν υπερασπιζόταν τίποτα. Ήταν εντελώς ανεύθυνος απέναντι στον καθένα. Το μόνο που τον ένοιαζε ήταν η προβολή του και η καλοπέραση του. Αυτό θα μπορούσε να εξηγηθεί σαν ένα μεγάλο αίσθημα ανωτερότητας που τον διακατείχε και προσπαθούσε να αποδείξει ότι ήταν άξιος. Αυτό πάντα εξηγείται στην ψυχολογία ότι αυτό ξεκινάει από ανάλογο αίσθημα κατωτερότητας. Κάπως έτσι άκουσα να εξηγεί ανάλογες ανθρώπινες καταστάσεις που χρειάζονται θώκους για να νιώθουν καλά ο OSHO. Τα βλέπουμε από την παιδική του ηλικία που είχε την τάση να παρουσιάζεται ξεχωριστός με μυθεύματα.
Φαίνεται να έλεγε πως, η τέχνη μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Αλλά τί είδους αλλαγή να έκανε ο Ντιέγκο με την τέχνη του, όταν την πήγαινε όπου φυσούσε ο άνεμος; Τον μόνο στόχο που φαίνεται να είχε με την τέχνη του ήταν να τον κρατάει στην επικαιρότητα σαν κάποιον σημαντικό που μπορούσαν να τον δοξάζουν οι Μεξικανοί παρουσιάζοντας τους ως ήρωες απέναντι στους αποικιοκράτες. Πολύ σωστά διαβάζω πως ο Ντιέγκο έδωσε στους Μεξικανούς αυτό που είχαν ανάγκη: «Μια ενθαρρυντική αφήγηση εθνικής ταυτότητας». Τους έδωσε έναν μύθο, αυτό που ήξερε να κάνει τόσο καλά!!
Δεν θα έπρεπε να υπάρχει δημόσια αναφορά σε ανθρώπους σαν τον Ντιέγκο, γιατί δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι (που ακούν γι αυτόν ότι είναι τόσο σπουδαίος) την δύναμη να αντιδράσουν στην αλλοφροσύνη που αυτός τους παραδειγματίζει. Τους δίνει άλλοθι να παραφέρονται. Προστατεύοντας τους αδύναμους ανθρώπους να στηρίζονται σε τέτοια κακά παραδείγματα, προστατεύουμε και την κοινωνία.
ΦΡΙΝΤΑ ΚΑΛΟ
Φρίντα Κάλο
Η Φρίντα Κάλο ήταν μια άλλη περίπτωση ανθρώπου με άσχημη μοίρα. Γεννήθηκε στις 6 Ιουλίου του 1907, αν και έλεγε ότι γεννήθηκε το 1910, που ήταν η χρονιά που είχε ξεσπάσει η Μεξικανική Επανάσταση. Οι γονείς της ήταν ο Γκιγιέρμο Κάλο, Ούγγρο- γερμανός, εβραίος, φωτογράφος μετανάστης και άθεος. Σκληρός άνθρωπος. Η μητέρα της ήταν η Ματίλντ Κάλδερόν υ Γκονζάλες. Μεξικάνα (ιθαγενούς καταγωγής) και καθολική. Η Φρίντα Κάλο ήταν η τρίτη κόρη στην σειρά της οικογένειας. Ακολούθησαν άλλες τέσσερις αδελφές.
ΜΕΡΙΚΕΣ ΦΩΤΟ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΤΗΣ ΗΛΙΚΙΑ
Η Φρίντα Κάλο δεξιά, με τις αδελφές της
Η Φρίντα Κάλο
Η Φρίντα Κάλο
Η Φρίντα Κάλο
Η Φρίντα Κάλο
Η Φρίντα Κάλο (αριστερά στο κάθισμα)
μαζί με τους γονείς κ τις αδελφές της
Η Φρίντα Κάλο
Η Φρίντα Κάλο δεξιά
Η Φρίντα Κάλο
Η Φρίντα Κάλο, Αυτοπροσωπογραφία της , 1922
Η Φρίντα Κάλο με ανδρική ενδυμασία
Από πολύ μικρή υπέφερε μάλλον από πολιομυελίτιδα με αποτέλεσμα το δεξί της πόδι να είναι πιο αδύναμο και ευαίσθητο. Στο σχολείο την κορόιδευαν και την απέφευγαν. Την αποκαλούσαν «ΚουτσοΦρίντα». Το 1923 θα την γράψουν στο Εσκουέλα Νάσιοναλ Πρεπατόρια, που ήταν το καλύτερο γυμνάσιο σε όλο το Μεξικό. Εκεί θα μάθει για την αριστερά αλλά θα γνωρίσει και τον Ντιέγκο που ζωγράφιζε μια μεγάλη τοιχογραφία εκεί. Τον θαύμαζε! Η ημερομηνία που καθόρισε την ζωή της Φρίντα ήταν η 17 Σεπτεμβρίου του 1925. Η Φρίντα επέβαινε σε ένα λεωφορείο που συγκρούστηκε με ένα τρόλευ που ήταν σε τρελή πορεία. Στην σύγκρουση της καρφώθηκε μια μεγάλη σιδερένια ράβδος στο σώμα της. Έσπασαν τα δυο πλευρά της, οι σπόνδυλοι της και η λεκάνη της! Θεέ μου τι πόνους ένιωθε!!! Όλο της το κορμί το είχε τρυπήσει το σίδερο που είχε βγει από τον κόλπο της…
Φρίντα Κάλο, 1929, Στο λεωφορείο
Φρίντα Κάλο, 1926, σχέδιο απο το ατύχημα της
Έμεινε στο νοσοκομείο έναν μήνα με γύψο σε όλο της το κορμί. Σε πλήρη ακινησία. Σε όλη της την ζωή θα κάνει 35 χειρουργεία για να καλυτερεύσει από αυτό το ατύχημα. Η ίδια ακινησία και στο σπίτι της έπειτα για πάρα πολλούς μήνες. Ο πόνος της μαρτύριο συνεχές σε συνδυασμό με την ακινησία της ζωής της που σημαίνει θάνατο και τρελαίνει. Έτσι, αποφασίζει να ζωγραφίσει. Όμως δεν την βοηθούσε σε αυτό καμιά φυσική κλήση, μα ούτε και εμπειρία, πλην κάποιων μαθημάτων που έκανε στο σχολείο της. Όμως παθιάστηκε με τη ζωγραφική. Το 1928 θα ψάξει να βρει κάποιον να την καταξιώσει στην ζωγραφική. Αυτό ήθελε. Να καταξιωθεί με την ζωγραφική. Όχι να μάθει να ζωγραφίζει για να εκφραστεί, και αυτό να γίνει τρόπος επικοινωνίας με την ζωή και τους ανθρώπους.
Η Φρίντα Κάλο με τον Ριβερα
Δεν ήξερε όμως κανέναν, πλην του Ριβέρα. Τον βρίσκει να ζωγραφίζει μια τοιχογραφία. Του δείχνει τα έργα της. Τον ρωτά αν έχει ταλέντο. Της απάντησε θετικά. Από εκεί ξεκίνησε η σχέση τους που ήταν πολύ έντονη. Ήρθε και ο γάμος παρόλο που τον Ντιέγκο τον θεωρούσε ως η δεύτερη καταστροφή της που ήταν και πιο μεγάλη από το ατύχημα της!! Τον παντρεύτηκε γιατί χρειαζόταν στοργή, χρειαζόταν οικονομική στήριξη που ο Ντιέγκο διέθετε, αλλά και παγκόσμια έκθεση για τη δουλειά της που θα πετύχενε μέσα από τον Ντιέγκο. Και οι γονείς της για τους ίδιους λόγους τελικά τον δέχθηκαν τον γάμο. Ήξεραν καλά πως θα χρειαζόταν χρήματα για την υγεία της σε όλη της την ζωή. Τα πρώτα χρόνια του γάμου τους ήταν σχετικά ήρεμα. Η Κάλο δεν είχε τόσο ενδιαφέρον να ζωγραφίζει. Το ενδιαφέρον της ήταν το ίδιο με του Ντιέγκο: Ο ιθαγενής μεξικανικός πολιτισμός.
Η Φρίντα Κάλο, 1932
Το ντύσιμο της αλλάζει. Ντύνεται όπως οι γυναίκες της περιοχής Ντεχουαντεπεκ. Μένει έγκυος. Οι γιατροί, λόγω της σπασμένης λεκάνης της, ήξεραν ότι δεν θα έχει φυσιολογικό τοκετό. Της προτείνουν την άμβλωση. Προσπάθησε και άλλες 4 φορές να κάνει παιδί, αλλά απέβαλε ή αναγκαζόταν να κάνει άμβλωση. Εκείνη την περίοδο γεμίζει το χώρο της με κούκλες. Ήξερε πως ο Ντιέγκο της ήταν άπιστος. Αυτό ήταν ακόμη άλλη μια δοκιμασία μέσα στις άλλες. Δεν είχε ένα χέρι να κρατηθεί στην καλή πλευρά της ζωής.
Η Φρίντα Κάλο, ο πατέρας της κ η αδελφή της
Φρίντα Κάλο, "Μερικές μικρές μαχαιριές"
Ο Ντιέγκο δημιουργεί σχέση και με την αδελφή της, την Χριστίνα. Τότε ήταν που ζωγράφισε τον πίνακα «Μερικές μικρές μαχαιριές». Δεν μπορούσε να το αντέξει η ψυχή της και το 1935 τον παρατά. Επιστρέφει κοντά του αργότερα και συμφωνούν να είναι μαζί και να σε ελεύθερη σχέση χωρίς αποκλειστικότητα. Βέβαια δεν ήταν αυτό που ήθελε η Κάλο. Από αντίδραση στις απιστίες του έκανε και αυτή πολλές σχέσεις με άντρες αλλά και με γυναίκες! Ο Ντιέγκο, μάλλον το διασκέδαζε που η Φρίντα είχε ερωτικές σχέσεις με γυναίκες. Όχι όμως και με τους άντρες. Εκεί ζήλευε φρικτά. Η πιο γνωστή γυναίκα που σχετίστηκε μαζί της ήταν η χορεύτρια Τζοζεφίν Μπέικερ και ο πιο γνωστός άντρας ήταν ο Τρότσκι, που ήταν ο ήρωας του Ντιέγκο. Πίστευε ότι έτσι θα κατάφερνε να τον εκδικηθεί! Αυτό πρέπει να τον πόνεσε πάρα πολύ. Τα γράμματα που αντάλλασσαν (της τα έκρυβε μέσα σε βιβλία που της έδινε) ο Τρότσκι με την Φρίντα δείχνουν πολύ πάθος!! Η σχέση τους δεν κράτησε πάρα πολύ γιατί είχε βαρεθεί τον σχολαστικό του χαρακτήρα.
Η Φρίντα Κάλο, έργο αφιερωμένο
στον Τσόσκι (κρατά γράμμα του), 1936
Η Φρίντα Κάλο με τον Ριβιερα, 1931
Εντωμεταξύ, η δουλειά της είχε πια προσωπικό ύφος.
Η Φρίντα έκανε το σώμα της έργο τέχνης, την μοναξιά της, τον πόνο της, όπως και τις αποβολές της. Έκανε τέχνη το μαρτύριο της. «Ζωγραφίζω τον εαυτό μου γιατί τον περισσότερο καιρό είμαι μόνη και γιατί είναι το πρόσωπο που γνωρίζω καλύτερα από όλα τα άλλα» έγραφε.
Ο Μπρετόν έλεγε για αυτή: «Είναι σαν κορδέλα τυλιγμένη γύρω από μια βόμβα». Ο σουρεαλιστής Μπρετόν το 1938 την βοήθησε να απεξαρτηθεί οικονομικά από τον Ντιέγκο, εκθέτοντας έργα της σε ατομικές εκθέσεις στην Ν. Υόρκη και στο Παρίσι. Μάλιστα, φρόντισε ο Μπρετόν, να πουληθεί ένα πίνακας της στο μουσείο του Λούβρου.
Η Φρίντα Κάλο σε φώτο της κ έργα της
Φρίντα Κάλο "Οι 2 Φρίντες" 1939
Η Φρίντα Κάλο
Η Φρίντα Κάλο
Έργα κ φώτο της Φρίντα Κάλο
Η Φρίντα Κάλο δουλεύοντας μια αυτοπροσωπογραφία της
Το 1939 η Φρίντα επιστρέφει στο Μεξικό. Σχεδόν αμέσως χωρίζει με τον Ντιέγκο. Εκείνη την περίοδο θα ζωγραφίζει πολύ γιατί το κύριο ζητούμενο της ήταν η οικονομική της ανεξαρτητοποίηση.
20 Αυγούστου του 1940 σκοτώνουν τον Τρότσκι. Την Φρίντα την ανακρίνει η αστυνομία για πάνω από 12 ώρες. Η ίδια υποφέρει σωματικά και ψυχικά. Ο Ντιέγκο που έμαθε την κατάσταση της την καλεί να έρθει μαζί του στην Καλιφόρνια. Παντρεύονται ξανά στις 8 Δεκεμβρίου του 1940. Ο Ντιέγκο ήταν γι αυτήν το μόνο της στήριγμα καλλιτεχνικά και οικονομικά, αλλά όχι ψυχολογικά αφού συνέχιζε τις απιστίες του. Επιστρέφουν στο Μεξικό. Το σμπαραλιασμένο σώμα της Φρίντα υποφέρει. Ακολουθούν οδυνηροί τρόποι για να σταματήσει να υποφέρει! Η Φρίντα θα ζωγραφίσει αυτόν τον πόνο. Την επόμενη δεκαετία θα μείνει για ένα χρόνο κλινήρης σε νοσοκομείο του Μεξικού. Το πονεμένο της σώμα θα κυριαρχήσει στα έργα της.
Έτσι ζωγράφιζε η Φρίντα Κάλο
τον τελευταίο καιρό της ζωής της
Φρίντα Κάλο "Χωρίς ελπίδα" 1945
Φριντα Κάλο,
"Σπασμένη σπονδυλική στήλη"
Άνοιξη του 1953. Στο Μεξικό, διοργανώνεται μια έκθεση με έργα της προς τιμή της. Δεν μπορούσε να παραστεί. Έτσι, αποφασίζουν με τον Ριβέρα να πάει μαζί με το κρεβάτι της που το έστησαν στην μέση του χώρου. Έφθασε με το ασθενοφόρο. Την ίδια χρονιά, μαζί με τους πόνους της, παθαίνει γάγγραινα. Αναγκάζεται να της κόψουν το ένα της πόδι, κάτω από το γόνατο. Πέφτει σε βαριάς μορφής κατάθλιψη. Προσπάθησε τουλάχιστον δυο φορές να αυτοκτονήσει. Τότε έγραφε στο ημερολόγιο της «Η ματαιοδοξία μου με κάνει να νομίζω ότι μπορεί να του λείψω». Τον Ριβέρα εννοούσε βέβαια.
2 Ιουλίου 1954. Συμμετέχει μαζί με τον Ριβέρα, που την έσπρωχνε με το καρότσι της, σε μια κομμουνιστική διαδήλωση κατά των παρεμβάσεων μυστικών ομάδων στην Λατινική Αμερική. Ήξερε ότι δεν θα ζούσε για πολύ. Λίγο πριν πεθάνει δήλωσε «Στη ζωή μου είχα 2 σοβαρά ατυχήματα. Το ένα ήταν όταν κάποιο όχημα πέρασε από πάνω μου. Το άλλο ήταν ο Ντιέγκο».
Πέθανε στις 13 Ιουλίου του 1954. Ήταν μόνο 47 χρ. Τα τελευταία λόγια στο ημερολόγιο της ήταν «Ελπίζω το τέλος να είναι χαρούμενο και ελπίζω να μην επιστρέψω ποτέ ξανά»
Η Φρίντα Κάλο, φώτο κ έργα της
Η Φρίντα Κάλο, φώτο κ έργα της
Η Φρίντα Κάλο, φώτο κ έργα της
Αποφθέγματα της:
«Τι χρειάζομαι τα πόδια μου αφού έχω φτερά για να πετάξω;»
«Η ζωγραφική μου μεταφέρει το μήνυμα του πόνου»
«Με αναφέρουν ως σουρεαλίστρια ενώ δεν είμαι. Ποτέ δεν ήμουν. Ποτέ δεν ζωγράφισα όνειρα. Ζωγράφισα μόνο τη δική μου πραγματικότητα».
Και πρώτα από όλα, το παραμύθι της αφήγησης του ξεκινάει από την ώρα της γέννησης του στο Μεξικό στην πόλη Γκουαναχουάτο στις 8 Δεκεμβρίου του 1886. Έλεγε ότι, η μαμή που τον ξεγέννησε νόμιζε ότι γεννήθηκε πεθαμένος και τον πέταξε σε ένα κουβά. Αυτό, ίσως και να αληθεύει. Η μάνα του όμως, συνεχίζει να λέει, είναι αυτή που με τις δραστικές κινήσεις της τον επανέφερε στην ζωή. Πώς; Εκείνη την ώρα, επιτόπου, είχε σκοτώσει περιστέρια, λέει, τους έβγαλε τα εντόσθια και τα τύλιξε γύρω του. Έτσι επανήλθε στη ζωή, με την θερμότητα από τα εντόσθια των περιστεριών που σκότωσε και ξεκοίλιασε η μάνα του.!!! Αυτό, μάλλον ανήκει στο κομμάτι της φαντασίας!! Μετά την περιπετειώδη γέννα του, γεννήθηκε δεύτερος στην σειρά ο δίδυμος αδελφός του, όπου πέθανε ενάμιση χρόνο μετά. Το 1891 απέκτησε μια αδελφή.
Ο Ντιέγκο Ριβέρα μωρό με τον αδελφό του
Ο Ντιεγκο Ριβέρα με τη μάνα κ την αδελφή του
Ο Ντιεγκο Ριβερα (δεύτερος απο τα αριστερά)
Βαφτίστηκε Ντίεγκο Μαρία Ριβέρα, αλλά αργότερα έλεγε πως είχε μια σειρά πολλών ονομάτων, όπως ο Πικάσο. (Για τη βιογραφία του Πικάσο ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ).
Η οικογένεια του ήταν μεσοαστική. Ο πατέρας του ήταν μασόνος, φιλελεύθερος, οικογένειας εβραϊκής καταγωγής που είχε ασπαστεί τον χριστιανισμό. Για την μητέρα του δεν βρήκα πληροφορίες.
10 χρονών τον έγραψαν στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του San Carlos. Οι δάσκαλοι του ήταν ο Σαντιάγκο Ρεμπούλ, ο Χοσέ Μαρία Βελάσκο κ.α. Ο Ντιέγκο συμμετείχε σε κυβερνητικούς διαγωνισμούς (επί δικτατορίας του Πορφίριο Ντιάζ) και τελικά κέρδισε κρατικές επιχορηγήσεις (το 1905) και υποτροφία για να σπουδάσει στην Ευρώπη.
Ο Ντιεγκο Ριβερα στο κέντρο πίσω
Εντωμεταξύ, συμμετείχε το 1906 σε έκθεση στο San Carlos με τοπία, και στην Σαβια Μοντέρνα. Αυτά τα χρόνια ο Ντιέγκο έβλεπε την καταπίεση της εργατικής τάξης από τον δικτάτορα και κατάλαβε και την καταπίεση που είχαν δεχθεί πριν οι ιθαγενείς. Ο ίδιος όμως δεν ήταν σε αυτή τη θέση. Αντιθέτως. Αν κρίνουμε από τα βραβεία που του έδινε το κράτος. Ο ίδιος αργότερα έλεγε ότι τότε διαδήλωνε με τους απεργούς μεταλλωρύχους. Δεν είναι όμως αλήθεια, γράφουν οι βιογράφοι του. Όπως δεν είναι αλήθεια ότι είχε μπει σε μια ομάδα φοιτητών ιατρικής όπου μελετούσαν τα οφέλη του κανιβαλισμού στην υγεία!! Αλλού διαβάζω ότι διέδιδε ότι συμμετείχε σε κανιβαλισμό, που και αυτό λένε οι βιογράφοι του πως είναι αναληθές. Πολύ ακατανόητα όλα αυτά!!! Ας ελπίσουμε πράγματι να μην είναι αλήθεια. Όμως το ότι αυτός ο ίδιος επιθυμούσε να αναφέρεται σε κανιβαλισμό δηλώνει επικίνδυνη διαστροφή.
Ντιεγκο Ριβερα νέος
Ντιεγκο Ριβερα νέος
Ο Ντιεγκο Ριβερα 20 χρονών
6 Ιανουαρίου του 1907, ο Ντιέγκο φτάνει στην Ισπανία με υποτροφία και σπουδάζει στον Eduardo Chicharro.
Το 1909 πηγαίνει στο Παρίσι. Εκεί θα συζήσει με μια νέα ζωγράφο, Ρωσίδα, την Αντζελίνα Μπέλοφ. Στη ζωγραφική του επηρεάστηκε από τον κυβισμό. Μπαίνει στο κίνημα του κυβισμού και γνωρίζει τον Πικάσο όπου τον έχει σαν Θεό του, τον Μπράκ και τον Μοντιλιάνι. Ωστόσο, ο Ντιέγκο, επηρεάζεται και από την ζωγραφική του ιμπρεσιονιστή Σεζάν (για τη βιογραφία του πατήστε εδώ ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ) αλλά και από τις νωπογραφίες της Αναγέννησης (δείτε την πιο διάσημη της Καπέλα Σιξτίνα ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ). Νωπογραφία μελέτησε σε ταξίδι του στην Ιταλία. Εκείνη την περίοδο μαγεύεται από την ποιότητα των έργων του Ρενουάρ. Το πρώτο έργο του που ενσωματώνει με επιτυχία τα στοιχεία του κυβισμού είναι η λατρεία της Παναγίας και του Χριστού. Στο Παρίσι έγινε πολύ γνωστός. Όχι για την δουλειά του, αλλά για τα ερωτικά του. Όταν η Μπελόφ θα γεννούσε τον εξώγαμο γιο τους (που πέθανε 14 μήνες μετά), ο Ντιέγκο συνάπτει σχέσεις ερωτικές με την Μαρέβνα ή Μαρία Βορομπιέφ (κατά κάποιους βιογράφους ήταν χορεύτρια και για άλλους ήταν ζωγράφος) και κάνουν μια εξώγαμη κόρη, την Μαρίκα (1919).
Diego Rivera (1886–1957) Still Life, 1918, μιμούμενος τον Σεζάν
The Outskirts of Paris, 1918, Ντιεγκο Ριβερα μιμούμενος τον Σεζάν
Ο Ριβερα μιμείται τον Πικάσο
"Young Man with a Fountain Pen", 1914
Portrait of Angelina Beloff - Ριβέρα 1909
Ριβέρα, Portrait of Oscar Miestchaninoff , 1913
Ντιεγκο Ριβερα, Αυτοπροσωπογραφία
Ξεσπά η Μεξικανική επανάσταση με ζητούμενο από τον λαό την ελευθερία, όπως και σε κάθε επανάσταση. Το αποτέλεσμα ήταν χάος. Ο Ντιέγκο, επηρεασμένος από την Μπελόφ που υποστήριζε τον μαρξισμό, έγινε λέει κομμουνιστής. Στη τέχνη του διαπληκτιζόταν με τους κυβιστές ώσπου ήρθε η ρήξη το 1920. Τότε ξεκινά να πειραματίζεται πολύ περισσότερο με την γραφή του Σεζάν. Στη ρήξη του με τον κυβισμό συνετέλεσε και η γνωριμία του με τον κριτικό Ελι Φωρ που έλεγε ότι οι καλλιτέχνες πρέπει να συμβάλλουν στην κοινωνία ζωγραφίζοντας πολύ μεγάλα έργα σοσιαλιστικής προπαγάνδας. Έτσι το 1921, ο Ντιέγκο ξεσηκώθηκε να ζωγραφίζει σε μια τέτοια κατεύθυνση. Εγκαταλείπει σαν φυσική παρουσία τις γυναίκες του και τα δυο του παιδιά στο Παρίσι και πηγαίνει στο Μεξικό για να ζωγραφίσει.. «για τον λαό». Το πώς θα ζούσαν αυτές οι γυναίκες και τα παιδιά του, φαίνεται να μην τον απασχολούσε καθόλου.
Ποτρέτα γυναικών, 1914 Ριβερα
(κυβισμός)
Ριβέρα, Άποψη του Τολέδο, 1912
(χρήση κυβισμού)
Ριβέρα, The Liberation ofThe Peon, 1923
Στο Μεξικό είχε εκλεγεί πρόεδρος ο Αλβάρο Ομπρεγκόν. Ήταν λάτρης της τέχνης και ο Ριβιέρα το γνώριζε. Μαζί με άλλους ζωγράφους, και για λογαριασμό του Υπουργείου Παιδείας, αναλαμβάνουν να ζωγραφίσουν μεγάλες τοιχογραφίες με λαϊκά θέματα (στην Jesuit Church και στο μοναστήρι Αγίων Πέτρου και Παύλου). Ο Ντιέγκο έτσι ξεκίνησε να ζωγραφίζει αυτό που μετέπειτα ονομάστηκε «Μεξικανική Αναγέννηση της Νωπογραφίας».
Το προσωπικό του ύφος έχει πια διαμορφωθεί. Απλές φιγούρες, μεγάλες και επίπεδες, αδρές γραμμές, ζωηρά και έντονα χρώματα, επιρροές από την φυλή των Ατζέκων. Στοιχεία που έδιναν στο έργο του έναν μνημειακό χαρακτήρα. Τα θέματα του θα διηγούνται την Μεξικανική κοινωνία και ιστορία. Στα πρώτα του θέματα παρουσιάζει τους Ισπανούς κατακτητές και την αγριότητα τους. Πολύ αργότερα θα παρουσιάσει ένα θετικό μέλλον για τους Μεξικάνους βασισμένο στο παρελθόν, πριν την αποικιοκρατία.
Diego Rivera (Hands of the figure Wisdom),
σπουδή για τον τοίχο Anfiteatro Bolívar,
Escuela Nacional Preparatoria, Mexico City, 1922
Αρχές του 1922 ζωγραφίζει τον τοίχο στο Αντιτεάτρο Μπολιβάρ της Escuela Nacional Preparatoria. Η τοιχογραφία βασίζεται σε έναν μεγάλο βαθμό, στις μελέτες του από την Ιταλία. Ιούνιο του 1922 (Την ημερομηνία αυτή την έχω στο νού μου ως λίγο πριν την ελληνική Μικρασιατική καταστροφή των ελλήνων) θα παντρευτεί την πρώτη του σύζυγο την Γουαδελούπε Μαρίν. Θα αποκτήσουν δυο κόρες.
Αυτός που μέχρι στιγμής στηρίζει καλλιτεχνικά τον Ντιέγκο είναι ο Vasconcelos που ήταν στις υπηρεσίες του Υπουργού. Το 1923 αναθέτει στον Ντιέγκο τον τοίχο του ανατολικού αίθριου στο Secretaria de Educacion Publica. Ο Ντιέγκο ως ενδειξη εκτίμησης του ζωγραφιζει θέματα της καταγωγής του Vasconcelos. Ένα χρόνο μετά, ο προστάτης του συγκρούεται με τον Υπουργό και παραιτείται. Οι εφημερίδες επιτίθενται στο Preparatoria Murals. Ξεσηκώνονται πολιτικά συντηρητικές ομάδες, ακολουθούν ταραχές. Το έργο διακόπτεται και παραμορφώνονται οι τοιχογραφίες της Siqueiros και της Oronzo. Εντωμεταξύ, αλλάζει ο Υπουργός Παιδείας. Ο Ντιέγκο αμέσως αποκτά καλές σχέσεις με τον νέο υπουργό και του δίνει να τοιχογραφήσει το κτήριο διοίκησης στο Escuela National de Agricultura στο Chapingo. Το 1925 κερδίζει ένα βραβείο σε μιαν έκθεση. Το 1926 συνεχίζει με το παρεκκλήσι της περιοχής. Γεννιέται η κόρη του η Ρούθ.
Ο Ριβιέρα ήταν μέλλος του Κομμουνιστικού Κόμματος Μεξικού. Όμως η άστατη ζωή του προκαλούσε και οι τροτσκιστικές θέσεις του, αναστάτωναν τους συντηρητικούς του κόμματος.
Ντιεγκο Ριβερα, creation, 1923
Το 1927 πηγαίνει στην Σοβιετική Ένωση για τον εορτασμό της 10ης επετείου της Οκτωβριανής Επανάστασης. Δυο χρόνια μετά όμως το κόμμα θα τον διαγράψει από μέλος του γιατί δεχόταν μεγάλα έργα από την κυβέρνηση, όπως την τοιχογραφία του Εθνικού Πάρκου, και επειδή η κυβέρνηση τον διόρισε διευθυντή της Ακαδημίας του Σαν Κάρλος!! Και καμιά κυβέρνηση δεν σου δίνει δουλειές, πόσο μάλλον τέτοιες δουλειές και θέσεις διευθυντή, αν δεν είναι απολύτως σίγουρη ότι είσαι μαζί της. Τελικά, ένα χρόνο μετά θα παραιτηθεί από διευθυντής.
τοιχογραφία του Εθνικού Πάρκου (μέρος της), Ριβίερα
τοιχογραφία Εθνικού Πάρκου (μέρος της), Ριβίερα
Φριντα Καλο με Ντιεγκο Ριβερα
Όταν ξεκινούσε την τοιχογραφία του Εθνικού Πάρκου ο Ντιέγκο, είχε παράλληλες ερωτικές σχέσεις με μια μικρή φοιτήτρια της Καλών τεχνών από την Αμερική αλλά και με την Φρίντα Κάλο. Το 1928 χωρίζει με την γυναίκα του και στις 21 Αυγούστου θα παντρευτεί την Κάλο, παρά τις αντιδράσεις της μητέρας της για την διαφορά ηλικίας, το κακό ποιόν του χαρακτήρα του και για το παρουσιαστικό του που ήταν χοντρός (γύρω στα 140 κιλά) και άσχημος. Παρουσίαζαν τον γάμο του σαν «ενός ελέφαντα με μια περιστέρα» . Ο Ντιέγκο ήταν 43 χρονών και η Φρίντα μόνο 22 χρονών!!
Detroit Industry, South Wall, 1932-1933 Ριβέρα
Την δεκαετία του ’30, η οικονομία του Μεξικού διαλύθηκε λόγω της οικονομικής κρίσης σε διεθνές επίπεδο. Ο Ντιέγκο θα πάει στις ΗΠΑ. Μαζί βέβαια με την Κάλο. Γνώριζε ήδη από το Μεξικό τον πρέσβη των ΗΠΑ. Μέσα Νοεμβρίου πηγαίνει στο Σαν Φρανσίσκο. Έπειτα, κάνει μια μεγάλη αναδρομική έκθεση στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στην Ν. Υόρκη. Το όνομα του γίνεται πολύ γνωστό και ανέλαβε να τοιχογραφήσει και σε άλλες πόλεις. Η θεματολογία του όμως προκαλούσε αντιδράσεις. Είχε εργαστεί στο Χρηματιστήριο του Ειρηνικού, ζωγράφισε την αίθουσα υποδοχής στο Ινστιτούτο τέχνης στο Ντιτρόιτ όπου παρουσίαζε παραγωγή των αυτοκινήτων της Ford.!! Ένας κομουνιστής, όπως ήθελε να λέγεται ο Ντιέγκο, θα μπορούσε ποτέ να ζωγραφίζει εργοστάσια αυτοκινήτων, σύμβολα καπιταλισμού, και στο κορυφαίο σύμβολο, που ήταν το Χρηματιστήριο;!!!!
Μέρος απο το τοίχο που παράγγειλε ο Ροκφελερ,
εδώ απεικονίζεται ο Λενιν (Ντιεγκο Ριβερα)
Μεγάλο σάλο προκάλεσε το 1933, όταν στην Ν. Υόρκη ζωγράφισε την είσοδο υποδοχής του κτηρίου (Κέντρο Νέλσον) του τιτάνιου νεοφιλελεύθερου καπιταλιστή Ροκφέλερ!!! Η τοιχογραφία ονομαζόταν «Ο άνθρωπος σε ένα σταυροδρόμι αναζητά την ελπίδα για ένα υψηλό όραμα, ένα νέο και καλύτερο μέλλον». Παρουσίαζε 2 εκδοχές του μέλλοντος. Από τη μια την καπιταλιστική κόλαση, και από την άλλη, τον κομουνιστικό παράδεισο!!! Και ζωγραφίζει και την προσωπογραφία του Λένιν!!!! Τέτοια αντίφαση που προκαλεί γέλια!! Οι καπιταλιστές στο Μανχάταν όμως δεν γέλασαν καθόλου. Οργανώθηκαν διαδηλώσεις για αυτό και οι εφημερίδες έκαναν οξείς επιθέσεις. Ο Νέλσον Ροκφέλερ επέμεινε να σβηστεί ο Λένιν. Ο Ντιέγκο αρνήθηκε. Συμφώνησε όμως στο να προσθέσει την μορφή του Λίνκολν. Πήρε την επιταγή με τα χρήματα και έφυγε. Είναι φυσικό επόμενο ο Ροκφέλερ να διατάξει να καταστρέψουν την τοιχογραφία. Ο Ριβέρα όμως την ανακατασκεύασε στο Μεξικό, ένα χρόνο μετά, στο Palacio de Bellas Artes.
Ριβερα, Palacio de Bellas Artes, το ίδιο έργο που έκανε για τον Ροκφελερ
Οι απιστίες του Ντιέγκο ήταν πια στο κατακόρυφο!! Ανεξήγητο πως άρεσε και τόσο πολύ στις γυναίκες ένας άντρας με την εμφάνιση και τον χαρακτήρα του Ντιέγκο!! Να προσθέσουμε ότι δεν του άρεσε καθόλου να πλένεται. Λέγεται ότι η Κάλο τον έπλενε σε μια μπανιέρα γεμάτη από παιχνίδια, ακολουθώντας ένα τελετουργικό!
Το 1935 η Κάλο τον εγκαταλείπει. Λίγο αργότερα θα επιστρέψει κοντά του και συμφωνούν να έχουν έναν «ανοιχτό γάμο». Δηλαδή, να μπορούν και οι δυο να έχουν και άλλους εραστές παράλληλα. Αυτό βέβαια δεν κράτησε. Το 1939, ο Ντιέγκο και η Κάλο χωρίζουν.
Μπρετον , Ριβερα, Trotsky & Jacqueline Lamba
Το 1936, ο Alberto Pani που ήταν πολιτικός και χρηματοδότης του Ντιέγκο στην Ευρώπη, εκτός από μια μεγάλη δουλειά που του ανέθεσε για το ξενοδοχείο Reforma στο Μεξικό, του ζητά να δώσει καταφύγιο στον Τρότσκι. Ενώ κατάφεραν να του δοθεί πολιτικό άσυλο. Έτσι, από τις 9 Ιανουαρίου Ο Λέον Τρότσκι με τη γυναίκα του Ναταλία θα μένουν στο σπίτι του Ριβιέρα. Το 1938 θα φθάσει και ο ζωγράφος Μπρετόν με τη γυναίκα του (Για το τι άνθρωπος ήταν ο Μπρετόν διαβάστε την βιογραφία του Ντε Κίρικο ΕΔΩ). Και τα τρία ζευγάρια θα ταξιδέψουν μαζί. Όμως, θα υπάρξουν πολιτικές και προσωπικές (η Κάρο έκανε σέξ με τον Τρότσκι) συγκρούσεις του Ριβιέρα με τον Τρότσκι. Αυτή η σχέση της Κάλο θα είναι που θα την κάνει να πάρει διαζύγιο από τον Ντιέγκο. Ο Τρότσκι κατηγορεί τον Ριβιέρα ως άνθρωπο με «αναρχικές ιδέες» και όλη η παράταξη έπειτα τον κατηγορεί ότι υποστηρίζει τον συντηρητικό υποψήφιο. Ένα είναι σίγουρο: Μεγάλο μπέρδεμα.
κολάζ με έργα του Ντιεγκο Ριβερα
Αργότερα, ο Timothy Pflueger θα έρθει στο Μεξικό και θα καλέσει τον Ντιέγκο να συμμετάσχει σε ένα μεγάλο πρόγραμμα στην Golden Gate διεθνές έκθεση του 1940. Ο Τρότσκι θα δολοφονηθεί. Ο Ριβιέρα θα επιστρέψει στο Σαν Φρανσίσκο. Η αστυνομία ανακρίνει και την Κάλο. Άγρια ανάκριση. Ο Ντιέγκο την καλεί στο Σαν Φρανσίσκο και πηγαίνει αμέσως. Ξαναπαντρεύονται, παρόλο που η Κάλο γνώριζε ότι ο Ντιέγκο θα διατηρούσε άλλες δυο παράλληλες σχέσεις.
Το 1943, ο Ντιέγκο θα αναλάβει μια τοιχογραφία στο Μεξικό, στο Εθνικό Ινστιτούτο Καρδιολογίας. Επίσης, θα διδάξει ζωγραφική στη Εθνική σχολή ζωγραφικής και γλυπτικής. Αναλαμβάνει και άλλα έργα, όπως στο Hotel del Prado. Σε αυτή την τοιχογραφία θα γράψει ένα σύνθημα: «Ο Θεός δεν υπάρχει». Δημιουργεί σκάνδαλο. Το έργο μένει εκτός δημόσιας θέας, Αυτό όμως λειτουργεί διαφημιστικά. Ακούγεται παντού ξανά το όνομά του, και ας είναι με άσχημο τρόπο. Δεν τον ενδιαφέρει. Χαίρεται που έγινε σάλος με το όνομα του και αυτό τον κρατάει στην επικαιρότητα.
Με τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, και ίσως και λόγο του σκανδάλου, ο Ντιέγκο σταματά τις τοιχογραφίες. Ζωγραφίζει πορτρέτα, όπως των προέδρων Manuel Avila Camanho και Alvaro Obregon. Το 1950 θα εκθέσει έργο του στην Μπιενάλε της Βενετίας και θα σχεδιάσει σκηνικά για το θέατρο Arbeu στο Μεξικό. Το 1951 ένα μωσαικό έργο, τεραστίων διαστάσεων που απεικονίζει τον Θεό της βροχής Τλάλοκ. Το 1952 ζωγραφίζει το «Ο εφιάλτης του πολέμου και το όνειρο της ειρήνης» όπου έχει τις φιγούρες του Στάλιν και του Μάο Τσε Τούνγκ. Ο διευθυντής του ΙΝΒΑ, Κάρλος Τσάβες, αρνείται να του επιτρέψει να τα εκθέσει και το έργο αφαιρείτε από το Εθνικό Παλάτι Καλών Τεχνών. Θα κάνει κάτι ανάλογο ένα χρόνο μετά στον τοίχο του θεάτρου Insurgentes.
Ριβερα, A History of Medicine, 1953
Η κηδεία της Φρίντα Κάλο
Το 1954, θα εμφανιστεί μαζί με την Κάλο σε μια διαδήλωση διαμαρτυρίας για την ανατροπή από μια μυστική υπηρεσία του προέδρου της Γουατεμάλα. Στις 13 Ιουλίου του 1954 η Κάλο πεθαίνει. Ο Ντιέγκο, θα εκμεταλλευτεί τον θάνατο της, μετατρέποντας την κηδεία της σε κομμουνιστική διαδήλωση. Έτσι θα έδειχνε ότι είναι αφοσιωμένος στον Κομμουνισμό και το κόμμα θα τον δεχόταν πάλι πίσω. Έτσι και έγινε. Ακριβώς ένα χρόνο μετά, παντρεύτηκε την Emma Hurtado. Ήταν η έμπορος τέχνης που συνεργαζόταν. Βέβαια σχεδόν αμέσως σχετίστηκε ερωτικά και με μια καλοβαλμένη συλλέκτρια. Το χούι του με τις γυναίκες δεν σταμάτησε ως τον θάνατο του από ανακοπή καρδιάς, στις 24 Νοεμβρίου του 1957. Ετάφη στην Εθνική Ροτόντα Επιφανών Ανθρώπων στο Μεξικό.
Ντιεγκο Ριβερα
Λίγα ακόμη λόγια για την μυθομανία του Ντιέγκο που λέγαμε αρχίζοντας την βιογραφία αυτή. Έλεγε πως πολέμησε 6 μήνες στο νότιο Μεξικό, ότι είχε γίνει εξπέρ στα εκρηκτικά, ότι μπορούσε να ανατινάξει ολόκληρα τρένα χωρίς να πάθει το παραμικρό κανείς επιβάτης, ότι μόνος του έσωσε ένα πλοίο κατά τη διάρκεια μιας μεγάλης τρικυμίας κτλ, κτλ… Αποδεδειγμένα λένε οι βιογράφοι του πως δεν ίσχυε τίποτε από τα παραπάνω. Αντιθέτως. Σε εκείνη την εποχή που αναφερόταν, ο Ντιέγκο έκανε τα αδύνατα δυνατά για να συνεχίζει η κυβέρνηση να τον πληρώνει με υποτροφία. Υπάρχουν πολλά γεγονότα που είναι αληθινά όμως, και δεν είναι καθόλου κολακευτικά όπως: οι γροθιές που έδωσε στον ποιητή Πιερ Ρεβερντί επειδή τον κατηγόρησε πως η τέχνη του βασιζόταν στις ανακαλύψεις των άλλων (κυβισμό), μια άλλη φορά που πυροβόλησε έναν οδηγό φορτηγού επειδή είχε την εντύπωση ότι μπορεί να έπεφτε πάνω του και στο δικαστήριο δήλωσε ρωτώντας πως «Ποιος δεν πυροβόλησε μόνο και μόνο για να καλέσει τον σερβιτόρο;». Να πούμε επίσης κάτι ακόμη περισσότερο σοβαρό: Στο σπίτι που είχε κτίσει προς το τέλος της δεκαετίας του ΄40, ήταν βασισμένο στους ναούς των Ατζέκων που μέσα σε αυτό γινόταν ανθρωποθυσίες!
Πορτρέτο του Edsel B. Ford, 1932, Ριβερα
Ο Ντιεγκο Ριβέρα ήταν άνθρωπος των ηδονών και την καλοπέρασης, που για κάποιον λόγο, ήθελε να λέγεται κομμουνιστής. Μπορεί να ήταν μπερδεμένος, αφού έβαζε όλα του τα δυνατά να πάει με το σύστημα που συνήθως ήταν καπιταλιστικό. Έφθασε μέχρι να του αναθέσει ο Ροκφέλερ δουλειά, αλλά από την άλλη για έναν ανεξήγητο λόγο, ήθελε να κάνει και τον επαναστάτη. Γιατί; Αυτό που βλέπουμε από το γενικότερη εικόνα του, είναι ότι δεν ήταν σε τίποτα πιστός. Δεν ήταν πιστός σε καμιά σύντροφο του, δεν ήταν πιστός πατέρας σε κανένα παιδί του, δεν ήταν πιστός στον καπιταλισμό, δεν ήταν πιστός στον κομμουνισμό, δεν είχε πίστη ούτε σε Θεό, όπως έγραψε σαν σλόγκαν σε ένα του έργο. Δεν αγαπούσε τίποτα. Δεν υπερασπιζόταν τίποτα. Ήταν εντελώς ανεύθυνος απέναντι στον καθένα. Το μόνο που τον ένοιαζε ήταν η προβολή του και η καλοπέραση του. Αυτό θα μπορούσε να εξηγηθεί σαν ένα μεγάλο αίσθημα ανωτερότητας που τον διακατείχε και προσπαθούσε να αποδείξει ότι ήταν άξιος. Αυτό πάντα εξηγείται στην ψυχολογία ότι αυτό ξεκινάει από ανάλογο αίσθημα κατωτερότητας. Κάπως έτσι άκουσα να εξηγεί ανάλογες ανθρώπινες καταστάσεις που χρειάζονται θώκους για να νιώθουν καλά ο OSHO. Τα βλέπουμε από την παιδική του ηλικία που είχε την τάση να παρουσιάζεται ξεχωριστός με μυθεύματα.
Φαίνεται να έλεγε πως, η τέχνη μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Αλλά τί είδους αλλαγή να έκανε ο Ντιέγκο με την τέχνη του, όταν την πήγαινε όπου φυσούσε ο άνεμος; Τον μόνο στόχο που φαίνεται να είχε με την τέχνη του ήταν να τον κρατάει στην επικαιρότητα σαν κάποιον σημαντικό που μπορούσαν να τον δοξάζουν οι Μεξικανοί παρουσιάζοντας τους ως ήρωες απέναντι στους αποικιοκράτες. Πολύ σωστά διαβάζω πως ο Ντιέγκο έδωσε στους Μεξικανούς αυτό που είχαν ανάγκη: «Μια ενθαρρυντική αφήγηση εθνικής ταυτότητας». Τους έδωσε έναν μύθο, αυτό που ήξερε να κάνει τόσο καλά!!
Δεν θα έπρεπε να υπάρχει δημόσια αναφορά σε ανθρώπους σαν τον Ντιέγκο, γιατί δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι (που ακούν γι αυτόν ότι είναι τόσο σπουδαίος) την δύναμη να αντιδράσουν στην αλλοφροσύνη που αυτός τους παραδειγματίζει. Τους δίνει άλλοθι να παραφέρονται. Προστατεύοντας τους αδύναμους ανθρώπους να στηρίζονται σε τέτοια κακά παραδείγματα, προστατεύουμε και την κοινωνία.
ΦΡΙΝΤΑ ΚΑΛΟ
Φρίντα Κάλο
Η Φρίντα Κάλο ήταν μια άλλη περίπτωση ανθρώπου με άσχημη μοίρα. Γεννήθηκε στις 6 Ιουλίου του 1907, αν και έλεγε ότι γεννήθηκε το 1910, που ήταν η χρονιά που είχε ξεσπάσει η Μεξικανική Επανάσταση. Οι γονείς της ήταν ο Γκιγιέρμο Κάλο, Ούγγρο- γερμανός, εβραίος, φωτογράφος μετανάστης και άθεος. Σκληρός άνθρωπος. Η μητέρα της ήταν η Ματίλντ Κάλδερόν υ Γκονζάλες. Μεξικάνα (ιθαγενούς καταγωγής) και καθολική. Η Φρίντα Κάλο ήταν η τρίτη κόρη στην σειρά της οικογένειας. Ακολούθησαν άλλες τέσσερις αδελφές.
ΜΕΡΙΚΕΣ ΦΩΤΟ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΤΗΣ ΗΛΙΚΙΑ
Η Φρίντα Κάλο δεξιά, με τις αδελφές της
Η Φρίντα Κάλο
Η Φρίντα Κάλο
Η Φρίντα Κάλο
Η Φρίντα Κάλο
Η Φρίντα Κάλο (αριστερά στο κάθισμα)
μαζί με τους γονείς κ τις αδελφές της
Η Φρίντα Κάλο
Η Φρίντα Κάλο δεξιά
Η Φρίντα Κάλο
Η Φρίντα Κάλο, Αυτοπροσωπογραφία της , 1922
Η Φρίντα Κάλο με ανδρική ενδυμασία
Από πολύ μικρή υπέφερε μάλλον από πολιομυελίτιδα με αποτέλεσμα το δεξί της πόδι να είναι πιο αδύναμο και ευαίσθητο. Στο σχολείο την κορόιδευαν και την απέφευγαν. Την αποκαλούσαν «ΚουτσοΦρίντα». Το 1923 θα την γράψουν στο Εσκουέλα Νάσιοναλ Πρεπατόρια, που ήταν το καλύτερο γυμνάσιο σε όλο το Μεξικό. Εκεί θα μάθει για την αριστερά αλλά θα γνωρίσει και τον Ντιέγκο που ζωγράφιζε μια μεγάλη τοιχογραφία εκεί. Τον θαύμαζε! Η ημερομηνία που καθόρισε την ζωή της Φρίντα ήταν η 17 Σεπτεμβρίου του 1925. Η Φρίντα επέβαινε σε ένα λεωφορείο που συγκρούστηκε με ένα τρόλευ που ήταν σε τρελή πορεία. Στην σύγκρουση της καρφώθηκε μια μεγάλη σιδερένια ράβδος στο σώμα της. Έσπασαν τα δυο πλευρά της, οι σπόνδυλοι της και η λεκάνη της! Θεέ μου τι πόνους ένιωθε!!! Όλο της το κορμί το είχε τρυπήσει το σίδερο που είχε βγει από τον κόλπο της…
Φρίντα Κάλο, 1929, Στο λεωφορείο
Φρίντα Κάλο, 1926, σχέδιο απο το ατύχημα της
Έμεινε στο νοσοκομείο έναν μήνα με γύψο σε όλο της το κορμί. Σε πλήρη ακινησία. Σε όλη της την ζωή θα κάνει 35 χειρουργεία για να καλυτερεύσει από αυτό το ατύχημα. Η ίδια ακινησία και στο σπίτι της έπειτα για πάρα πολλούς μήνες. Ο πόνος της μαρτύριο συνεχές σε συνδυασμό με την ακινησία της ζωής της που σημαίνει θάνατο και τρελαίνει. Έτσι, αποφασίζει να ζωγραφίσει. Όμως δεν την βοηθούσε σε αυτό καμιά φυσική κλήση, μα ούτε και εμπειρία, πλην κάποιων μαθημάτων που έκανε στο σχολείο της. Όμως παθιάστηκε με τη ζωγραφική. Το 1928 θα ψάξει να βρει κάποιον να την καταξιώσει στην ζωγραφική. Αυτό ήθελε. Να καταξιωθεί με την ζωγραφική. Όχι να μάθει να ζωγραφίζει για να εκφραστεί, και αυτό να γίνει τρόπος επικοινωνίας με την ζωή και τους ανθρώπους.
Η Φρίντα Κάλο με τον Ριβερα
Δεν ήξερε όμως κανέναν, πλην του Ριβέρα. Τον βρίσκει να ζωγραφίζει μια τοιχογραφία. Του δείχνει τα έργα της. Τον ρωτά αν έχει ταλέντο. Της απάντησε θετικά. Από εκεί ξεκίνησε η σχέση τους που ήταν πολύ έντονη. Ήρθε και ο γάμος παρόλο που τον Ντιέγκο τον θεωρούσε ως η δεύτερη καταστροφή της που ήταν και πιο μεγάλη από το ατύχημα της!! Τον παντρεύτηκε γιατί χρειαζόταν στοργή, χρειαζόταν οικονομική στήριξη που ο Ντιέγκο διέθετε, αλλά και παγκόσμια έκθεση για τη δουλειά της που θα πετύχενε μέσα από τον Ντιέγκο. Και οι γονείς της για τους ίδιους λόγους τελικά τον δέχθηκαν τον γάμο. Ήξεραν καλά πως θα χρειαζόταν χρήματα για την υγεία της σε όλη της την ζωή. Τα πρώτα χρόνια του γάμου τους ήταν σχετικά ήρεμα. Η Κάλο δεν είχε τόσο ενδιαφέρον να ζωγραφίζει. Το ενδιαφέρον της ήταν το ίδιο με του Ντιέγκο: Ο ιθαγενής μεξικανικός πολιτισμός.
Η Φρίντα Κάλο, 1932
Το ντύσιμο της αλλάζει. Ντύνεται όπως οι γυναίκες της περιοχής Ντεχουαντεπεκ. Μένει έγκυος. Οι γιατροί, λόγω της σπασμένης λεκάνης της, ήξεραν ότι δεν θα έχει φυσιολογικό τοκετό. Της προτείνουν την άμβλωση. Προσπάθησε και άλλες 4 φορές να κάνει παιδί, αλλά απέβαλε ή αναγκαζόταν να κάνει άμβλωση. Εκείνη την περίοδο γεμίζει το χώρο της με κούκλες. Ήξερε πως ο Ντιέγκο της ήταν άπιστος. Αυτό ήταν ακόμη άλλη μια δοκιμασία μέσα στις άλλες. Δεν είχε ένα χέρι να κρατηθεί στην καλή πλευρά της ζωής.
Η Φρίντα Κάλο, ο πατέρας της κ η αδελφή της
Φρίντα Κάλο, "Μερικές μικρές μαχαιριές"
Ο Ντιέγκο δημιουργεί σχέση και με την αδελφή της, την Χριστίνα. Τότε ήταν που ζωγράφισε τον πίνακα «Μερικές μικρές μαχαιριές». Δεν μπορούσε να το αντέξει η ψυχή της και το 1935 τον παρατά. Επιστρέφει κοντά του αργότερα και συμφωνούν να είναι μαζί και να σε ελεύθερη σχέση χωρίς αποκλειστικότητα. Βέβαια δεν ήταν αυτό που ήθελε η Κάλο. Από αντίδραση στις απιστίες του έκανε και αυτή πολλές σχέσεις με άντρες αλλά και με γυναίκες! Ο Ντιέγκο, μάλλον το διασκέδαζε που η Φρίντα είχε ερωτικές σχέσεις με γυναίκες. Όχι όμως και με τους άντρες. Εκεί ζήλευε φρικτά. Η πιο γνωστή γυναίκα που σχετίστηκε μαζί της ήταν η χορεύτρια Τζοζεφίν Μπέικερ και ο πιο γνωστός άντρας ήταν ο Τρότσκι, που ήταν ο ήρωας του Ντιέγκο. Πίστευε ότι έτσι θα κατάφερνε να τον εκδικηθεί! Αυτό πρέπει να τον πόνεσε πάρα πολύ. Τα γράμματα που αντάλλασσαν (της τα έκρυβε μέσα σε βιβλία που της έδινε) ο Τρότσκι με την Φρίντα δείχνουν πολύ πάθος!! Η σχέση τους δεν κράτησε πάρα πολύ γιατί είχε βαρεθεί τον σχολαστικό του χαρακτήρα.
Η Φρίντα Κάλο, έργο αφιερωμένο
στον Τσόσκι (κρατά γράμμα του), 1936
Η Φρίντα Κάλο με τον Ριβιερα, 1931
Εντωμεταξύ, η δουλειά της είχε πια προσωπικό ύφος.
Η Φρίντα έκανε το σώμα της έργο τέχνης, την μοναξιά της, τον πόνο της, όπως και τις αποβολές της. Έκανε τέχνη το μαρτύριο της. «Ζωγραφίζω τον εαυτό μου γιατί τον περισσότερο καιρό είμαι μόνη και γιατί είναι το πρόσωπο που γνωρίζω καλύτερα από όλα τα άλλα» έγραφε.
Ο Μπρετόν έλεγε για αυτή: «Είναι σαν κορδέλα τυλιγμένη γύρω από μια βόμβα». Ο σουρεαλιστής Μπρετόν το 1938 την βοήθησε να απεξαρτηθεί οικονομικά από τον Ντιέγκο, εκθέτοντας έργα της σε ατομικές εκθέσεις στην Ν. Υόρκη και στο Παρίσι. Μάλιστα, φρόντισε ο Μπρετόν, να πουληθεί ένα πίνακας της στο μουσείο του Λούβρου.
Η Φρίντα Κάλο σε φώτο της κ έργα της
Φρίντα Κάλο "Οι 2 Φρίντες" 1939
Η Φρίντα Κάλο
Η Φρίντα Κάλο
Έργα κ φώτο της Φρίντα Κάλο
Η Φρίντα Κάλο δουλεύοντας μια αυτοπροσωπογραφία της
Το 1939 η Φρίντα επιστρέφει στο Μεξικό. Σχεδόν αμέσως χωρίζει με τον Ντιέγκο. Εκείνη την περίοδο θα ζωγραφίζει πολύ γιατί το κύριο ζητούμενο της ήταν η οικονομική της ανεξαρτητοποίηση.
20 Αυγούστου του 1940 σκοτώνουν τον Τρότσκι. Την Φρίντα την ανακρίνει η αστυνομία για πάνω από 12 ώρες. Η ίδια υποφέρει σωματικά και ψυχικά. Ο Ντιέγκο που έμαθε την κατάσταση της την καλεί να έρθει μαζί του στην Καλιφόρνια. Παντρεύονται ξανά στις 8 Δεκεμβρίου του 1940. Ο Ντιέγκο ήταν γι αυτήν το μόνο της στήριγμα καλλιτεχνικά και οικονομικά, αλλά όχι ψυχολογικά αφού συνέχιζε τις απιστίες του. Επιστρέφουν στο Μεξικό. Το σμπαραλιασμένο σώμα της Φρίντα υποφέρει. Ακολουθούν οδυνηροί τρόποι για να σταματήσει να υποφέρει! Η Φρίντα θα ζωγραφίσει αυτόν τον πόνο. Την επόμενη δεκαετία θα μείνει για ένα χρόνο κλινήρης σε νοσοκομείο του Μεξικού. Το πονεμένο της σώμα θα κυριαρχήσει στα έργα της.
Έτσι ζωγράφιζε η Φρίντα Κάλο
τον τελευταίο καιρό της ζωής της
Φρίντα Κάλο "Χωρίς ελπίδα" 1945
Φριντα Κάλο,
"Σπασμένη σπονδυλική στήλη"
Άνοιξη του 1953. Στο Μεξικό, διοργανώνεται μια έκθεση με έργα της προς τιμή της. Δεν μπορούσε να παραστεί. Έτσι, αποφασίζουν με τον Ριβέρα να πάει μαζί με το κρεβάτι της που το έστησαν στην μέση του χώρου. Έφθασε με το ασθενοφόρο. Την ίδια χρονιά, μαζί με τους πόνους της, παθαίνει γάγγραινα. Αναγκάζεται να της κόψουν το ένα της πόδι, κάτω από το γόνατο. Πέφτει σε βαριάς μορφής κατάθλιψη. Προσπάθησε τουλάχιστον δυο φορές να αυτοκτονήσει. Τότε έγραφε στο ημερολόγιο της «Η ματαιοδοξία μου με κάνει να νομίζω ότι μπορεί να του λείψω». Τον Ριβέρα εννοούσε βέβαια.
2 Ιουλίου 1954. Συμμετέχει μαζί με τον Ριβέρα, που την έσπρωχνε με το καρότσι της, σε μια κομμουνιστική διαδήλωση κατά των παρεμβάσεων μυστικών ομάδων στην Λατινική Αμερική. Ήξερε ότι δεν θα ζούσε για πολύ. Λίγο πριν πεθάνει δήλωσε «Στη ζωή μου είχα 2 σοβαρά ατυχήματα. Το ένα ήταν όταν κάποιο όχημα πέρασε από πάνω μου. Το άλλο ήταν ο Ντιέγκο».
Πέθανε στις 13 Ιουλίου του 1954. Ήταν μόνο 47 χρ. Τα τελευταία λόγια στο ημερολόγιο της ήταν «Ελπίζω το τέλος να είναι χαρούμενο και ελπίζω να μην επιστρέψω ποτέ ξανά»
Η Φρίντα Κάλο, φώτο κ έργα της
Η Φρίντα Κάλο, φώτο κ έργα της
Η Φρίντα Κάλο, φώτο κ έργα της
Αποφθέγματα της:
«Τι χρειάζομαι τα πόδια μου αφού έχω φτερά για να πετάξω;»
«Η ζωγραφική μου μεταφέρει το μήνυμα του πόνου»
«Με αναφέρουν ως σουρεαλίστρια ενώ δεν είμαι. Ποτέ δεν ήμουν. Ποτέ δεν ζωγράφισα όνειρα. Ζωγράφισα μόνο τη δική μου πραγματικότητα».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου