Του ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΔΡΟΥΛΙΔΑΚΗ*
Κατά τη διάρκεια της μεταπολίτευσης ίσχυσαν στην πατρίδα μας διάφορα εκλογικά συστήματα(πλειοψηφικό, ενισχυμένη κλπ) κομμένα και ραμμένα στα μέτρα του κόμματος που διοικούσε. Κοινός παρανομαστής όλων: νόθευαν τη λαϊκή βούληση στο όνομα της πολιτικής σταθερότητας και των μονοκομματικών κυβερνήσεων. Έτσι οι πολίτες ενώ κάνουν άλλες επιλογές στην κάλπη στο τέλος οι ψήφοι τους καταλήγουν με μαθηματικές αλχημείες στα πρώτα κυρίως κόμματα.
Το τελευταίο διάστημα η κυβέρνηση άρχισε τα παιχνίδια με την απλή αναλογική η οποία αποτελούσε διαρκές αίτημα της αριστεράς και προεκλογική υπόσχεση του ΣΥΡΙΖΑ. Ας σημειωθεί δε ότι το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα είχε καταθέσει σχετική πρόταση νόμου το 2012. Αφού ακούστηκαν πολλά για το αν θα υπάρχει μπόνους και πλαφόν, τελικά δόθηκε πριν από λίγες μέρες σε «δημόσια διαβούλευση» η κυβερνητική πρόταση, η οποία προβλέπει ψήφο στα 17, κατάργηση της πριμοδότησης για το πρώτο κόμμα, αλλά και όριο 3% επί των έγκυρων ψηφοδελτίων της επικράτειας ως προϋπόθεση για την είσοδο κάποιου πολιτικού σχηματισμού στη Βουλή. Ο ΣΥΡΙΖΑ προχώρησε σε αυτήν την κίνηση και βαφτίζει το προτεινόμενο εκλογικό σύστημα απλή αναλογική σε μια περίοδο καθόλου ευνοϊκή για εκείνον. Προσπαθεί, ακόμη, να ορίσει την ατζέντα και να αποδείξει ότι παραμένει στους κόλπους της αριστεράς.
Εκείνο που χρειάζεται να γίνει σαφές είναι πως η απλή αναλογική αποτελεί τη γνήσια έκφραση των ψηφοφόρων. Σε αυτήν υπάρχει αντιστοιχία των ψήφων των πολιτών και των εδρών που παίρνει το κάθε κόμμα στο κοινοβούλιο. Εκεί δε χωράει ούτε μπόνους, ούτε πλαφόν. Τελεία και παύλα. Αν υπάρχουν αυτά τα χαρακτηριστικά, μπορούμε να μιλήσουμε για λιγότερο ή περισσότερο αναλογικό εκλογικό σύστημα, αλλά όχι για τη γνήσια απλή αναλογική. Κάθε προσπάθεια να οριστεί με άλλο τρόπο είναι εκ του πονηρού και θα πέσει στο κενό. Όπως αστείες είναι και οι δικαιολογίες για τη διατήρηση του ορίου του 3% (είσοδος στη Βουλή γραφικοτήτων, ακραίων στοιχείων κλπ). Όχι μόνο με τα προηγούμενα συστήματα δεν αποφεύχθηκαν τέτοια φαινόμενα, αλλά, επιπροσθέτως, η σταθερότητα και οι μονοκομματικές κυβερνήσεις ήταν μια από τις αιτίες που οδήγησαν στα σκάνδαλα, στη διαφθορά, στο χρηματισμό, στον κομματικό έλεγχο του κράτους, στα ρουσφέτια, στην ασυδοσία, στηνπαραγραφή των αδικημάτων, στην παραβίαση του Συντάγματος και τελικά στη χρεοκοπία της χώρας μέσα στο ευρώ.
Η πραγματικότητα είναι ότι πολλοί δε θέλουν την απλή αναλογική, όχι γιατί οδηγεί σε αδύναμες κυβερνήσεις, αλλά γιατί τη φοβούνται. Και πρώτα απ όλα το μνημονιακό μπλοκ για να αποφύγει τηνπρογραμματική σύγκλιση, την ενίσχυση και την είσοδο στο κοινοβούλιο των αντιμνημονιακών αριστερών και πατριωτικών κομμάτων. Σύμφωνα με δημοσίευμα του thepressproject, αν στις εκλογές του περυσινού Σεπτεμβρίου γινόταν η κατανομή των εδρών με βάση την απλή αναλογική όχι μόνο θα αποδυναμώνονταν τα κόμματα του νέου δικομματισμού και θα ενισχύονταν τα μικρότερα, αλλά, επιπλέον, θα βρίσκονταν στη Βουλή κόμματα όπως η ΛΑΕ με 9 έδρες, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ με 3 έδρες, το ΕΠΑΜ με 2 έδρες κ.ά. Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, πόσο πολύ βολεύει η απουσία τέτοιων δυνάμεων όλους εκείνους που σταθερά ακολουθούν πολιτικές σε βάρος των πολλών, αυτούς που ψήφισαν και εφαρμόζουν 7 χρόνια τα μνημόνια και ξεπουλούν τη χώρα στους δανειστές. Φοβάται το πολιτικό, οικονομικό και δημοσιογραφικό κατεστημένο, το μιντιακό σύστημα διαπλοκής, οι οικογένειες που λυμαίνονται τη χώρα και όσοι στο όνομα της σταθερότητας και στο φόβο της ακυβερνησίας εξυπηρετούν τα συμφέροντα τους έχοντας υποζύγιο τον ελληνικό λαό. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι έσπευσε πρώτος και καλύτερος ο κ. Κ. Μητσοτάκης να δηλώσει ότι θα την καταργήσει, αν νομοθετηθεί.
Η συζήτηση γύρω από την απλή αναλογική δεν μπορεί να αποκρύψει τα πραγματικά προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας, ούτε η ψήφιση της αποτελεί το κορυφαίο ζήτημα που απασχολεί τους πολίτες και ούτε η εφαρμογή της είναι πανάκεια. Δεν απαντά στο πρόβλημα των μνημονίων και δεν θεωρείται πρόταση διεξόδου από την κρίση. Τα μνημόνια και οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές θα μπορούσαν να υλοποιηθούν με ή χωρίς απλή αναλογική. Αποτελεί, όμως, ένα δίκαιο, διαχρονικό αίτημα και η υιοθέτηση της θα ενίσχυε τον πολιτικό πλουραλισμό, θα πλάταινε και θα βάθαινε τη δημοκρατία. Και σε αυτήν τη διάσταση πρέπει να αντιμετωπιστεί.
*Εκπαιδευτικός στο 6ο Λύκειο Καλαμάτας
Κατά τη διάρκεια της μεταπολίτευσης ίσχυσαν στην πατρίδα μας διάφορα εκλογικά συστήματα(πλειοψηφικό, ενισχυμένη κλπ) κομμένα και ραμμένα στα μέτρα του κόμματος που διοικούσε. Κοινός παρανομαστής όλων: νόθευαν τη λαϊκή βούληση στο όνομα της πολιτικής σταθερότητας και των μονοκομματικών κυβερνήσεων. Έτσι οι πολίτες ενώ κάνουν άλλες επιλογές στην κάλπη στο τέλος οι ψήφοι τους καταλήγουν με μαθηματικές αλχημείες στα πρώτα κυρίως κόμματα.
Το τελευταίο διάστημα η κυβέρνηση άρχισε τα παιχνίδια με την απλή αναλογική η οποία αποτελούσε διαρκές αίτημα της αριστεράς και προεκλογική υπόσχεση του ΣΥΡΙΖΑ. Ας σημειωθεί δε ότι το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα είχε καταθέσει σχετική πρόταση νόμου το 2012. Αφού ακούστηκαν πολλά για το αν θα υπάρχει μπόνους και πλαφόν, τελικά δόθηκε πριν από λίγες μέρες σε «δημόσια διαβούλευση» η κυβερνητική πρόταση, η οποία προβλέπει ψήφο στα 17, κατάργηση της πριμοδότησης για το πρώτο κόμμα, αλλά και όριο 3% επί των έγκυρων ψηφοδελτίων της επικράτειας ως προϋπόθεση για την είσοδο κάποιου πολιτικού σχηματισμού στη Βουλή. Ο ΣΥΡΙΖΑ προχώρησε σε αυτήν την κίνηση και βαφτίζει το προτεινόμενο εκλογικό σύστημα απλή αναλογική σε μια περίοδο καθόλου ευνοϊκή για εκείνον. Προσπαθεί, ακόμη, να ορίσει την ατζέντα και να αποδείξει ότι παραμένει στους κόλπους της αριστεράς.
Εκείνο που χρειάζεται να γίνει σαφές είναι πως η απλή αναλογική αποτελεί τη γνήσια έκφραση των ψηφοφόρων. Σε αυτήν υπάρχει αντιστοιχία των ψήφων των πολιτών και των εδρών που παίρνει το κάθε κόμμα στο κοινοβούλιο. Εκεί δε χωράει ούτε μπόνους, ούτε πλαφόν. Τελεία και παύλα. Αν υπάρχουν αυτά τα χαρακτηριστικά, μπορούμε να μιλήσουμε για λιγότερο ή περισσότερο αναλογικό εκλογικό σύστημα, αλλά όχι για τη γνήσια απλή αναλογική. Κάθε προσπάθεια να οριστεί με άλλο τρόπο είναι εκ του πονηρού και θα πέσει στο κενό. Όπως αστείες είναι και οι δικαιολογίες για τη διατήρηση του ορίου του 3% (είσοδος στη Βουλή γραφικοτήτων, ακραίων στοιχείων κλπ). Όχι μόνο με τα προηγούμενα συστήματα δεν αποφεύχθηκαν τέτοια φαινόμενα, αλλά, επιπροσθέτως, η σταθερότητα και οι μονοκομματικές κυβερνήσεις ήταν μια από τις αιτίες που οδήγησαν στα σκάνδαλα, στη διαφθορά, στο χρηματισμό, στον κομματικό έλεγχο του κράτους, στα ρουσφέτια, στην ασυδοσία, στηνπαραγραφή των αδικημάτων, στην παραβίαση του Συντάγματος και τελικά στη χρεοκοπία της χώρας μέσα στο ευρώ.
Η πραγματικότητα είναι ότι πολλοί δε θέλουν την απλή αναλογική, όχι γιατί οδηγεί σε αδύναμες κυβερνήσεις, αλλά γιατί τη φοβούνται. Και πρώτα απ όλα το μνημονιακό μπλοκ για να αποφύγει τηνπρογραμματική σύγκλιση, την ενίσχυση και την είσοδο στο κοινοβούλιο των αντιμνημονιακών αριστερών και πατριωτικών κομμάτων. Σύμφωνα με δημοσίευμα του thepressproject, αν στις εκλογές του περυσινού Σεπτεμβρίου γινόταν η κατανομή των εδρών με βάση την απλή αναλογική όχι μόνο θα αποδυναμώνονταν τα κόμματα του νέου δικομματισμού και θα ενισχύονταν τα μικρότερα, αλλά, επιπλέον, θα βρίσκονταν στη Βουλή κόμματα όπως η ΛΑΕ με 9 έδρες, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ με 3 έδρες, το ΕΠΑΜ με 2 έδρες κ.ά. Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, πόσο πολύ βολεύει η απουσία τέτοιων δυνάμεων όλους εκείνους που σταθερά ακολουθούν πολιτικές σε βάρος των πολλών, αυτούς που ψήφισαν και εφαρμόζουν 7 χρόνια τα μνημόνια και ξεπουλούν τη χώρα στους δανειστές. Φοβάται το πολιτικό, οικονομικό και δημοσιογραφικό κατεστημένο, το μιντιακό σύστημα διαπλοκής, οι οικογένειες που λυμαίνονται τη χώρα και όσοι στο όνομα της σταθερότητας και στο φόβο της ακυβερνησίας εξυπηρετούν τα συμφέροντα τους έχοντας υποζύγιο τον ελληνικό λαό. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι έσπευσε πρώτος και καλύτερος ο κ. Κ. Μητσοτάκης να δηλώσει ότι θα την καταργήσει, αν νομοθετηθεί.
Η συζήτηση γύρω από την απλή αναλογική δεν μπορεί να αποκρύψει τα πραγματικά προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας, ούτε η ψήφιση της αποτελεί το κορυφαίο ζήτημα που απασχολεί τους πολίτες και ούτε η εφαρμογή της είναι πανάκεια. Δεν απαντά στο πρόβλημα των μνημονίων και δεν θεωρείται πρόταση διεξόδου από την κρίση. Τα μνημόνια και οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές θα μπορούσαν να υλοποιηθούν με ή χωρίς απλή αναλογική. Αποτελεί, όμως, ένα δίκαιο, διαχρονικό αίτημα και η υιοθέτηση της θα ενίσχυε τον πολιτικό πλουραλισμό, θα πλάταινε και θα βάθαινε τη δημοκρατία. Και σε αυτήν τη διάσταση πρέπει να αντιμετωπιστεί.
*Εκπαιδευτικός στο 6ο Λύκειο Καλαμάτας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου